Μπέττυ Αρβανίτη: Εάν ένιωθα ότι έχω εκπληρώσει όλα μου τα όνειρα θα πήγαινα σπίτι μου…

Η σχέση της με το συγκεκριμένο έργο ξεκίνησε όταν ήταν ακόμα μαθήτρια στο γυμνάσιο και ήταν αυτό που καθόρισε τα πρώτα της βήματα στο θέατρο. “Το είχα δει πρώτη φορά στο θέατρο Τέχνης, ως μαθήτρια του γυμνασίου, και… μαγεύτηκα. Και μετά από αυτό, αποφάσισα να δώσω εξετάσεις στο θέατρο Τέχνης. Το παράξενο ήταν ότι ακόμα και τότε δεν ήθελα να παίξω την Κάθριν, αλλά την κυρία Βέναμπλ, το οποίο βεβαίως ήταν αστείο για την ηλικία που ήμουν“.

Μετά από τόσα χρόνια, και βρισκόμενη στην κατάλληλη ηλικία για το ρόλο, έρχεται αντιμέτωπη με την αινιγματική ηρωϊδα του Τένεσι Ουίλιαμς και μ’ έναν συγγραφέα που, αν και την ενδιέφερε πολύ, παρουσιάζει για πρώτη φορά στο θέατρο της οδού Κεφαλληνίας. “Το βασικότερο στοιχείο όταν επιλέγεις ένα έργο δεν είναι μόνο το κείμενο ή ο συγγραφέας, αλλά οι συναντήσεις με τους ανθρώπους. Και εάν δεν είχα συναντηθεί με τον Δημήτρη Μαυρίκιο, πιθανόν αυτό το έργο ν’ αργούσε και άλλο ν’ ανέβει. Η σχέση του με τον Τέννεση Ουίλιαμς είναι τόσο βαθιά και σημαντική που νιώθω ότι είναι μεγάλη τύχη που βρεθήκαμε μαζί. Όταν είχα δει τον Γυάλινο Κόσμο που είχε σκηνοθετήσει, θεώρησα ότι ήταν από τα ωραιότερα πράγματα που έχω δει.”

Γεμάτο συμβολισμούς, το έργο του Τένεσι Ουίλιαμς θίγει πολλά ακραία θέματα όπως η ομοφυλοφιλία, ο κανιβαλισμός, η αιμομιξία, ο βιασμός, δημιουργώντας ένα σκοτεινό και αποτρόπαιο σύμπαν γύρω από τους ήρωές του. Τί είναι αυτό που κάνει αυτό το έργο τόσο ξεχωριστό; “Εκτός από το ίδιο το κείμενο που είναι πολύ ποιητικό, το πολύ ενδιαφέρον στοιχείο αυτού του έργου είναι η ακραία αντιμετώπιση των πραγμάτων. Έχει πολλά επίπεδα και πολλές αναγνώσεις. Στη δική μας ανάγνωση τα πρόσωπα δεν είναι μαύρο- άσπρο. Δεν είναι η κακιά και η καλή, ούτε η αυταρχική και η κακομοίρα. Είναι πολύ πιο σύνθετα και έχουν πολλά επίπεδα να ψάξεις και να εμβαθύνεις”.

Η ιστορία τοποθετείται στην εποχή του μεσοπολέμου και ξεκινά μετά το θάνατο του ομοφυλόφιλου ποιητή, Σεμπάστιαν Βέναμπλ, ο οποίος πέθανε κάτω από περίεργες συνθήκες. Η μητέρα του Βάιολετ, προκειμένου να διαφυλάξει την υστεροφημία του γιού της, κατηγορεί την ξαδέρφη του Κάθριν και προσπαθεί να τη «φιμώσει» ζητώντας τη λοβοτομή της.

Το ψυχογράφημα και η προσέγγιση της ηρωϊδας ήταν μια πρόκληση για την Μπέττυ Αρβανίτη.“Γενικά μ’ ενδιαφέρουν οι ηρωίδες που δεν είναι πάρα πολύ εύκολα προσεγγίσιμες. Μ’ ενδιαφέρει πολύ αυτή η διαδρομή των ανθρώπων, που είναι πέρα από όρια, πέρα από προφανή πράγματα. Πώς ένας άνθρωπος φτάνει στο σημείο να δημιουργήσει μια δική του πραγματικότητα, την οποία πιστεύει και υπερασπίζεται μέχρι θανάτου και καταλήγει να κάνει ακραίες πράξεις, να ξεπερνάει τα όρια και πηγαίνει από την άλλη όχθη. Η ηρωίδα που ερμηνεύω, η οποία έχει μια περίεργη και αβυσσαλέα σχέση με το γιο της, φτάνει σε πράξεις ακραίες πιστεύοντας ότι κάνει το σωστό για να τον σώσει την τιμή του μετά το θάνατό του.”

