“Ακριβό” Εθνικό για όλους: Τί θα δούμε φέτος στην πρώτη σκηνή της χώρας

Σε μια εποχή όπου η λέξη «όραμα» ηχεί ψεύτικη και φλύαρη, το Εθνικό θέατρο αναδιοργανώνεται κατά έναν τρόπο ώστε να πείθει για το ακριβώς αντίθετο. Ο σχεδιασμός του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή Στάθη Λιβαθινού για τον προγραμματισμό και τη γενικότερη λειτουργία της πρώτης κρατικής σκηνής ταυτίζεται με ένα οραματικό παρόν – κι αν του δοθεί η ευκαιρία – με ένα ακόμα πιο οραματικό μέλλον. Είναι, εξάλλου, ελληνικό ίδιον να προβάλλουν εμπόδια κάθε φορά που κάποιος επιχειρεί να δημιουργήσει.

Έτσι και στην περίπτωση Λιβαθινού που δρομολογεί ένα Εθνικό θέατρο «ακριβό για τους πολλούς», εξωστρεφές, ανοιχτό σε όλες τις μορφές τέχνης (και στο Χορό και στη Μουσική) και σε νέες, πειραματικές φόρμες, ανοιχτό σε στρατηγικές συνεργασίες με μεγάλους φορείς (πρώτη και καλύτερη το συνδράμει η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών) και πρωτίστως ένα Εθνικό – σχολείο θεατρικής εκπαίδευσης (με αναβαθμισμένη τη Δραματική σχολή και την ίδρυση της δικής του σχολής Σκηνοθεσίας), εκφράζονται και αντιρρήσεις.

Το ίδιο το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού, κατά πλειοψηφία, σαμποτάρει το φιλόδοξο σχεδιασμό της νέας διοίκησης για «άνοιγμα» του θεάτρου σε κρίσιμους τομείς της εκπαιδευτικής του λειτουργίας, με το επιχείρημα της «ανετοιμότητας».

Σε περίπτωση που με ρωτάτε αν έχω ένα ΔΣ που με χτυπάει στην πλάτη και μου λέει “σε στηρίζουμε, προχώρα”, όχι δεν το έχω.

«Σε περίπτωση που με ρωτάτε αν έχω ένα ΔΣ που με χτυπάει στην πλάτη και μου λέει “σε στηρίζουμε, προχώρα”, όχι δεν το έχω. Το ΔΣ είναι ένας αναγκαίος θεσμός, το ρόλο του οποίου σέβομαι απόλυτα και είναι πληγή όταν υπάρχει και δεν ελέγχει έναν καλλιτεχνικό διευθυντή. Χρειάζεται όμως και η διάθεση για διάλογο. Δεν με ενδιαφέρει το σκεπτικό μιας άρνησης όταν πάμε να χτίσουμε το καλύτερο που γίνεται. Δεν είμαστε εδώ για διεκπεραίωση αλλά για να φτάσουμε έναν προγραμματισμό στα άκρα προς όφελος του Εθνικού θεάτρου· αλλιώς θα αποχαιρετήσουμε και θα πάμε σπίτι μας» ξεκαθαρίζει ο Στάθης Λιβαθινός, απαντώντας στις πεισματικές απορρίψεις του σχεδίου από το ΔΣ.

Παρά τις «τρικλοποδιές» – για τις οποίες ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Γιάννης Χουβαρδάς προέτρεψε δημοσίως το νέο καλλιτεχνικό διευθυντή να μην το βάλει κάτω – το Εθνικό θέατρο που αναμένεται να δούμε να πραγματώνεται, αποκηρύσσει τα «ονόματα» κι επικροτεί το χαρακτήρα μιας σκηνής συνόλου και παραστάσεων.

«Το brand name, ο σταρ είναι το Εθνικό. Δεν θέλω ένα θέατρο πρωταγωνιστών. Η κοινωνία περιμένει μια πρόταση συνόλου σε μια διασπασμένη εποχή» σημειώνει ο κ. Λιβαθινός.

Σε αυτό το brand name επενδύει και ο έτερος μεγάλος πολιτιστικός οργανισμός της χώρας, η Στέγη και το Ιδρυμα Ωνάση στηρίζοντας τις δραστηριότητες του γι’ αυτή τη χρονιά με το ποσό χορηγίας των 220.000 ευρώ. Όπως διευκρίνισε και η αναπληρώτρια διευθύντρια του οργανισμού Αφροδίτη Παναγιωτάκου «η χορηγία δεν είναι κάτι γενικό όπως πολύ συχνά κανείς σκέφτεται, αλλά έχει περιεχόμενο. Το Εθνικό είναι οι άνθρωποι του και ο πολιτισμός είναι το πεδίο του μαζί» δήλωσε, επιδοκιμάζοντας την ανάληψη καθηκόντων από το Στάθη Λιβαθινό.

