Λεξικό#3: Sylvie Guillem

Στη σκηνή του Ηρωδείου, την οποία θα κατακτήσει για μια ακόμα φορά (με λιγοστά εισιτήρια να παραμένουν διαθέσιμα) η Σιλβί Γκιλέμ θα παρουσιάσει το πρόγραμμα του «Life in Progress» (Ζωή εν εξελίξει). Γι’ αυτήν χορογραφούν κορυφαίοι της εποχής της: Ο Ακραμ Καν και ο Ράσελ Μάλιφαντ – με τους οποίους έχει ξανασυνεργαστεί – ενώ θα αναβιώσει και το περίφημο σόλο «Bye» του Ματς Εκ.

Γιατί σταματάω; Πολύ απλά, γιατί θέλω να τελειώσω την καριέρα μου όσο ακόμα νιώθω ευτυχία κάνοντας αυτό που κάνω με περηφάνια και πάθος

Αναγνώριση. “Δεν είναι πολλοί εκείνοι που με αναγνωρίζουν στο δρόμο. Εξάλλου για μένα η αναγνώριση που μετράει είναι εκείνη των φίλων μου και των ανθρώπων της δουλειάς μου για την προσπάθειά μου να είμαι όσο το δυνατόν καλύτερη στην τέχνη μου. Μιλώντας όμως γι’ αναγνώριση, δε θα μπορούσα να παραλείψω το εξής: H αποδοχή του κόσμου στο τέλος μιας παράστασης είναι το μόνο πράγμα που με αγγίζει”.

Aρμονία. “Όταν ήμουν παιδί και έγινα έντεκα ήξερα ότι όλα θα τελείωναν με τη γυμναστική. Επιπλέον ήξερα ότι η καριέρα μου στη γυμναστική θα τελείωνε μετά την εφηβεία. Έτσι αποφάσισα να ασχοληθώ με το χορό που θα διαρκούσε περισσότερο, αν και δεν είχα το σκέρτσο που έχουν όλα τα μικρά κορίτσια όταν θέλουν να γίνουν μπαλαρίνες. Από τη γυμναστική είχα έτοιμο σώμα για μπαλέτο. Άρχισα να χορεύω πολύ σύντομα. Είχα δυνατά χέρια από τη γυμναστική και έτσι ανέπτυξα μια τεχνική για να κρατήσω λεπτά τα χέρια μου και να αναπτύξω την τέλεια σιλουέτα. Μακριά πόδια, ευελιξία, δύναμη, μαλακά χέρια, έκφραση. Αρμονία”.

Δάσκαλος. “Όχι, δεν θα ήθελα να κάνω τη δασκάλα. Διότι και να είχα την υπομονή, σίγουρα δεν έχω άλλα προσόντα που χρειάζονται. Οι δάσκαλοι πρέπει πρώτα να είναι καλοί μαθητές και διαθέσιμοι να μάθουν. Οι περισσότεροι συνήθως θεωρούν ότι τα ξέρουν όλα. Εγώ, αντιθέτως, θέλω συνεχώς να βρίσκομαι με ανθρώπους που μου δείχνουν νέα πράγματα”.

Έμπνευση. “Δεν διαχωρίζω τα είδη. Δεν είναι λιγότερο απολαυστικός ο κλασικός χορός. Είναι απλώς διαφορετική η απόλαυση. Μπορώ να παραθέσω δεκάδες ελκυστικά πράγματα που βρήκα στη «Ζιζέλ», στη «Μανόν» ή στη συνεργασία μου με τον Ακραμ Καν. Στα κλασικά έργα χορεύεις με την ιστορία, στα σύγχρονα χορεύεις με τα πρόσωπα. Ευτυχώς από πολύ μικρή κατάλαβα πως η ουσία κρύβεται στην έμπνευση. Το να διαλέγεις το επόμενο βήμα δεν ήταν ποτέ μια εύκολη διαδικασία: Aπαιτεί μεγάλη έμπνευση από τους συνεργάτες και αρκετή διορατικότητα από τη μεριά μου για να καταλάβω ότι πράγματι αξίζει τον κόπο να το τολμήσω”.

Εξάρτηση. “Αν φοβάσαι ότι θα χάσεις κάτι, τότε εξαρτάσαι από αυτό. Κι όταν φοβάσαι για κάτι, σημαίνει ότι δεν είσαι ελεύθερος. Δεν μου αρέσουν οι εξαρτήσεις, δεν χτίζω σχέσεις που να βασίζονται σε τέτοια συναισθήματα”.

Κοινό. “Λατρεύω να είμαι μπροστά στο κοινό, όμως έχω αυτή την πλευρά μου που δεν θέλει να μιλάει. Είναι σαν να έχω μια μικρή, σκληρή πέτρα μέσα μου φτιαγμένη από προβλήματα, αμφιβολίες και συστολή”.

Νουρέγιεφ. “Ο Ρούντολφ κι εγώ είχαμε μια σχέση πατέρα – κόρης. Ήταν ο πρώτος που πίστεψε σε μένα, εκείνος που με ανακάλυψε. Έμαθα πολλά από εκείνον, τόσο στη σκηνή όσο και στη ζωή. Θεωρώ ότι ήμουν πολύ τυχερή που τον συνάντησα και δούλεψα μαζί του. Ήταν κατά τη γνώμη μου ο τελευταίος «Θεός του Χορού». Δεν έχω γνωρίσει πολλούς ανθρώπους που να κατέχουν αυτό το μοναδικό προσόν: Να σου διδάσκουν τέχνη και ζωή μαζί. Ρουφούσα το κάθε λεπτό μαζί του”.