Υπάρχει δικαιολογία για μια τέτοια συμπεριφορά; “Το θέμα «χάνω το παιδί μου» δεν είναι απλή ιστορία. Λέει η ίδια κάποια στιγμή «Όταν είσαι μάνα και χάνεις το παιδί σου τι γίνεσαι; Ποια είναι η λέξη; Και απαντά: Δεν υπάρχει λέξη σε καμία γλώσσα… Καμία λέξη δεν μπορεί να το χωρέσει αυτό». Αυτή η φράση καθορίζει αυτή τη γυναίκα απόλυτα και εκεί δικαιώνεται και εκεί τη συγχωρείς”.

Που πάτησε η ίδια για να ερμηνεύσει αυτό το ρόλο; “Δεν έχω φυσικά τέτοιες προσωπικές εμπειρίες. Ξέρω τί σημαίνει να είσαι μητέρα και μπορώ να φανταστώ τί σημαίνει απώλεια. Αυτό το έργο μπορείς να το αναλύσεις με πολλούς τρόπους και ψυχαναλυτικές θεωρίες. Όταν ερμηνεύεις ένα ρόλο φυσικά λαμβάνεις υπόψη σου όλες στις πληροφορίες γύρω από αυτόν, αλλά στο τέλος τον βιώνεις με όλο σου το είναι και όχι μέσα από τα βιβλία. Χρησιμοποιείς το σώμα, το μυαλό, την ψυχή, τις εμπειρίες, τις πληγές, τις ρωγμές σου… Όλα αυτά τα καταθέτεις, σαν να κάνεις μια χημική ένωση, στην οποία ο ρόλος είναι ο καταλύτης. Και έτσι προκύπτει η ερμηνεία.”

Η Θεατρική εταιρία Πράξη μετρά τρεις δεκαετίες ζωής. Ποιος είναι ο μέχρι τώρα απολογισμός; “Μέχρι να κάνω την εταιρία είχα κάνει αρκετά πράγματα στο θέατρο και πολύ καλά και μέτρια, αλλά πάντα υπηρετούσα το όνειρο κάποιου άλλου. Έκανα τη δική μου θεατρική ομάδα γιατί πίστευα πως μόνο εάν εκτεθείς προσωπικά μπορείς να δείξεις πως εννοείς εσύ το «καλό θέατρο». 

Πώς προκύπτει το ρεπερτόριο κάθε χρονιάς; “Το ένα έργο με πάει στο άλλο. Έχω χάσει ρόλους γιατί δεν πρόλαβα να τους κάνω όταν είχα την κατάλληλη ηλικία, αλλά δεν πειράζει. Υπάρχουν πολλοί ακόμα. Αυτό που ζητάς για να είσαι ευτυχισμένος μέσα από αυτή τη δουλειά, είναι να εκπλήξεις πρώτα απ’ όλα τον εαυτό σου. Και μετάόλους τους άλλους, εάν τα καταφέρεις και είσαι και τυχερός. Αυτό δεν κυνηγάμε όλοι;”.

Επιμένει πως στη δουλεία στο θεατρο το “σημαντικότερο ρόλο παίζουν οι συναντήσεις” και ξεχωρίζει ως την πιο καθοριστική συνάντηση στην καριέρα της, τη συνεργασία της με τον Μίνω Βολανάκη.“Ήμουν πολύ τυχερή που τον γνώρισα και συνεργάστηκα μαζί του. Είναι για μένα γκουρού. Οτιδήποτε κάνω, σκέφτομαι πως θα του φαινόταν του Μίνου”.

Μετά από τόσα χρόνια καριέρας νιώθει «γεμάτη» από το θέατρο; “Εάν έλεγα ότι έχω εκπληρώσει όλα μου τα όνειρα θα πήγαινα σπίτι μου. Τόσα χρόνια νιώθω ότι βρίσκομαι σε μια διαδικασία που δεν έχει τελειώσει. Κάθε νέα δουλειά, κάθε συνεργασία είναι μια νέα εμπειρία που σε πάει μπροστά, σου βάζει ερωτηματικά, ανεβάζει τον πήχη και σου ξυπνάει την ανάγκη για άλλες περιέργειες και άλλες εμπειρίες. Ευτυχώς…”

Πληροφορίες