Μια θεατρική Πόρτα ανοικτή σε όλα τα παιδιά
Πάνε δέκα χρόνια από τότε που η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος ένωσαν τις δυνάμεις τους για να υλοποιήσουν το κοινό τους όραμα: να δημιουργήσουν ένα θεατρικό εργαστήρι για μικρούς και μεγάλους, έναν φιλόξενο χώρο που θα εισάγει τα παιδιά στον μαγικό κόσμο του θεάτρου μέσα από θεατρικές δραστηριότητες, ποικίλα ερεθίσματα και παιχνίδια. Την προσπάθειά τους στήριξε από την πρώτη στιγμή η Πέγκυ Στεφανίδου, εκπαιδευτικός θεατρολόγος (ΜΑ in Drama in Education) η οποία ανέλαβε τη διεύθυνση του εργαστηρίου. Με αφορμή την έναρξη των μαθημάτων, η Πέγκυ Στεφανίδου μάς μιλά για το Εργαστήρι και τα προγράμματα που παρέχει και μας εξηγεί πώς μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να επικοινωνήσουν, ν’ ανακαλύψουν τον εαυτό τους και να σταθούν με αυτοπεποίθηση στον κόσμο.Συνέντευξη στη Μάρη Τιγκαράκη
Πότε και με ποιο όραμα ξεκινήσατε το θεατρικό εργαστήρι του θεάτρου Πόρτα;
Ξεκινήσαμε το Σεπτέμβρη του 2004. Νομίζω ότι η δική μου επιθυμία μου συνάντησε την διορατικότητα του Θωμά Μοσχόπουλου και την μοναδική ικανότητα της Ξένιας Καλογεροπούλου να παθιάζεται με τα ουτοπικά και να τα κάνει πραγματικότητα. Ο χώρος μας τότε ήταν στην περιοχή του Ψυρρή και από το 2009 και μετά, όταν συνειδητοποιήσαμε ότι ο χώρος εκείνος δεν μας «χωρούσε» πια, μεταφερθήκαμε στο Λυκαβηττό. Αυτός ο χώρος φτιάχτηκε ώστε να εξυπηρετεί τις ανάγκες και τους στόχους μας που μας ήταν πλέον ξεκάθαρα.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται και ποιο είναι το πρόγραμμα των μαθημάτων;
Στο Εργαστήρι θεάτρου Πόρτα υπάρχουν δραστηριότητες για βρέφη και νήπια έως 4 ετών μαζί με τους γονείς τους, ετήσια θεατρικά εργαστήρια για παιδιά και εφήβους καθώς και επιμορφωτικά σεμινάρια θεατρικής αγωγής για ενήλικες που δραστηριοποιούνται και εργάζονται με παιδιά και εφήβους.
Υπάρχει μια ακολουθία στα μαθήματα από χρονιά σε χρονιά ή μπορεί κάποιο παιδί να ενταχθεί ανά πάσα στιγμή σε κάποια τάξη;
Tα μαθήματα έχουν εσωτερική αλληλουχία στην διάρκεια των ετήσιων θεατρικών εργαστηρίων. Για αυτό τον λόγο στις ομάδες δεν προστίθενται νέα μέλη μετά τα πρώτα 3 μαθήματα ώστε να δομηθούν, να αποκτήσουν συνοχή, να επικοινωνήσουν κοινό κώδικα ώστε να μπορούν να εμβαθύνουν στην συνέχεια. Σε κάθε χρονιά και στην ίδια ομάδα συνεργάζονται διαφορετικοί δάσκαλοι, επαγγελματίες του θεάτρου και της εκπαίδευσης από την Ελλάδα και το εξωτερικό με κοινή φιλοσοφία και στόχο να εφοδιάσουν με εργαλεία, τρόπους και αξίες. Από χρονιά σε χρονιά τα παιδιά μπορεί να αλλάζουν, κάποιοι να προστίθενται και κάποιοι να πηγαίνουν σε διαφορετικές ομάδες και αυτού του είδους η αναμίξεις είναι επιθυμητές και επιδιωκόμενες για εμάς γιατί πιστεύουμε ότι κάθε νέο παιδί είναι νέα φωνή, σκέψη και πρόταση που ενδυναμώνει και εμπλουτίζει το σύνολο.
Ποιος είναι ο βασικός στόχος που υπηρετούν τα μαθήματα; Τι είναι αυτό που καλούνται να «μάθουν» τα παιδιά και ποια είναι τα οφέλη που αποκομίζουν μέσα από αυτή τη διαδρομή;
Ερέθισμα μπορεί να είναι μια ιστορία, ένα ποίημα, ένα διήγημα, μια παράσταση, ένα βίντεο στο ίντερνετ, το άρθρο μιας εφημερίδας και πολλά άλλα… Στόχος είναι τα παιδιά μέσα από τα εργαλεία και τις δυνατότητες του θεάτρου, να διερευνήσουν και να ανακαλύψουν τον κόσμο γύρω τους ώστε να βρουν την δική τους θέση μέσα σε αυτόν. Αυτή η διαδρομή είναι ευχάριστη αφού αντλεί και αντλείται από την χαρά της ανακάλυψης και της γνώσης όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα από την καλλιέργεια της δημιουργικής φαντασίας. Η κριτική ικανότητα και η δομημένη σκέψη τίθενται στην υπηρεσία της συναναστροφής με γεγονότα και καταστάσεις κοινωνικού προβληματισμού ώστε τα παιδιά να επικοινωνήσουν με τους άλλους και τον εαυτό τους με σκοπό να φωτίσουν αυτόν τον προβληματισμό.