Σκηνή. “Το σανίδι είναι για μένα, όλα τα υπόλοιπα δεν μετρούν”.

Μπαλέτο. “Η δοκός ήταν ο εφιάλτης μου. Ήταν τόσο εύκολο να πάθεις ατύχημα, κυριολεκτικά τρομακτικό. Ευτυχώς, οι γονείς μου το κατάλαβαν και δεν με πίεσαν. Τότε μου προσφέρθηκε μια εναλλακτική: Να πάω στο μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού. Το προτίμησα αλλά δεν τρελαινόμουν κιόλας. Μισούσα την πειθαρχία. Ήταν πιο αγχωτικό από τη γυμναστική. Άλλωστε δεν μεγάλωσα σε οικογένεια που πήγαινε στην όπερα ή στο μπαλέτο”.

Παιδί. “Η αλήθεια είναι ότι ποτέ μου δεν θέλησα να κάνω παιδί και αυτό ήταν συνειδητή απόφαση. Ακόμη κι αν μου άρεσε η εμπειρία, η ευθύνη που αναλαμβάνεις είναι κάτι άλλο. Έτσι αποφάσισα ότι δεν θα το προσπαθήσω. Δεν το μετανιώνω. Έζησα και θα ζήσω στο μέλλον άλλα πράγματα…”.

Πόνος. Ο χορός είναι μια τέχνη που δεν γίνεται χωρίς πόνο. Οι χορογράφοι απαιτούν απίστευτα πράγματα και η τεχνική έχει εξελιχθεί πάρα πολύ. Καταπονούμε πολύ περισσότερο τους μυς, τους τένοντες. Έχουμε συνηθίσει να ζούμε με τον πόνο, αλλά ας μην υπερβάλλουμε. Ο χορός ανταποδίδει ακόμα περισσότερα. Επομένως είναι ένας συμβιβασμός: Πονάω αλλά το κάνω”.

Πριμαντόνα. “Είμαι εδώ για να επιβεβαιώσω ότι η μηχανή θα αποδώσει τα μέγιστα και όχι για να το παίξω πριμαντόνα”.

Ταμπέλα. “Σε ολόκληρη την ιστορία του χορού οι χορεύτριες επιτρεπόταν να έχουν τα καπρίτσια τους, ενώ οι χορευτές είχαν τις πραγματικές απαιτήσεις. Από την άλλη, όταν μία γυναίκα εμφανίζεται ν’ απαιτεί, της κολλάνε αμέσως ταμπέλες”.

Σώμα. “Κάθε μέρα ευχαριστώ το σώμα μου για όσα μου έχει δώσει. Του ζήτησα πολλά πράγματα πολύ νωρίς και ανταποκρίθηκε εντυπωσιακά. Στη δουλειά μας είναι σημαντικό να ξέρεις τον εαυτό σου, τα όριά σου. Οι επιλογές μου υπαγορεύθηκαν από το πάθος που με διακατέχει – πείτε το κεραυνοβόλο έρωτα αν θέλετε. Είναι σαν τους ηθοποιούς που όταν παίρνουν το Οσκαρ λένε το στερεότυπο: «Θέλω να ευχαριστήσω τη μητέρα μου, τον πατέρα μου, τον ατζέντη μου». Στην πραγματικότητα, ο μόνος που θέλεις να ευχαριστήσεις είναι ο εαυτός σου. Αυτός έχει κάνει όλη τη δουλειά…”.

Φόβος. “Η σκηνή είναι τρομακτική, ειδικά όταν δοκιμάζεις κάτι καινούργιο. Και όσο μισώ το γεγονός ότι φοβάμαι, παρ’ όλα αυτά ψάχνω πάντα νέα πράγματα που θα με δοκιμάσουν. Γι’ αυτό και στράφηκα στον σύγχρονο χορό. Φοβάμαι πολύ και πολλά πράγματα. Φοβάμαι να βγω έξω καμιά φορά ν’ αγοράσω ψωμί στον φούρνο, φοβάμαι να μιλήσω μπροστά σε μια ομάδα που αποτελείται από παραπάνω από πέντε άτομα. Όμως, αισθάνομαι τόσο καλά όταν καταφέρνω να υπερνικήσω τους φόβους μου. Μου αρέσει αυτή η μάχη ενάντια στον φόβο. Από τον φόβο για τα καθημερινά, μικρά πράγματα ως τους πιο μεγάλους, σημαντικούς φόβους. Είναι ένα είδος διαλογισμού: Να ξεπερνάς τους φόβους σου”.

Χορός. “Χορός είναι η ανάγκη να εκφράζω τα συναισθήματά μου. Είναι ένας δικός μου τρόπος να ζω, μία προσπάθεια υπέρβασης του εαυτού μου, μία ροπή προς την πνευματικότητα του σώματος”.

Χρόνος. Δυστυχώς, όταν είσαι τόσο εκτεθειμένος στα φώτα, δεν μπορείς παρά να παρατηρείς τις αλλαγές. Δεν μπορώ να κάνω αυτά που έκανα στα 20 μου χρόνια. Υπάρχουν στιγμές που κάνω πέντε λεπτά για να κατέβω μια σκάλα εξαιτίας της κούρασης. Ο πόνος είναι αιώνιος σύντροφος μιας μπαλαρίνας: Στα 19 υπάρχει, αλλά τον αγνοείς, τον νικάς. Στα 30 τον πολεμάς. Στα 40 λες «Θεέ μου, είναι πολύ επίπονο». Ωστόσο, είμαι πολύ πιο συμφιλιωμένη με το χρόνο απ’ ό,τι μερικά χρόνια πριν. Περνά γρήγορα και θέλω πολύ να μην τον αφήνω ανεκμετάλλευτο”.