Φεστιβάλ Αθηνών 2015: Τα καλύτερα (που) έρχονται!
15 κορυφαίοι θεατρικοί σταθμοί στο δρόμο για την Πειραιώς 260 και την Επίδαυρο.Από τη Στέλλα Χαραμή
Κάθε καλοκαίρι, καινούργιες προσδοκίες. Λίγες μέρες πριν καλωσορίσουμε τον Ιούνιο που συμπίπτει με την έναρξη του Ελληνικού Φεστιβάλ, μελετάμε τον προγραμματισμό του κι εκτιμούμε τις 15 πιο ενδιαφέρουσες θεατρικές παραστάσεις που έχουμε να περιμένουμε φέτος από την διοργάνωση.
Bit – Μαγκί Μαρέν
Από το 2006 μέχρι σήμερα, η Μαγκί Μαρέν, η βραβευμένη Γαλλίδα χορογράφος με τις σχεδόν τέσσερις δεκαετίες λαμπρής διαδρομής, έχει επισκεφθεί τέσσερις φορές το Φεστιβάλ Αθηνών. Αυτή θα είναι η πέμπτη, κατατάσσοντας την μοιραία στους διάσημους φίλους της διοργάνωσης. Το νέο της έργο, που η κριτική της «Figaro» εγκωμίασε, είναι ένα ρυθμικό πανδαιμόνιο πάνω σε ήχους κρουστών και ηλεκτρονικής μουσικής. Τρεις άνδρες και τρεις γυναίκες (ανάμεσα τους η “δική” μας Δάφνη Κουτσαφτή) δημιουργούν κινούμενοι εικόνες με ισχυρό εικαστικό στίγμα που παραπέμπει σε έργα του Γκόγια και του Μπος.
Πειραιώς 260, Κτήριο Δ, 2-4 Ιουνίου
O Αρντεν πρέπει να πεθάνει – Χάρης Φραγκούλης, Θέατρο της Οδού Κυκλάδων
Η πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του Χάρη Φραγκούλη στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, τον φέρνει αντιμέτωπο με ένα από τα σημαντικότερα δείγματα αστικής τραγωδίας. Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στο Λονδίνο του 16ου αιώνα, το, αγνώστου συγγραφέα, έργο (έχει αποδοθεί από τον Σαίξπηρ ως τον Κιντ) παρακολουθεί το χρονικό δολοφονίας του πρώην δημάρχου του Φέβερσαμ, Τόμας Αρντεν από το χέρι της γυναίκας του και του εραστή της. Μια ιστορία πάθους κι εκδίκησης, μέσα από τις διασταυρώσεις επτά πληθωρικών ηρώων. Ωραίος θίασος από τους Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Μαρία Πανουργιά, Γιάννος Περλέγκας, Θάνος Τοκάκης, Υρώ Μπέζου, Γιάννης Παπαδόπουλος, Νίκος Χανακούλας.
Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, 2-6 Ιουνίου & 8-12 Ιουνίου
Life in Progress – Σιλβί Γκιλλέμ
Η σημαντικότερη χορεύτρια των καιρών μας και ίσως μια από τις σημαντικότερες όλων των εποχών αποφασίζει, μετά από 35 χρόνια ιλιγγιώδους καριέρας πάνω στις πουέντ της, να αποσυρθεί. Θα το κάνει όπως αρμόζει σε μια καλλιτέχνιδα του διαμετρήματος της: Με μια παγκόσμια περιοδεία, που ανάμεσα στους σταθμούς της περιλαμβάνει και την Αθήνα. Η Σιλβί Γκιλλέμ, της τεχνικής τελειότητας και του εκπληκτικού ταμπεραμέντου, δικαίως μούσα σπουδαίων χορογράφων επιλέγει έργα των Ματς Εκ, Ουίλιαμ Φορσάιθ, Άκραμ Καν, Ράσελ Μάλιφαντ.
