Είδαμε την παράσταση “Είμαστε οι Πέρσες” στο Φεστιβάλ Αθηνών

Το έργο
Τραπέζι, σημαίες και έξι πρόσφυγες επί σκηνής. Σύνθημα και η παράσταση-ντοκουμέντο αρχίζει. Έξι “αυθεντικοί” ήρωες από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, μέσα σε δύο ώρες θα ξετυλίξουν την περιπέτεια που λέγεται ζωή. Μαρτυρίες-εικόνες τραγωδίας ζωντανεύουν, διάλογος εσωτερικός, εξωτερίκευση αδίστακτη ενώπιον του κοινού. Πόλεμοι, αίμα, νεκροί, ο ρόλος των ισχυρών, πρώτη γεύση της ωμής αλήθειας. Ειδησεογραφικά ντοκουμέντα με νούμερα που σοκάρουν. Πόσοι ξεκίνησαν το ταξίδι για το καλύτερο αύριο και πόσοι όμως κατέληξαν σε αυτό; Οι άλλοι τι απέγιναν; Αλλά και εκείνοι που έφτασαν σε μια γη επαγγελίας (Ελλάδα) βρίσκουν έναν νέο πόλεμο, βία ψυχής και σώματος, τον ρατσισμό. Η Μυτιλήνη και η Αμυγδαλέζα γίνονται τα καινούργια πεδία μάχης.

Και μετά η πιο προσωπική διάσταση: Καθένας ήρωας χωριστά ανεβαίνει στο τραπέζι για να αφηγηθεί τη δική του ιστορία, πώς και γιατί στέκεται τώρα μπροστά μας. Μνήμες από τα παιδικά χρόνια, την οικογενειακή ζωή, την απώλεια, τον αποχωρισμό, τις προσπάθειες διαφυγής (συγκλονιστικές οι σκηνές μέσα στη βάρκα), αλλά κάπου – κάπου και χρωματιστές πινελιές, το τραγούδι, το θέατρο, η αγάπη. Όλα αυτά, καλά και άσχημα μαζί, φτιάχνουν την ελπίδα. Και μέσα εκεί θα αναμειχθούν και οι «Πέρσες» του Αισχύλου με σημάδια παρόμοια και εμφανή, αντλημένα από την κοινή σε πολλά σημεία θεματολογία.

Ίσως το πιο σωστό θα ήταν να αναφερθούμε σε παρουσίαση βιωματικής εμπειρίας. Τίποτα δε μοιάζει στημένο, τεχνητό ή προσποιητό.

Η παράσταση
Ίσως το πιο σωστό θα ήταν να αναφερθούμε σε παρουσίαση βιωματικής εμπειρίας. Τίποτα δε μοιάζει στημένο, τεχνητό ή προσποιητό. Πώς θα μπορούσε άλλωστε; Όλα ρέουν σαφή, ξεκάθαρα, σχεδόν φυσικά, αφού δεν έχουμε να κάνουμε με θέατρο κατά τον παραδοσιακό όρο, αλλά με αναμνήσεις, το άνοιγμα του τότε στο τώρα. Οι ιστορίες, πέρα ως πέρα αληθινές, ανακαλούνται στη μνήμη των ίδιων των ηρώων-ηθοποιών που τις έζησαν και τις μοιράζονται αυτή τη φορά με ένα άλλου τύπου κοινό, που τους κάνει να αισθάνονται χαρούμενοι, ασφαλείς, σχεδόν ευτυχείς για το όνειρο που ζουν.

Δεν υπάρχει λόγος να σταθούμε σε ερμηνείες αφού στην περίπτωση αυτή η ίδια η αναπαράσταση έχει μορφή πιστής ζωής. Μπράβο από καρδιάς στους Chaljl Ali Zada, Ramzan Mohammad, Reza Muosevi, Hossain Amiri, Aidim Joyimal, Reza Mohammadi γιατί τόλμησαν να καταθέσουν την ψυχή τους κάνοντας ένα βήμα παραπέρα για να πιάσουν το όνειρο. Και τα κατάφεραν! Εύσημα και για τη σκηνοθεσία (Γιολάντα Μαρκοπούλου) που χειρίστηκε το όνειρo με τρόπο -σαφώς- φροντισμένο, αξιοπρεπή, χωρίς το θέ(α)μα να περιορίζεται σε εύκολες αφηγήσεις και δακρύβρεχτες ιστορίες.

Συνολικά
Μια δουλειά-έμπρακτη απάντηση στον φυλετικό ρατσισμό και τη δύναμη της θέλησης. Με διακριτικό και έντιμο τρόπο οδηγεί σταδιακά σε ένα δυνατό ταρακούνημα για να (επανα)γνωρίσουμε τους “Πέρσες” της διπλανής πόρτας. Το εγκάρδιο χειροκρότημα του κοινού είναι η ελάχιστη ανταπόδοση για ό,τι προσέφεραν οι έξι πρωταγωνιστές το προηγούμενο δίωρο, δύναμη για να δώσουν τη δική τους μάχη, όποια και αν είναι αυτή. Μακάρι η δουλειά αυτή να μην περιοριστεί στο διήμερο του Φεστιβάλ (επάξια επελέγη από τον κύριο Λούκο), αλλά να βρει στέγη και σε άλλη μεγαλύτερη και μακροβιότερη σκηνή. Ίσως -το μεταφέρουμε και από εδώ- η νέα διοίκηση του Εθνικού θα πρέπει να μεριμνήσει για αυτό.

* Η παράσταση γεννήθηκε στο καλλιτεχνικό εργαστήριο Station Athens για νέους μετανάστες και πρόσφυγες της ΜΚΟ ΑΜΑΚΑ.