Θεατής: «Ιώβ» στο Θέατρο Ιλίσσια

Ένα ασυνήθιστο κείμενο, βασισμένο στις περιπέτειες του βιβλικού ήρωα Ιώβ, όπως περιγράφονται στην Παλαιά Διαθήκη αλλά και σε αποσπάσματα της παγκόσμιας ποίησης και πεζογραφίας είναι η πρόταση του Λιθουανού Τσέζαρις Γκραουζίνις με ερμηνευτή τον Θανάση Τσαλταμπάση.

Το έργο
Ο Ιώβ, πρόσωπο βιβλικό της Παλαιάς Διαθήκης, ήταν το πρότυπο του ενάρετου ανθρώπου. Ο Θεός θέλοντας να αποδείξει στον Διάβολο ότι ο Ιώβ είχε πίστη από σεβασμό και όχι από φόβο τον υποβάλλει σταδιακά σε μια σειρά από σκληρές δοκιμασίες. Ο Ιώβ τις αντιμετωπίζει με υπομονή και όλο μεγαλύτερη πίστη προς τον ουράνιο Πατέρα – χαρακτηριστική η φράση ιώβειος υπομονή -. Στο τέλος ο Θεός, έχοντας κερδίσει το στοίχημα με τον Διάβολο, απαλλάσσει τον Ιώβ από κάθε επίπονη πράξη και τον ανταμείβει με περισσότερα πλούτη και μεγαλύτερη ευδαιμονία από εκείνη που του στέρησε.

Η Παράσταση
Ο συνδυασμός Γκραουζίνις – Τσαλτάμπαση ήταν από μόνος του μια προκλητική υπόθεση. Ο πρώτος με δουλειές εκκεντρικές -χαρακτηριστικός ο Ιούλιος Καίσαρας για το φετινό Φεστιβάλ-, ο δεύτερος, γνωστός κυρίως από τη συμμετοχή του σε κωμικά σίριαλ, κλήθηκε να τσαλακώσει το αστείο θεατρικό του εκτόπισμα με έναν κόντρα με τα ως τώρα δεδομένα του ρόλο. Με αφορμή την ιστορία του Ιώβ, στήθηκε μια παράσταση γύρω από θεμελιώδη ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης και το ευμετάβλητο της ζωής. Οι δοκιμασίες, ψυχικές κυρίως, ο φόβος, η αγωνία, το πέρασμα από τη χαρά στη δυστυχία, συναισθήματα έντονα, μεγαλειώδη και διαχρονικά αποδόθηκαν με τρόπο υποδειγματικό. Το φιλοσοφικό και συνάμα ποιητικό κείμενο απέκτησε διαστάσεις γήινες, ανθρώπινες, σχεδόν οικείες.

Η αναπάντεχα άρτια ερμηνεία σε ένα τόσο δύσκολο κείμενο έβγαλε στην επιφάνεια ένα μεγάλο ταλέντο που με το σώμα και την ψυχή ακροβατούσε στα δαιμόνια. Στο μονόλογο-χείμαρρο ο Τσαλτάμπασης απέδωσε τον Θεό, τον Σατανά, τον δοκιμαζόμενο Ιώβ, τους φίλους του, με έναν λόγο πήρε όλη την παράσταση πάνω του. Μέσα από μια δωρική σκηνοθετική ματιά, που αναδείκνυε το κείμενο και την απόδοσή του, σε ένα λιτό σκηνικό, είχαμε την εμπειρία μιας ιστορίας γεμάτη από πάθη και παθήματα, που ενώ εύκολα μπορούσε να οδηγηθεί σε θυμηδία υπερβολών, εξάρσεων και κραυγών, εντούτοις κυριάρχησε το εσωτερικό μέτρο, χωρίς τίποτα να στερεί την υποβόσκουσα ένταση.

Το Σύνολο
«Ο Θεός δοκιμάζει αυτούς που αγαπάει»: Μήνυμα αλλόκοτο, σχεδόν λυτρωτικό, μιας θαυμάσιας δουλειάς, σύσταση ανεπιφύλακτη, ειδικά για τους θεατρόφιλους. 
Αν μη τι άλλο, ξεχωρίζει για την “ιώβεια… αποκάλυψη” ενός αξιοπρόσεκτου ερμηνευτή.