Ωδείο Ηρώδου Αττικού, 3-4 Ιουνίου
Σόνια – Αλβις Χερμάνις, The New Riga Theatre
Από τους πλέον διακεκριμένους σκηνοθέτες της Λετονίας και διευθυντής του Νέου Θεάτρου της Ρίγας, με ένα θέατρο που ακροβατεί ανάμεσα στο γερμανικό εξπρεσιονισμό και την ρωσική παράδοση του ρεαλισμού, ο Αλβις Χερμάνις επιστρέφει στην Αθήνα. Μετά το «Sound of silence» που φιλοξένησε η Στέγη το 2011, επανέρχεται με μια από τις πιο πολυσυζημένες παραστάσεις του. Βασισμένη σε διήγημα της Τατιάνα Τολσταϊα, παρακολουθεί τη μοναχική ζωή μιας καλόκαρδης και ρομαντικής, παρότι άσχημης, γυναίκας που βλέπει την ζωή της να αλλάζει όταν αρχίζει να λαμβάνει γράμματα από ένα θαυμαστή της.
Πειραιώς 260, Κτήριο Η, 16-18 Ιουνίου
Οι μικρές αλεπούδες – Τόμας Οστερμάγιερ, Schaubühne
Οσες φορές κι αν επισκέπτεται το Ελληνικό Φεστιβάλ ο βερολινέζικος θίασος της Σαουμπίνε, πάντα συναντά γεμάτες πλατείες. Ισως γιατί το θέατρο που αγαπά να προτείνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής και σκηνοθέτης του, Τόμας Οστερμάγιερ, στηρίζεται στην συνθήκη της ρήξης και της κοινωνικής εξέγερσης. Μετά και την τελευταία του σκηνοθεσία, στον «Εχθρό του λαού» του Ιψεν που είδαμε το καλοκαίρι του 2013, ο Οστερμάγιερ καταφεύγει στο θεατρικό της συγγραφέα και ακτιβίστριας Λίλιαν Χελλμαν εστιάζοντας και πάλι στις αξίες της Δύσης. Στον Αμερικανικό Νότο η οικογένεια των Χάρμπαντ δεν διστάζει να καταχραστεί χρήματα από τον τραπεζίτη συγγενή τους προκειμένου να στήσει μια δική της επιχείρηση.
Πειραιώς 260, Κτήριο Δ, 19-21 Ιουνίου
Straight White Men -Young Jean Lee’s Theater Company
Αν και στην πρώτη εμφάνιση της στην Ελλάδα, η Κορεάτισα Γιανγκ Ζαν Λι είναι μια από τις χαρακτηριστικότερες φιγούρες της νεοϋρκέζικης σκηνής. Θα μας συστηθεί με ένα αντιπροσωπευτικότατο δείγμα της σταθερής προβληματικής της: Τα ζητήματα ταυτότητας, εθνικής, σεξουαλικής, υπαρξιακής, κοινωνικής. Με ένα έργο που μοιάζει να κινείται στην σκιά του «Θανάτου του Εμποράκου» του Αρθουρ Μίλερ, η Λι εστιάζει (παραδόξως) με συμπάθεια στην ανώτερη κοινωνική τάξη που έχει επικρατήσει στην Δύση• τους λευκούς, ετεροφυλόφιλους άνδρες. Μια οικογένεια αρρένων, τρεις γιοι μετά τα 40 επισκέπτονται τον μοναχικό πατέρα τους κατά την διάρκεια των γιορτών κι εκεί καταρρέει ο μύθος τους.
Πειραιώς 260, Κτήριο Η, 22-24 Ιουνίου
Go down Moses – Ρομέο Καστελούτσι
Μετά το «Περί της έννοιας του προσώπου του Υιού του Θεού» του 2011 και νωρίτερα με την «Κόλαση», ο ρηξικέλευθος Ρομέο Καστελούτσι, πέτυχε να μας εξοικειώσει με την, εικονοκλαστικής φύσης, προσπάθεια αναστοχασμού απέναντι στην έννοια του Θεού. Υιοθετώντας τον τίτλο ενός σπιρίτουαλ τραγουδιού, που ήταν πολύ δημοφιλές στις φυτείες των μαύρων κατά τον 19ο αιώνα και αντλώντας έμπνευση από δύο σύμβολα της περιόδου της ισραηλινής αιχμαλωσίας (την καιόμενη βάτο και τον χρυσό μόσχο), στήνει ένα σπονδυλωτό δρώμενο που επενδύει στην εικαστική αφήγηση και πολύ λιγότερο στον λόγο.
