The Humbling
Ερωτικές εμμονές ενός γέρου και ξεπεσμένου ηθοποιού, στα όρια του ξεμωραμένου και το ζήτημα της αντικειμενικής και της υποκειμενικής αλήθειας, όταν στο παιχνίδι μπαίνουν τα στοιχεία της τρέλας και της θεατρικής σύμβασης. Όλα αυτά στην κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος “The Humbling” του Philip Roth, σε σκηνοθεσία του Barry Levinson και με μεγάλο πρωταγωνιστή τον Al Pacino.
Ένας ηθοποιός σε προσωπική και επαγγελματική παρακμή στα 65 του αναζητά τον εαυτό του και την ψυχική του ισορροπία, μετά από αυτοκαταστροφικές τάσεις. Όμως, αντί να βρει εσωτερική αρμονία μέσα από τις συζητήσεις (με τηλεδιάσκεψη) με τον ψυχαναλυτή του, συνεχώς βομβαρδίζεται από παρανοϊκούς ανθρώπους, που τον επισκέπτονται και συνάπτει σχέση με μια λεσβία πάνω από 30 χρόνια νεότερη του. Όλα αυτά μέσα σε μια παράξενη ιστορία, όπου δύσκολα ο θεατής μπορεί να καταλάβει τι είναι πραγματικό και τι γέννημα του διαταραγμένου μυαλού του πρωταγωνιστή.
Το έργο εξερευνά την αντίφαση του ηθοποιού, ο οποίος από τη μια μπερδεύει την πραγματικότητα με την μυθοπλασία και στη ζωή του κι από την άλλη προσπαθεί να φέρει την απόλυτη αλήθεια στην θεατρική σκηνή, σε σημείο που να ρισκάρει τη σωματική του ακεραιότητα. Ένα θέμα που μας φέρνει στο μυαλό και τον οσκαρικό Birdman, ο οποίος πάντως είχε μεγαλύτερη αφηγηματική ροή και ήταν καλύτερα σκηνοθετημένος.
Το “The Humbling” βασίζεται πολύ στην ερμηνεία του Al Pacino και στο ιδιαίτερο χιούμορ του Philip Roth, που βγαίνει πότε-πότε μέσα από την κινηματογραφική γλώσσα της ταινίας.
Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα του Roth (στα ελληνικά μεταφρασμένο με τίτλο “Η Ταπείνωση”) έχει διχάσει τους κριτικούς. Αρκετοί το έχουν θάψει και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ωστόσο, και άνθρωποι που δεν το εκτίμησαν, εντόπισαν σε αυτό κάποιες βασικές αρετές της γραφής του αμερικανού συγγραφέα. Αυτές βγαίνουν και στην ταινία, ενώ υπάρχει, αλλά δεν τονίζεται υπερβολικά, το στοιχείο των σεξουαλικών εμμονών του (πορνό;)γερου πρωταγωνιστή, που φάνηκε να ενοχλεί αρκετούς κριτικούς.
Ο Al Pacino τον τελευταίο καιρό δείχνει να αλλάζει υποκριτικό στυλ. Δεν έχει πια εκείνο το στομφώδες, βαρύγδουπο υποκριτικό στυλ, με τις πολλές φωνές και τον εξυπνακισμό του δυναμικού ξερόλα. Είναι πιο ήπιος στα εκφραστικά του μέσα, πιο εσωτερικός και πιο ουσιαστικός, ερμηνεύοντας πειστικά έναν άνθρωπο που βαδίζει προς την αυλαία της ζωής του όντας στο μεταίχμιο ιδιοφυΐας και τρέλας- χωρίς να ξέρουμε ποτέ τι από τα δύο κυριαρχεί. Έτσι ο Pacino, συνδεδεμένος τόσο καιρό με ακριβές παραγωγές του Hollywood δένει σε ένα project που θυμίζει πιο πολύ αμερικάνικο ανεξάρτητο κινηματογράφο αισθητικά. Κι η πολύ ζωντανή και με πηγαίο Greta Gerwig, στο ρόλο της νεαρής λεσβίας ερωμένης, την οποία γνωρίσαμε από το Frances Ha, έρχεται να υπογραμμίσει τον εναλλακτικό χαρακτήρα του “The Humbling”.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: Χωρίς να εντυπωσιάζει, ούτε να πρωτοπορεί κινηματογραφικά, το “The Humbling” έχει αρκετές στιγμές που κεντρίζει το ενδιαφέρον. Κάποιες νότες λογοτεχνικής έμπνευσης από τον Philip Roth (σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες πάντως δημιουργικές στιγμές του) και το ταλέντο του Al Pacino είναι τα πιο ισχυρά χαρτιά αυτής της ταινίας.
Γιώργος Σμυρνής