Μανταρίνια
Η αντιπολεμική ταινία που έφερε για πρώτη φορά φέτος την Εσθονία υποψήφια για Όσκαρ στην κατηγορία καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.
Η ταινία MANTAPINIA αφηγείται την ίστορια ένος Εσθονόυ καλλιεργητή μανταρινίων, ο οποιός μέσα στο πόλεμο της Αμπχαζίας του 1992, περιθάλπει με περίσσια ανθρωπιά δύο βαρειά τραυματισμένους από αντίπαλα στρατόπεδα. Ο ένας μισθοφόρος Τσετσένος και ο άλλος Γεωργιανός. Η συμβίωση κάτω απο την στέγη του γενναιόδωρου Εσθονού θα τους κάνει να καταλάβουν ότι περισσότερα πράγματα τους ενώνουν, παρά τους χωρίζουν.
Μια ρεαλιστική αποτύπωση των συναισθημάτων και των συγκρούσεων που φέρνει σε μια κοινωνία ο πόλεμος. Το ότι το σκηνικό της ταινίας στήνεται σε ένα απομονωμένο αγροτόσπιτο μου θύμισε λίγο το “Skammen”, την σπουδαία αντιπολεμική ταινία του Bergman, αλλά εκεί περιορίζονται πάνω-κάτω κι οι ομοιότητες των δύο ταινιών. Μια απλή ιστορία, που όμως μεταφέρει έναν ουσιαστικό ουμανισμό με πολυ αποτελεσματικό τρόπο. Η μορφή του πρωταγωνιστή παραπέμπει σε μια εμβληματική πατρική φιγούρα, με τον τρόπο που φέρνει πιο κοντά τους δυο νεαρότερους αντίπαλους τραυματίες.
Η ταινία δεν παίρνει θέση και δεν χωρίζει σε καλούς και κακούς τους συμμετέχοντες στην ταινία. Κακός είναι ο πόλεμος. Δεν είναι μια πρωτότυπη ιδέα, αλλά ο τρόπος που παρουσιάζεται, μέσα από την πλοκή και το δράμα των χαρακτήρων είναι αρκετά αυθεντικός. Οι ερμηνείες είναι πολύ καλές και σε αυτό βοηθάει και το καλό type casting που έχει γίνει- ιδιαίτερα απαραίτητο, θεωρώ, σε ταινίες με πολέμους ή άλλες τέτοιες σκληρές καταστάσεις. H μουσική δένει με όμορφο τρόπο με την ατμόσφαιρα και τα τοπία της ταινίας. Το μόνο σημείο που δεν είχε την ίδια αποτελεσματικότητα- ίσως επειδή έλειπαν τα λεφτά- είναι μια σκηνή μάχης στο φινάλε, που είναι κάπως πρόχειρα γυρισμένη.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: Τα “Μανταρίνια” βγάζουν έναν έντονο ανθρωπισμό και μια βαθιά πατρική φιγούρα στο επίκεντρο. Τα κίνητρα των χαρακτήρων, οι σκληρές συνθήκες του πολέμου, τα αισθήματα τιμής, πατριωτισμού και θρησκείας απεικονίζονται με ουσία. Η απαισιοδοξία της κυριαρχίας του μίσους ισορροπεί πολύ σωστά με την αγάπη που τόσο ελπιδοφόρα κρύβεται στις καρδιές αυτών που ήταν εχθροί. Μια αξιόλογη αντιπολεμική ταινία, που αξίζει κανείς να τη δει.
Γιώργος Σμυρνής