Για την ώρα το ταμείο του Εθνικού, βάσει της κατάστασης που παρέδωσε η διοίκηση Χατζάκη, παρουσιάζει έλλειμμα, μόνο για το πρώτο εξάμηνο του 2015 ενός εκατομμυρίου ευρώ – και μάλιστα ύστερα από διορθωτικές κινήσεις γύρω από τις συμβάσεις και τις αμοιβές των συντελεστών τις οποίες επέβαλε η νέα διοίκηση. Τα κενά 2 εκατομμυρίων στη διαχείριση της τελευταίας διετίας «τροφοδοτήθηκαν», όπως αποκάλυψε ο οικονομικός σύμβουλος του θεάτρου Νίκος Μανωλόπουλος, από τα ταμειακά διαθέσιμα του οργανισμού. Στόχος τώρα είναι να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός μέσα στο 2016.

Πρόθεση της νέας διοίκησης είναι να διευρύνει το κοινό του σε ευρύτερα στρώματα. Εξ’ ου και αναθεωρεί πλήρως την τιμολογιακή πολιτική του, ανοίγεται και σε άλλα είδη τέχνης για να ανασύρει κοινό και από αυτές τις δεξαμενές, προσκαλεί τους θεατές σε πρόβες των παραστάσεων του, ταυτοποιεί τις πέντε σκηνές του προσδίδοντας συγκεκριμένο ύφος παραγωγών στην καθεμία.

Σ’ ένα ακριβό θέατρο για πολλούς, το Εθνικό θα παράγει σαν να απευθύνεται στην ελίτ

«Το δίλημμα για ένα κρατικό θέατρο είναι αν κάνει φτηνό θέατρο για όλους ή ακριβό θέατρο για λίγους. Αυτό το ερώτημα επανέρχεται συνεχώς κι εμείς είμαστε αποφασισμένοι να οδεύσουμε σε μια απάντηση: Σε ένα ακριβό θέατρο για πολλούς, ένα Εθνικό που θα παράγει σαν να απευθύνεται στην ελίτ γιατί ο ρόλος του θεάτρου είναι πρωτίστως εκπαιδευτικός. Η παιδεία είναι εθνικό θέμα κι από εκεί πρέπει να ξεκινούν όλα τα σχέδια και οι συγκρούσεις μας».

Τέσσερις μήνες μετά το διορισμό του στην διεύθυνση του Εθνικού σε μια περίοδο που ο ίδιος χαρακτήρισε ως «την πιο δύσκολη μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο» και την θέση του «ως αγώνισμα», ο Στάθης Λιβαθινός, σε συνεργασία με τον αναπληρωτή διευθυντή Θοδωρή Αμπαζή έχει συντάξει ένα πολυποίκιλο πρόγραμμα δραστηριοτήτων που αναλυτικά έχει ως εξής:

Ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2015-2016

Έχοντας αναγκαστικά υιοθετήσει το ρεπερτόριο της διεύθυνσης Χατζάκη, εμποτίζοντας το ωστόσο με τις προσωπικές τους καλλιτεχνικές προδιαγραφές, το Εθνικό θα φιλοξενήσει στις πέντε σκηνές του 21 παραγωγές, με σημαντικότερη στιγμή την επανίδρυση της Πειραματικής Σχολής με υπεύθυνους τους ηθοποιούς και σκηνοθέτες Πρόδρομο Τσινικόρη και Ανέστη Αζά να σχεδιάζουν παραστάσεις «σύγχρονες και παρεμβατικές και να προσκαλούν καλλιτέχνες ανήσυχους με νέες αφηγήσεις να καταθέσουν». Επίσης, από το 2016 η Νέα Σκηνή αφιερώνεται αποκλειστικά στη νέα ελληνική δραματουργία, το ισόγειο του Rex θα φιλοξενεί παραστάσεις μουσικού θεάτρου, η κεντρική σκηνή του κτηρίου θα διατεθεί για παραστάσεις χοροθεάτρου. Η φετινή χειμερινή σεζόν περιλαμβάνει:

1. ΚΤΙΡΙΟ ΤΣΙΛΛΕΡ – ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

• ΦΙΛΟΥΜΕΝΑ του Εντουάρντο ντε Φιλίππο (Επανάληψη) από 1/10/2015 έως 29/11/2015
  Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής

• ΡΙΧΑΡΔΟΣ Ο Γ’ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ από 10/12/2015 έως 14/2/2016
  Σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς

• Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΑΚΟΥ του Άρθουρ Μίλλερ 
  από 10/3/2016 έως 24/4/2016 ΚΑΙ από 4/5/2016
  Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής

2.ΚΤΙΡΙΟ ΤΣΙΛΛΕΡ – ΣΚΗΝΗ ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ

• ΚΑΓΚΟΥΡΩ του Βασίλη Κατσικονούρη από 15/10/2015 έως 6/12/2015
  Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μυλωνάς

• ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι
  από 17/12/2015 έως 14/2/2016
  Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης

• ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ του Δημήτρη Κεχαΐδη από 25/2/2016 έως 24/4/2016 και από 4/5/2016
  Σκηνοθεσία: Θανάσης Παπαγεωργίου

ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΚΗΝΗ (ΚΤΙΡΙΟ ΤΣΙΛΛΕΡ – ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ)

• Ο ΣΙΜΙΓΔΑΛΕΝΙΟΣ του Αλέξανδρου Αδαμόπουλου από 26/9/2015 έως 24/4/2016
  Σκηνοθεσία: Λυδία Κονιόρδου

3. ΘΕΑΤΡΟ ΡΕΞ – ΣΚΗΝΗ ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ

• ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ του Μπέρτολτ Μπρεχτ από 21/11/2015 έως 31/1/2016
  Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
• ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ του Λεβ Τολστόι από 11/2/2016 έως 24/4/2016 και από 4/5/2016
  Σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας

4. ΝΕΟ ΡΕΞ

• ΜΑΓΚΝΤΑ ΓΚΑΙΜΠΕΛΣ του Γιώργου Βέλτσου από 5/11/2015 έως 10/1/2016
  Σκηνοθεσία: Άντζελα Μπρούσκου
• ΔΑΜΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΥΜΑΤΑ του Λαρς Φον Τρίερ από 21/1/2016 έως 20/3/2016
  Σκηνοθεσία: Ρούλα Πατεράκη
• ΞΕΝΟΙ του Σέρτζι Μπελμπέλ από 31/3/2016 έως 24/4/2016 και από 4/5/2016
  Σκηνοθεσία: Νίκος Μαστοράκης

5. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ (ΘΕΑΤΡΟ ΡΕΞ – ΣΚΗΝΗ ΚΑΤΙΝΑ ΠΑΞΙΝΟΥ)

• «Στη μέση του δρόμου». Σκηνοθεσία Πρόδρομος Τσινικόρης
• «Υπόθεση Φαρμακονήσι ή το δίκιο του νερού». Σκηνοθεσία: Ανέστης Αζάς
• «Το γήρας – Ένα χορικό». Σκηνοθεσία: Γεωργία Μαυραγάνη
• «Μία δίκη» (προσωρινός τίτλος). Σκηνοθεσία: Πηγή Δημητρακοπούλου
• «Μια γιορτή με τον Μπόρις» του Τόμας Μπέρνχαρντ. Σκηνοθεσία: Γιάννος Περλέγκας
• «Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα», διασκευή του μυθιστορήματος του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ.
• «Η γλυκιά τραγωδία τουΟιδίποδα», βασισμένη στον «Οιδίποδα Τύραννο». Σκηνοθεσία:
• «Please continue, Hamlet» του Καταλανού σκηνοθέτη Roger Bernat και του Ελβετού
• «Some use for your broken clay pots» του Ελβετού περφόρμερ Christophe Meierhans

Τιμολογιακή πολιτική
Καθιερώνεται το φτηνό εισιτήριο των 10 ευρώ για όλες τις παραγωγές για τους νέους έως 28 ετών και τους άνω των 65 ετών. Επίσης θεσμοθετείται το οικογενειακό εισιτήριο.

Εκπαίδευση
Με βασικές προτεραιότητες στον τομέα της εκπαίδευσης την αναβάθμιση της Δραματικής Σχολής του Εθνικού σε τετραετής φοίτησης και την ίδρυση στους κόλπους της τμήματος σπουδών Σκηνοθεσίας, τη μετεγκατάσταση της σε ασφαλές κτήριο – δραστηριότητες για τις οποίες το Εθνικό έχει εξασφαλίσει τη χορηγία του Ιδρύματος Λάτση, όχι όμως και τη συναίνεση του Δ.Σ. του θεάτρου – το Εθνικό πρόκειται να δημιουργήσει α) Διεθνές εργαστήριο Αρχαίου Δράματος σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δελφών και την εποπτεία της Λυδίας Κονιόρδου β) Εργαστήρια Σκηνογραφίας, Φωτισμών και Μουσικής γ) Στούντιο εκπαίδευσης για νέους συγγραφείς με υπεύθυνους σκηνοθέτες για τα δύο τετράμηνα τους Σταμάτη Φασουλή και Δημήτρη Καραντζά δ) Εργαστήρια για παιδιά και εφήβους ε) Σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς

Συνεχίζονται – θεσπίζονται
1. Οι Αναγνώσεις, αυτή τη φορά πάνω στην Οδύσσεια του Ομήρου σε μετάφραση Δημήτρη Μαρωνίτη
2. Το Επισκεπτήριο σε Νοσοκομεία από τους Ι. Γρίβα και Ηλ. Κουνέλα
3. Ο Χώρος Δράσης σε συνεργασία με το πρόγραμμα απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ
4. Τα παραμύθια για παιδιά ευπαθών ομάδων
5. Βιωματικά Εργαστήρια σε ασυνόδευτα παιδιά μεταναστών σε συνεργασία με την Praxis