Τα Παιδιά του Εμφυλίου
Μια ταινία μυθοπλασίας, στα όρια του ντοκυμαντέρ για τα παιδιά του εμφυλίου και τις δραματικές τους διαδρομές εκτός της “μητέρας- πατρίδας”. “Τα παιδιά του Εμφυλίου” του Διονύση Γρηγοράτου επιχειρούν να αναδείξουν άλλη μία πληγή του εμφυλίου. Το αν τα καταφέρνουν, είναι μια άλλη ιστορία.
Η ΕΡ’ΜΗ, πολιτική πρόσφυγας 3ης γενιάς, επηρεασμένη λόγω DNA από το αγωνιστικό παρελθόν του τόπου αλλά και από τον εργασιακό της χώρο – όπου εξειδικεύεται σε συνθέσεις αρχειακού υλικού και σύγχρονες Κινηματογραφικές λήψεις και Comics – περνάει και στη πράξη έπειτα από ένα αναπάντεχο αλλά και αναμενόμενο συμβάν: Την απόπειρα της ΓΙΑΓΙΑΣ της να ξαναπαίξει ως παιδί, σκαρφαλώνοντας σε … κούνια Παιδικής Χαράς!!! Ανασυνθέτει με τη βοήθεια δύο bloggers και ενός εξεγερμένου αλλά και συνειδητοποιημένου νεαρού – ονόματι ΣΥΜΒΑΤΟΣ – την ιστορία της ΓΙΑΓΙΑΣ και τριών άλλων ΠΑΙΔΙΩΝ που είχαν πρωταγωνιστήσει σε ένα απωθημένο γεγονός του Εμφυλίου Πολέμου: Το λεγόμενο – και συσκοτισμένο από την προπαγάνδα – “Παιδομάζωμα”, προσεγγίζοντας την αλήθεια.
Θέμα της ταινίας αποτελεί η μαζική μετακίνηση 60.000 και πλέον παιδιών μακριά από τις εστίες τους, στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου. 30.000 περίπου, από το «Δημοκρατικό στρατό», εκτός της Πατρίδας, σε Ιδρύματα Πολιτικών Προσφύγων σε χώρες της χωρισμένης Ευρώπης του Ψυχρού Πολέμου και άλλα τόσα, από τον Κυβερνητικό στρατό, σε «Παιδοπόλεις» που ίδρυσε η Βασίλισσα Φρειδερίκη.
Τραγικά οδοιπορικά που δεν τέλειωσαν με το τέλος του Εμφυλίου αλλά συνεχίστηκαν εκτός και εντός της Ελλάδος με εξορίες, απαγορεύσεις επανόδου στις εστίες τους, διακρίσεις κλπ. Οδοιπορικά που συνεχίζονται και στις μέρες μας με τις ψυχολογικές επιπτώσεις που κουβαλούν αυτά τα «πρώην παιδιά» για μια «παιδική ηλικία» που δεν έζησαν τότε και η μνήμη τους δεν μπορεί σήμερα να αναπληρώσει.
Πρόκειται για μία ταινία μυθοπλασίας που, όμως, συνθέτει:
α) Υπαρκτά πρόσωπα (που πρωταγωνίστησαν στα γεγονότα) και επινοημένα (ηθοποιοί).
β) Επιλεγμένο Αρχειακό υλικό, όπου τα δραματικά του στοιχεία ενσωματώνονται αβίαστα στην ταινία και προωθούν τη δράση π.χ. η μυθιστορηματική παρουσία του Paul Eluard στα βουνά της Ελλάδας το 1949.
γ) Σκηνές αναπαράστασης που αλληλοσυμπληρώνονται με το Αρχειακό υλικό.
δ) Σημαντικά Πολιτικά πρόσωπα που βίωσαν τα γεγονότα (πέρα των Πρωταγωνιστών) με τη μορφή συνοδευτικών βίντεο σε blogs (όχι συνεντεύξεις).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: Ένα ιβρύδιο, μεταξύ δραματικής ταινίας και ντοκυμαντέρ, που δεν καταφέρνει να γίνει τίποτα από τα δύο. Σε δραματουργικό επίπεδο, η πλοκή είναι κουραστική, οι διάλογοι κακογραμμένοι, η φόρμα περίεργη, τα πλάνα εικαστικά αδιάφορα και οι ερμηνείες των ηθοποιών κακές. Σε επίπεδο ντοκυμαντέρ, η πληροφορία είναι ασαφής, συγκεχυμένη και δοσμένη με βαρετό τρόπο. Το ανθρώπινο και ιστορικό ενδιαφέρον του θέματος φαγώθηκε από τους σκηνοθετικούς πειραματισμούς.
Γιώργος Σμυρνής