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, 28-30 Ιουνίου
Ρήσος – Κατερίνα Ευαγγελάτου
Ο αρχαιολογικός χώρος του Λυκείου του Αριστοτέλη, που πριν ένα χρόνο τέθηκε στη διάθεση του κοινού, επανανοηματοδοτεί την σχετικά άγνωστη και αμφιλεγόμενη τραγωδία του Ευριπίδη. Μέσα από μια περιπατητική παράσταση στην, 11 στρεμμάτων, έκταση του Λυκείου, η σκηνοθέτις Κατερίνα Ευαγγελάτου μας συστήνει ένα παραγκωνισμένο κείμενο, βασισμένο στην ραψωφία Κ της ομηρικής Ιλιάδας• καταθέτοντας μια πρόταση για τις site specific παραστάσεις ή για το πώς ένα έργο αφομοιώνεται από το δημόσιο χώρο.
Λύκειον Αριστοτέλους, 1-19 Ιουλίου
Αίας – Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, Θέατρο του Νέου Κόσμου
Ίσως ο πιο δυναμικός θίασος της Επιδαύρου (Νίκος Κουρής, Μαρία Πρωτόπαππα, Γιάννος Περλέγκας, Ελένη Ουζουνίδου, Γιάννης Τσορτέκης, Γιάννης Κλίνης) συναντάται με την αρχαιότερη σωζόμενη τραγωδία του Σοφοκλή. Μετά τον θάνατο του Αχιλλέα, ο Αίας ως αξιότερος πολεμιστής των Ελλήνων διεκδικεί τα όπλα του. Όταν όμως, τα κερδίζει ο Οδυσσέας με μηχανορραφία, ο Αίας νιώθοντας ατιμασμένος, αυτοκτονεί. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος έχοντας στην διάθεση του την μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη, εστιάζει σε μια αντιπαράθεση: Στη μάχη ανάμεσα στο ηρωϊκό παρελθόν και στο παρόν των πολιτικών θεσμών.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 17-18 Ιουλίου
Ιούλιος Καίσαρας – Τσέζαρις Γκραουζίνις
Με φόντο τη Ρώμη των συνομωσιών, των δολοφονιών, της χειραγώγησης της κοινής γνώμης και της ταραγμένης Δημοκρατίας, ο Λιθουανός Τσέζαρις Γκραουζίνις επιστρέφει στα πολιτικά κείμενα που έχουν, κατά καιρούς, τροφοδοτήσει μερικές από τις πιο εμπνευσμένες σκηνοθεσίες του. Εδώ, ο προβληματισμός του Γουίλιαμ Σαίξπηρ για τους μηχανισμούς της εξουσίας που εξοντώνουν τον Καίσαρα, του δίνει το επιχείρημα να ερευνήσει την απόσταση ανάμεσα στην πολιτική τραγωδία και την μαύρη κωμωδία. Στην διάθεση του, ένας εκλεκτός ανδρικός θίασος από τους Γιώργο Γάλλο, Γιάννη Στάνκογλου, Δημήτρη Ημελλο, Αλέξανδρο Λογοθέτη, Κώστα Μπερικόπουλο.
