Ποιός Σώζει ποιόν;
Μια ταινία για τους πραγματικούς κερδισμένους της οικονομικής κρίσης και για όσα οδήγησαν ως εδώ. Μια ταινία ως απάντηση στην έκφραση “πακέτα διάσωσης” που κυριαρχεί στο δημόσιο λόγο της Γερμανίας. Η Leslie Franke και ο Herdolord Lorenz, ζευγάρι κινηματογραφιστών από το Αμβούργο, έθεσαν σε πολίτες, οικονομολόγους, κοινωνιολόγους από όλη την Ευρώπη το εξής ερώτημα: “Ποιος τελικά σώζει ποιον στην κρίση; Σώζουν οι Γερμανοί τις Νότιες χώρες ή μήπως οι πολίτες της Ευρώπης, όλοι μαζί, διασώσαμε και εξακολουθούμε να διασώζουμε τις τράπεζες;”
Το ντοκιμαντέρ ξεκινά με γυρίσματα στην Ελλάδα, τη χώρα που έχει πληγεί περισσότερο από την κρίση, αλλά στη συνέχεια το πλάνο ανοίγει και ανακαλύπτουμε πώς λειτούργησε το δίπολο “τραπεζική διάσωση/κοινωνική καταστροφή” στην Ισπανία, βλέπουμε τον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο οι Ιρλανδοί μασκαρεύουν τα κλειστά μαγαζιά και μεταφερόμαστε στις ΗΠΑ όπου το δικαίωμα στην δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση έχει προ πολλού μετατραπεί σε δικαίωμα πρόσβασης σε φοιτητικά δάνεια.
Τα παραδείγματα ιδιωτικού και δημόσιου υπερδανεισμού που συμπλέκονται στην ταινία έχουν όλα έναν κοινό παρονομαστή: προκλήθηκαν εξαιτίας της ηθελημένα απερίσκεπτης συμπεριφοράς των τραπεζών που γνώριζαν ότι όταν η περίοδος του επιθετικού δανεισμού παρέλθει και η φούσκα σκάσει, μπορούν να προστρέξουν για βοήθεια στα δημόσια ταμεία. Και όταν τα κράτη λυγίσουν από το βάρος, οι εκπρόσωποι της χρηματοπιστωτικής ελίτ υποδεικνύουν ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος κοστίζει πολύ και πρέπει να καταργηθεί.
Η ταινία παρουσιάζει μια σειρά από χαμένες μάχες για την χαλιναγώγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, από την μοναχική σταυροφορία της Μπρούκσλι Μπορν για την ρύθμιση των παραγώγων ως την αποχώρηση του ‘Οσκαρ Λαφονταίν από την κυβέρνηση της Γερμανίας και την αποδιάρθρωση του νόμου Glass-Steagal — αλλά και μια σειρά ελπιδοφόρα βήματα, όπως το ισπανικό κίνημα κατά των εξώσεων και η μη διάσωση των τραπεζών στην Ισλανδία.
Οι δημιουργοί πιστεύουν ότι η συρρίκνωση του χρηματοπιστωτικού κλάδου σε μεγέθη που να εξυπηρετούν πρωτίστως την πραγματική οικονομία πρέπει να αποτελέσει αίτημα των λαών σε όλο τον κόσμο. Η ταινία, που έχει χρηματοδοτηθεί από τη βάση, θα προβληθεί σε πάνω από 180 αίθουσες και χώρους εκδηλώσεων σε όλη την Ευρώπη από τις 11 Φεβρουαρίου.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: Η ταινία παρουσιάζει ενδιαφέρον, όχι τόσο για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα, τα οποία ξέρουμε από πρώτο χέρι, αλλά για τα προβλήματα σε άλλες χώρες, όπως στην Ισπανία, την Ιρλανδία, αλλά και την Ισλανδία. Επίσης, σημαντικές είναι οι πληροφορίες για τον τρόπο, με τον οποίο οι Ισλανδοί αντιμετώπισαν τα προβλήματα των χρεοκοπημένων τραπεζών τους, ο οποίος δεν μοιάζει καθόλου με τις συνταγές της Ευρωζώνης.
Γιώργος Σμυρνής