Ένα τέτοιο εργαστήρι απευθύνεται σε όλα τα παιδιά ή αφορά κάποια με ιδιαίτερες δεξιότητες ή ενδιαφέροντα; Έχετε τμήματα διαφορετικών «ταχυτήτων»;
Το εργαστήρι είναι ανοιχτό σε όλα τα παιδιά και οι δικές τους ανάγκες διαμορφώνουν το πρόγραμμά του. Δεν υπάρχουν παιδιά που δεν είναι ικανά να σκεφτούν, να συνυπάρξουν, να αλληλεπιδράσουν, να ανακαλύψουν, να εμβαθύνουν και να χαρούν αυτή την διαδικασία. Υπάρχουν βέβαια παιδιά που μην έχοντας ανάλογη εμπειρία χρειάζεται να «μυηθούν», δηλαδή να ανακαλύψουν όλα αυτά που ξέρουν και έχουν αλλά ίσως δεν το γνωρίζουν ή δεν είναι βέβαια για αυτό.
Σε μια περίοδο που τα εισοδήματα των οικογενειών είναι περιορισμένα, μήπως το έξοδο για ένα θεατρικό εργαστήρι αποτελεί «πολυτέλεια»;
Οι δυσκολίες της εποχής απαιτούν ισχυροποίηση σκέψης, ψυχής και δεσμών και όλα αυτά αποτελούν τον βασικό άξονα δραστηριοποίηση των ομάδων του Εργαστηρίου μας. Η προσπάθειά μας είναι να μειώσουμε τα δίδακτρα στο βαθμό που μας επιτρέπει να διατηρήσουμε τις συνεργασίες μας με τους πλέον καταρτισμένους και καταξιωμένους επαγγελματίες-δασκάλους, καθώς και την ποιότητα του υλικοτεχνικού εξοπλισμού.
Πολλοί γονείς βλέπουν τα θεατρικά εργαστήρια ως φροντιστήρια προετοιμασίας για καλλιτεχνικά σχολεία -στην καλύτερη περίπτωση- ή ακόμα και για οντισιόν και Talent shows. Έχετε συναντήσει τέτοιες περιπτώσεις; Και εάν ναι πως τις αντιμετωπίζετε;
Κυρίως στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Εργαστηρίου η έννοια του ταλέντου και των ειδικών/εξαιρετικών ικανοτήτων των παιδιών ήταν συνηθισμένες λέξεις στον λόγο των γονιών. Με τον καιρό έχουν ατονήσει κυρίως γιατί το στίγμα του Εργαστηρίου έχει δοθεί, οπότε γονείς που έχουν τέτοιου είδους βλέψεις μάλλον μας αποφεύγουν… Είναι σημαντικό να εξηγούμε στους γονείς ότι ακόμα και η ευκολία που πιθανόν ένα παιδί έχει στην έκφραση και την επικοινωνία αλλά αντίστοιχα και η δυσκολία που μπορεί ένα άλλο να έχει στους ίδιους τομείς χρειάζονται να βρουν ένα πλαίσιο. Εκεί όπου το παιχνίδι, η κίνηση του σώματος, η σιωπή και η παύση, ο αυτοσχεδιασμός και ο ρόλος θα δώσουν στο παιδί την ανακούφιση, την ευχαρίστηση, την απόλαυση, γυρίζοντας το προς τον εαυτό του αλλά και προς τις ανάγκες και τα πιστεύω των άλλων.
Τα τμήματα ενηλίκων πώς λειτουργούν; ποιος μπορεί να τα παρακολουθήσει;
Τα σεμινάρια θεατρικής αγωγής για ενήλικες λειτουργούν σε ετήσια βάση, ένα απόγευμα την εβδομάδα και μπορούν να τα παρακολουθήσουν όσοι εργάζονται ή επιθυμούν να εργαστούν με παιδιά και εφήβους. Η φιλοσοφία τους είναι κοινή με τα εργαστήρια των παιδιών και οι διδάσκοντες επίσης. Στα πλαίσια του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να παρακολουθούν τις ομάδες των παιδιών ώστε να βλέπουν «ζωντανά» αυτό που διδάσκονται. Είναι βιωματικά με θεωρητική τεκμηρίωση και υποστήριξη. Στόχος μας είναι μέσα από αυτά να επιστραφούν στην εκπαίδευση και την κοινωνία επαγγελματίες εξειδικευμένοι, υποψιασμένοι και πιο δυνατοί που θα αξιοποιήσουν το εκπαιδευτικό δράμα και θέατρο στην καθημερινή τους εκπαιδευτική προσπάθεια.
Ποια είναι τα όνειρά σας για το μέλλον του εργαστηρίου;
Είμαστε σε μια εποχή που για το Εργαστήρι είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσει την ταυτότητα και την φιλοσοφία του και να ανακαλύψει τάσεις και ανθρώπους εντός αλλά και εκτός της χώρας που συμπορεύονται με αυτή την στάση αλλά έχουν να δώσουν το προσωπικό και φρέσκο στίγμα τους.
Εργαστήρι θεάτρου Πόρτα-Ξένια Καλογεροπούλου
Μελίνας Μερκούρη 54, 115 21, Κολωνάκι, (πίσω από το Ναυτικό Νοσοκομείο)
Σταθμός Μετρό: Μέγαρο Μουσικής
Για πληροφορίες και εγγραφές στο τηλ. 210 3249829