Martin Creed “Like Water At A Buffet”
Το Kappatos Athens Art Residency, στα πλαίσια του δεύτερου κύκλου του Προγράμματος Φιλοξενίας Καλλιτεχνών και Προσωπικοτήτων της Τέχνης στην Αθήνα, που διοργανώνεται στα πλαίσια του ΕΣΠΑ του Ε.Π. «Αττική» υπο την Αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, παρουσιάζει την πρώτη ατομική έκθεση στην Ελλάδα του Σκωτσέζου καλλιτέχνη Martin Creed με τίτλο “Like Water On A Buffet” σε επιμέλεια της καλλιτεχνικής διευθύντριας του προγράμματος Δρ Σωζήτας Γκουντούνα και της ανεξάρτητης επιμελήτριας Νεφέλης Σκαρμέα.
Βραβευμένος με το Turner Prize, τη σημαντικότερη διάκριση για τα εικαστικά στη Βρετανία, και αναγνωρισμένος για την προσωπική του αντίληψη και εννοιολογική προσέγγιση στη γλυπτική, τη ζωγραφική, τη μόδα και στα διαφορετικά υλικά που χρησιμοποιεί στο έργο του, o Creed διερευνά τους τρόπους με τους οποίους η αναπαράσταση μιας δομής, που αποτελείται αρχικά σε ένα μέσο (σχέδιο, ζωγραφική, γλυπτική), χαρτογραφείται σε μια άλλη δομή, σε ένα άλλο μέσο (χορός) και το αντίστροφο.
Οι συσχετισμοί μεταξύ του σχεδίου, της γλυπτικής, του χορού και της μουσικής αποτυπώνονται στην κίνηση και τη δράση του ανθρωπίνου σώματος, όπως το κατευθύνει και το χορογραφεί ο καλλιτέχνης κατά τη διάρκεια δημιουργίας νέων έργων ζωγραφικής και κοστουμιών. Ο Creed σχεδιάζει ειδικές φορεσιές και καπέλα από καμβά και κατευθύνει με ιδιότυπη μεθοδολογία και οδηγίες τρεις χορεύτριες που δημιουργούν ζωγραφίες με τα άκρα τους. Τοποθετώντας ένα πινέλο στα δάκτυλα των ποδιών οι χορεύτριες δημιουργούν σχήματα στον καμβά και έπειτα αναπαριστούν τη δομή των σχεδίων τους με κινήσεις του σώματος.
Παράλληλα, ο Creed ανατρέπει την προσέγγιση του κοινού για το μπαλέτο ως ένα είδος μόνο υψηλών τεχνικών απαιτήσεων. Χορογραφεί τις κινήσεις των περφόρμερ χρησιμοποιώντας τη δομική σύσταση του μπαλέτου (τα βήματα και τις κινήσεις του), αλλά ως μέρος μιας μινιμαλιστικής κινησιολογικής διεργασίας κατά τη διάρκεια της οποίας οι χορεύτριες καλούνται να εκτελέσουν τεχνικές, που περιλαμβάνουν την κατακόρυφη κίνηση στηριζόμενη στα δάκτυλα του ποδιού (en pointe) και άλλες κλασικές ποζισιόν (θέσεις) όπως το πλιέ (plié).
Ο καλλιτέχνης διερευνά την έννοια της κίνησης ως μετάβαση από τη δυνατότητα στην πραγματικότητα και η χορογραφία του εστιάζει στη διαλεκτική μεταξύ του ελέγχου και του μη-ελέγχου των κινήσεων του σώματος, της στάση, της ευθυγράμμισης και της ελευθερίας. Η χορογραφική διδασκαλία αρκείται στη μινιμαλιστική κίνηση: “Ένα βήμα μπροστά, δύο βήματα πίσω,” με τη μουσική συνοδεία του τραγουδιού σε δικούς του στίχους: “One step forwards, Two steps backwards, Laugh once, Cry twice.”