Πειραιώς 260, Κτήριο Η, 23-24 Ιουλίου
Νέκυϊα – Μιχαήλ Μαρμαρινός, Θέατρο Νο
Σε μια ιστορική σύζευξη, το θέατρο Νο που χάνεται στους αιώνες της ιαπωνικής παράδοσης συναντά την αρχαία ελληνική τραγωδία. Είναι η πρώτη φορά στην, οκτώ αιώνων, ιστορία του, που το Νο καταπιάνεται με ένα κείμενο εκτός της εγχώριας παράδοσης. Πρόκειται για τη «Νέκυια», την ραψωδία Λ της «Οδύσσειας», κατά τον σκηνοθέτη του φιλόδοξου εγχειρήματος Μιχαήλ Μαρμαρινό «μια από τις συναρπαστικότερες στην παγκόσμια λογοτεχνία επισκέψεις του ανθρώπου στον κόσμο των νεκρών». Το επεισόδιο περιγράφει την κάθοδο του Οδυσσέα στον Αδη, προκειμένου να πάρει χρησμό από τον Τειρεσία και να γυρίσει στην Ιθάκη.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 24-25 Ιουλίου
Υπόθεση Φαρμακονήσι ή Το δίκαιο του νερού – Ανέστης Αζάς
Από τους συνεπέστερους εκφραστές του θεάτρου – ντοκουμέντου στην Ελλάδα, ο Ανέστης Αζάς αγγίζει την αιμορραγούσα πληγή που ποτίζει τα νερά της Μεσογείου. Ο θάνατος που παραμονεύει το ταξίδι προς την Ευρώπη για εκατοντάδες μεταναστών απασχολεί τον σκηνοθέτη που αντλεί από το δικαστικό σκάνδαλο το οποίο ακολούθησε το ναυάγιο στο Φαρμακονήσι της Ρόδου και υλικό από τις «Ευμενίδες» του Αισχύλου. Ακροτατώντας στα όρια της πραγματικότητας και της μυθοπλασίας, η παράσταση διερωτάται πάνω στην ετεροβαρή σχέση ανθρώπου και Δικαιοσύνης.
Θέατρο Τέχνης, Σκηνή Φρυνίχου, 26-28 Ιουλίου
Λουκρητία Βοργία – Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς
Με το μύθο μιας άκρως αινιγματικής φιγούρας της Αναγέννησης επανέρχεται επί ελληνικού εδάφους ο Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς. Με τελευταίο δείγμα δουλειάς του τη σκηνική μεταφορά της «Μητέρας του σκύλου» του Μάτεσι επεμβαίνει στο δράμα του Βίκτορ Ουγκώ που σκιαγραφεί το πορτρέτο της ακόλαστης και ραδιούργου Λουκρητίας Βοργία. Αν και δεν υπάρχουν ιστορικές αποδείξεις που να επιβεβαιώνουν όσα οι αιώνες της καταμαρτυρούν, την σκηνοθεσία του Μιλιβόγιεβιτς έλκει το δίπολο εγκλήματος και εξουσίας. Στο ρόλο της διαβόητης Λουκρητίας – που κατηγορείται ότι συνωμότησε για την εξόντωση των συζύγων της, δηλητηρίασε τους αντιπάλους του πατέρα της κι ότι διατηρούσε αιμομικτικές σχέσεις με τον αδερφό τη – η Θεοδώρα Τζήμου.
Πειραιώς 260, Κτήριο Η, 30-31 Ιουλίου
Η Ιφιγένεια στη χώρα των Ταύρων – Θωμάς Μοσχόπουλος, Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος
Η σπουδαία Αμαλία Μουτούση επιστρέφει στους μεγάλους τραγικούς ρόλους, υποδυόμενη την Ιφιγένεια εν Ταύροις. Συμπράττει με τον Θωμά Μοσχόπουλο που βασισμένος στην σύγχρονη εμπειρία ανατέμνει το δημοφιλέστερο, κατά την αρχαιότητα, έργο του Ευριπίδη. Γραμμένο κατά την δύσκολη για την αθηναϊκή δημοκρατία εποχή, της Σικελικής εκστρατείας, ο Ευριπίδης συναντά την Ιφιγένεια στην ενήλικη ζωή της, ως ιέρεια της Αρτεμης και παραδίδει ένα, αριστοτεχνικής δομής και λυρικών φορτίων κείμενο.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 7-8 Αυγούστου
Ορέστης – Σίμος Κακάλας, Εταιρεία Θεάτρου Χώρος
Τα επαινετικά σχόλια των θεατών και τα απανωτά sold out της Θεσσαλονίκης όπου πρωτοπαρουσιάστηκε συνοδεύουν τη νέα σκηνοθεσία του Σίμου Κακκάλα μέχρι το κοίλον της Επιδαύρου. Θα είναι η δεύτερη φορά που ο σκηνοθέτης επιχειρεί στο αρχαίο θέατρο και όπως όλα δείχνουν με ανανεωτική διάθεση στην διαχείριση του ευριπίδειου μύθου. Γύρω από την τραγωδία των εξεγερμένων νέων πλέκει ποικίλα μοτίβα από την ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 28-29 Αυγούστου