Η ταινία του προσεγγίζει με ευαισθησία αλλά και χιούμορ το ζήτημα της ευθανασίας χάρη στους λεπτούς χειρισμούς του σκηνοθετικού και σεναριακού διδύμου των Ισραηλινών TalGranit και SharonMaymon. Οι καταπληκτικές ερμηνείες, οι ζωντανοί διάλογοι, το ευρηματικό σενάριο και η παρηγορητική, ανθρωπιστική και αλληλέγγυα ματιά των χαρακτήρων, αναδεικνύουν την ταινία σε μια συγκινητική με γερές δόσεις γέλιου κινηματογραφική εμπειρία.
Σύνοψη: Ο 75χρονος Yehezkel ζει σε οίκο ευγηρίας της Ιερουσαλήμ με τη γυναίκα του. Παρά το γεγονός ότι εκείνη υποφέρει από άνοια, η ζωή τους περιστοιχίζεται από παρέες και η καθημερινότητά τους κυλά εύθυμα. Όταν όμως ο Max, επιστήθιος φίλος του Yehezkel, αρρωσταίνει με ένα ανίατο νόσημα, ο Yehezkel αποφασίζει να τον βοηθήσει να πεθάνει ήρεμος, και με αξιοπρέπεια. Απευθύνεται στον Dr. Daniel, έναν κτηνίατρο, και στον συνταξιοδοτημένο αστυνομικό Raffi Segal για να εκτελέσουν αυτή τη ζόρικη αποστολή, την οποία αντιμετωπίζουν με μεγάλες δόσεις μαύρου χιούμορ – η μόνη που εναντιώνεται ηθικά στη διαδικασία είναι η γυναίκα του Yehezkel. Καθότι όμως την κρίσιμη στιγμή κανείς από την ομάδα δεν «τραβάει τη σκανδάλη», ο Yehezkel – ως πρώην μηχανικός και εφευρέτης – φτιάχνει μία μηχανή αυτό-ευθανασίας για χατίρι του φίλου του. Καθώς οι φήμες για την εφεύρεση πυκνώνουν, οι εκκλήσεις για βοήθεια, καθώς και τα ευτράπελα, πολλαπλασιάζονται. Εν τω μεταξύ, ο ίδιος ο Yehezkel αρνείται να αποδεχτεί το γεγονός ότι η κατάσταση της γυναίκας του χειροτερεύει από μέρα σε μέρα. Τα ηθικά διλήμματα είναι πολλά και αναπάντητα.
Διάρκεια: 90′
Η ταινία έχει να κάνει με τον αποχωρισμό. Τον αποχωρισμό από κάποιον που αγαπάς, από τον εαυτό σου όταν το μυαλό αρχίζει να υπολειτουργεί
Σημείωμα των σκηνοθετών
Το Πάρτι του Αποχαιρετισμού έχει να κάνει με τον αποχωρισμό. Τον αποχωρισμό από κάποιον που αγαπάς, από τον εαυτό σου όταν το μυαλό αρχίζει να υπολειτουργεί, και τον αποχωρισμό από τη ζωή και το δικαίωμα να επιλέξεις πώς τελειώνουν όλα. Οι κύριοι χαρακτήρες είναι ηλικιωμένοι άνθρωποι που ζουν σε έναν οίκο ευγηρίας στην Ιερουσαλήμ, άνθρωποι που έχουν αποσυρθεί, άνθρωποι που δεν συνηθίζεται να είναι ήρωες σε ταινίες. Αλλά σε αυτό τον χώρο της αδράνειας αποφασίζουν να ανακτήσουν τον έλεγχο της μοίρας τους. Όπως σε κάθε τραγωδία όπου ο πρωταγωνιστής προσπαθεί να αλλάξει το δικό του πεπρωμένο και το πεπρωμένο αυτών που τον περικυκλώνουν, υπάρχει ένα αβάσταχτο τίμημα.
Το Πάρτι του Αποχαιρετισμού είναι επίσης μία ταινία για την αγάπη και τη φιλία. Οι πέντε βασικοί μας χαρακτήρες βρίσκουν παρηγοριά, δύναμη και ελπίδα ο ένας στον άλλον στις πιο δύσκολες και πιο αστείες στιγμές της ζωής.
Η πλοκή δεν είναι αυτοβιογραφική, αλλά βασίζεται σε προσωπικές εμπειρίες. Κάποιος κοντινός μας άνθρωπος πλησιάζει στο τέλος της ζωής του. Καθώς αποχαιρετούμε κάποιον αγαπημένο, ανακαλύπτουμε ότι το σώμα φθίνει και το πνεύμα παραμένει διαυγές. Ο αυτοσαρκασμός και το χιούμορ είναι οι καλύτεροι τρόποι να αντιμετωπίσουμε την προοπτική του θανάτου.