Η περφόρμανς θα πραγματοποιηθεί μόνο κατά τη διάρκεια των εγκαινίων (27 Μαρτίου 10μμ), με μουσική του Creed, μπαλέτο και σύγχρονο χορό, στίχους και προβολές βίντεο βασισμένες σε παλιές ελληνικές ταινίες που ανακάλυψε ο καλλιτέχνης βλέποντας τηλεόραση στην Ελλάδα (όπως το: Κορίτσια για Φίλημα, Σκηνοθεσία Δαλιανίδης, Φίνος Φίλμ, 1965 στο Work No 2212 Athens Film)
Στην ατομική έκθεση παρουσιάζονται και προσωπογραφίες που περιλαμβάνουν επιφανείς προσωπικότητες της Ελλάδας όπως οι: Μαρία Κάλλας (Work No. 2228), Μελίνα Μερκούρη, Ντέμης Ρούσσος και η Αλίκη Βουγιουκλάκη (Work No.2225). Η απεικόνιση αυτών των καλλιτεχνών βασίστηκε σε ένα παιχνίδι μεταξύ του Creed και του συνεργάτη του και ο εικαστικός ζωγράφισε τα τρία πρόσωπα χωρίς να τα έχει κοιτάξει, δηλαδή, μόνο από την προφορική περιγραφή των χαρακτηριστικών των πρόσωπων από τον Rob Eagle.
Ο Creed αποπειράται να ελέγξει την κίνηση, τα υλικά του και την εικαστική πραγματικότητα μέσα από την “παιδικότητα” και την “απλότητα” για να μεταβεί από το “αισθητικό” στο “υπαρξιακό” στάδιο. Σε αυτό το πέρασμα και ποιοτικό άλμα χρησιμοποιεί ως συνδετικό κρίκο την αντίφαση, τη διαλεκτική, το χιούμορ και συχνά την αυτοκατεδαφιστική ειρωνεία όπως διαφαίνεται και στους νέους στίχους που έγραψε κατά τη διάρκεια της διαμονής του στο residency:
“I want to lead a simple life, I don’t want to do what I say, I want to lead a simple life, I don’t want to slave to me”
και στο μανιφέστο του: ‘Δεν ξέρω τι θέλω να πω, αλλά, θέλω να προσπαθήσω να πω κάτι, νομίζω ότι θέλω να προσπαθήσω να σκεφτώ. Θέλω να προσπαθήσω να δω τι νομίζω…. Θέλω αυτό που θέλω να πω, να λέγεται χωρίς λόγια.’
Ο Creed δεν εστιάζει στο μεγαλειώδες ή στο ηχηρό αλλά στις ασήμαντες λεπτομέρειες που θα περνούσαν απαρατήρητες όπως ένα σχόλιο, ένα αυθόρμητο επιφώνημα, ένα φευγαλέο βλέμμα, μια ανύποπτη χειρονομία, μια έντονη κίνηση, ένα χαμόγελο, λίγες στάλες νερού σ’ ένα μπουφέ…Επομένως τα υλικά του δεν αποτελούνται από ύλη αλλά από κίνηση, συμπεριφορές, ήχους και πατημασιές. Όπως γράφει και στο τραγούδι που παρουσιάζει στην έκθεση:
“Everyone ‘s trying to get what they want, Like water seeping through
Parts of me come true, Like water seeping through”
Ο Martin Creed τονίζει τη σημασία των συναισθημάτων και την ανάγκη για επικοινωνία και διακηρύσσει με μοναδικό τρόπο, στο φωτεινό σήμα που κατασκεύασε από ΝΕΟΝ και στους στίχους του, ότι αυτό που αναζητά είναι η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ (Work No. 2216).
Συνεργάτες :
Χορεύτριες : Βιβή Μπουτάτη, Χριστίνα Reinhardt, Μυρτώ Χαριτάκη
Σχεδιάστρια και κατασκευάστρια κοστουμιών : Κατερίνα Κουνή
Συνεργάτες της παραγωγής : Rob Eagle, Μάρθα Πασακοπούλου, Γιώργο Σαμψωνίδη, Μαρίζα Σουλιώτη, Χριστίνα Τζεβελέκου
Επιμέλεια : Δρ Σωζήτα Γκουντούνα & Νεφέλη Σκαρμέα
Καλλιτεχνική διεύθυνση : Δρ Σωζήτα Γκουντούνα
Συνεργάτης Προγράμματος Residency : Φωτεινή Βεργίδου
Kappatos Athens Art Residency
Αθηνάς 12, 2ος όροφος, Μοναστηράκι, Αθήνα
Διάρκεια Έκθεσης: 27 Μαρτίου – 16 Μαίου 2015
Εγκαίνια Έκθεσης: 27 Μαρτίου
Ωράριο Λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 12-20.00μμ & Σάββατο 12-4μμ
Live performance: 27 Μαρτίου, 10 – 11 μ.μ.