Στις ταινίες μας προσπαθούμε να ασχοληθούμε με σύγχρονα κοινωνικά θέματα, τα οποία είναι συχνά επίμαχα. Προσπαθούμε να «σπάσουμε» το συναισθηματικό δράμα με αφηρημένα και κωμικά στοιχεία. Το κάνουμε αυτό έχοντας κωμικούς ηθοποιούς σε δραματικούς ρόλους και στην περίπτωση αυτής της ταινίας μερικά από τα ινδάλματα της ισραηλινής κωμωδίας. Έτσι αυτό το δύσκολο και σπουδαίο θέμα γίνεται πιο προσιτό στο κοινό και, ελπίζουμε, όπως στη ζωή, το κοινό να γελάσει, καθώς σκουπίζει τα δάκρυα του.
Sharon Maymon και Tal Granit
Η Σύλληψη: Η Sharon Maymon αναφέρει ότι ο σπόρος για την ταινία ήταν ο θάνατος της ηλικιωμένης γιαγιάς του πρώην φίλου της. «Νιώσαμε ότι ο θάνατος την ανακούφισε από τον πόνο και την ταλαιπωρία, αλλά οι διασώστες μπήκαν στο σπίτι προσπάθησαν να την επαναφέρουν στη ζωή για μισή ώρα» λέει η σκηνοθέτις σε μία συνέντευξη στη Βενετία. «Αγωνιζόντουσαν για αυτή λες και ήταν 16 χρονών. Ήταν τόσο παράλογο και έτσι προέκυψε η ιδέα. Ήταν αστείο όταν ο γιος είπε στους νοσοκόμους: Αν την ξυπνήσετε, θα την πάρετε μαζί σας».
Το Ύφος: Οι σκηνοθέτες ξέρουν ότι μερικοί δεν θα το βρουν και τόσο αστείο. Ο Granit λεέι ότι μερικοί άνθρωποι έχουν σκανδαλιστεί από την ιδέα της ταινίας. «Μας λένε, πώς μπορείτε να γελάτε με κάτι τέτοιο;» Αλλά εμείς πραγματικά πιστέψαμε σε αυτήν την ταινία, σε αυτό που λέει. Είναι πολύ σημαντικό να τεθούν αυτά τα ερωτήματα. Και μας αρέσουν τα ρίσκα». Οι Maymon και Granit έχουν αστειευτεί ξανά στο παρελθόν με σκληρά κοινωνικά θέματα σε τρεις ταινίες μικρού μήκους και σε μία μεγάλου μήκους με τον τίτλο Υποθήκη για ένα ζευγάρι που κάνει τα πάντα για να σώσει το σπίτι του.
Τα Εμπόδια: Το σενάριο για το Πάρτι του Αποχαιρετισμού κέρδισε το βραβείο “best pitch” στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, αλλά το να βρεθεί παραγωγός στην Γερμανία ήταν δύσκολο, καθώς πολλοί εναντιώνονται στην ευθανασία, αφού συσχετίζεται με κάποια από τα προγράμματα του Ναζισμού. Ακόμα όμως κι όταν βρέθηκαν τα χρήματα, η επιλογή των ηθοποιών είχε τις δυσκολίες της. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους της ταινίας τους υποδύονται διάσημοι Ισραηλινοί ηθοποιοί, μεταξύ των οποίων ο βετεράνος κωμικός Ze’ev Revah στον ρόλο του Yehezkel, του ερασιτέχνη εφευρέτη της φονικής μηχανής. Η Maymon αναφέρει ότι ο Revah συμβουλεύτηκε τον ραβίνο του πριν αποδεχτεί τον ρόλο. Μερικοί άλλοι ηθοποιοί δεν εμφανίστηκαν καν στις οντισιόν. «Ήταν πολύ σκληρό για αυτούς να αντιμετωπίσουν αυτό το ζήτημα, καθώς είναι οι ίδιοι μεγάλοι και ένιωσαν ότι τους αφορά» λέει ο ηθοποιός.
Ο Επίλογος
Η κινηματογραφική βιομηχανία του Ισραήλ σφύζει από ζωή για μία τόσο μικρή χώρα, αλλά η διαμάχη με την Παλαιστίνη καμία φορά επισκιάζει τις παραγωγές σε διεθνές επίπεδο. Όπως και να έχει η ταινία πραγματεύεται παγκόσμια θέματα. «Η ιστορία μας είναι διεθνής και όλοι μπορούν να ταυτιστούν με αυτή» καταλήγει ο Granit.
Βραβείο BNL People’s Choice, Venice Film Festival 2014
Βραβείο Brian, Venice Film Festival 2014
Συντελεστές:
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Tal Granit, Sharon Maymon
Παίζουν: Ze’ev Revach, Levana Finkelshtein, Aliza Rozen, Ilan Dar
Διευθυντής Φωτογραφίας: Tobias Hochstein
Μοντάζ: Einat Glaser Zarhin
