Άννα Κοκκίνου: Όταν παίζω νιώθω πιο ισορροπημένη

Αλήθεια, γιατί επιλέξατε αυτή τη χρονική περίοδο να μας ξαναθυμίσετε την ιστορία του Θουκυδίδη;
Mε τα κείμενα του Θουκυδίδη είχα από χρόνια πάθος. Όμως πριν από πέντε–έξι χρόνια είχα ακούσει ότι θα το έκανε η Πατεράκη και αποφάσισα να κάνω πίσω. Στεναχωρήθηκα βέβαια αλλά είπα δεν πειράζει, αυτά τα κείμενα ανήκουν σε όλους. Κάποια στιγμή θα το κάνω και εγώ. Τελικά το κείμενο το ξαναέφερε η εποχή. Με όσα συμβαίνουν στην εποχή μας απέκτησε άλλες διαστάσεις.

Δηλαδή;
Έχουμε πολλά κοινά με την εποχή του Θουκυδίδη. Σήμερα, όπως τότε, βιώνουμε το τέλος μιας εποχής. Οι παλιές αξίες φθείρονται και διαλύονται. Όλο αυτό βέβαια συμβαίνει για να σχηματιστεί κάτι άλλο. Ωστόσο όταν κάτι διαλύεται σε κάθε εποχή συμβαίνουν όμοια πράγματα. Και εάν υπάρχει ένα τόσο σπουδαίο πρόσωπο, όπως ο Θουκυδίδης, για να μιλήσει γι’ αυτά με ένα τρόπο καίριο, σοφό, πλατύ, με έγνοια για τον άνθρωπο, είναι κάτι σπάνιο και γίνεται πολύ επίκαιρο, πολύ κοντινό μας.

Ήταν πρόκληση να μετατρέψετε αυτό ιστορικό έργο σε θεατρικό;
Πάντα είναι πρόκληση, αλλά το θέμα δεν είναι να το κάνεις απλώς να μοιάζει με θέατρο για να σταθεί πάνω σε μια σκηνή. Το ζητούμενο είναι να βρεις αυτό που συνδέει ένα κείμενο με το θέατρο, να ανακαλύψεις την εσωτερική του κίνηση, την οποία αν την αφουγκραστείς σου δείχνει τον τρόπο να ανέβει.

Υπήρχε κάτι που σας δυσκόλεψε το συγκεκριμένο κείμενο;
Αυτό που με δυσκόλεψε ήταν η ανασφάλεια μου, την οποία έχω αισθανθεί μόνο με τον Βιζυηνό. Δεν ήξερα αν αυτό που έκανα ήταν κάτι καλό ή κάτι πολύ γελοίο. Και τώρα το ίδιο ένιωσα.

Και πότε νιώσατε ασφαλής με τον «Θουκυδίδη»;
Ακόμα δεν είμαι… βέβαια υπάρχει διαφορά από τον βαθμό και την ποιότητα της ανασφάλειας που ένιωθα πριν μερικούς μήνες, αλλά ακόμα παλεύω πολύ με το κείμενο. Με το πώς θα φτάσει κάτω, πώς θα δημιουργήσει μέσα στο θέατρο κάτι το οποίο θα μπορέσουν οι θεατές να το συμμεριστούν.

Πόσο δύσκολο είναι να σκηνοθετείτε τον εαυτό σας. Ποια διαδικασία ακολουθείτε;
Είναι λίγο σχιζοφρενική! (γέλια)

Εμπιστεύεστε τη γνώμη και τις υποδείξεις συνεργατών σας;
Σ’ αυτή την παράσταση συνεργάστηκα πολύ καλά με τον Νίκο τον Φλέσσα παρόλο που είχαμε διαφορές. Αλλά ξέρετε εγώ δουλεύω πάρα πολύ κατά τη διάρκεια των παραστάσεων. Το θέμα της απεύθυνσης μού ανοίγει το νου. Μου αρέσει πάρα πολύ να ξεκινάω τις παραστάσεις και να μην είναι όλα στις θέσεις τους, να υπάρχουν ατέλειες. Το θέατρο είναι πολύ ζωντανό, μέρα με τη μέρα αλλάζουν πράγματα, γεννιούνται άλλα, γιατί είναι άπειροι οι συνδυασμοί, ο χρόνος, οι ρυθμοί… δεν τελειώνουν ποτέ.

Δεν υπάρχει κάποιος καλύτερος ή ανάλογος του Θουκυδίδη για να μιλήσει για αυτό που συνέβαινε τότε και συμβαίνει και τώρα στην πολιτική.

Με ποιο κριτήριο επιλέξατε τα συγκεκριμένα κείμενα της παράστασης, θέλετε να περάσετε κάποιο μήνυμα; Εμένα με περιορίζει το να θέλει κανείς να περάσει ένα μήνυμα. Μ’ ενδιαφέρει ο τρόπος που θα το κάνει παρά το ίδιο το μήνυμα. Άλλωστε τι είναι ο Πελοποννησιακός πόλεμος; Είναι η καταγραφή από το πώς ξεκίνησε η πόλις. Αυτό που παρακολουθούμε είναι το πώς δημιουργείται μια μεγάλη, λαμπρή δύναμη και πως αυτό μετουσιώθηκε και τελικά διαβρώθηκε. Βλέπουμε πού σε φτάνει η αλαζονεία και πώς έρχεται η τρομερή πτώση αυτής της δύναμης. Αυτό είναι όλη η ζωή…

Επέλεξα για παράδειγμα να παρουσιάσω το κείμενο που μιλάει για τον πρώτο εμφύλιο που έγινε στην Ελλάδα, τον εμφύλιο της Κέρκυρας όπου έγιναν και οι τρομερές αγριότητες. Μέσα σ’ αυτό το κείμενο υπάρχει ένα υπέροχο κομμάτι που σπάει την αφήγηση και μιλάει για όλη την παθολογία του πολέμου. Δεν υπάρχει κάποιος καλύτερος ή ανάλογος του Θουκυδίδη για να μιλήσει για αυτό που συνέβαινε τότε και συμβαίνει και τώρα στην πολιτική. Όπως λέει ο ίδιος «άλλαζαν τη σημασία των λέξεων για να συμφωνεί με τις πράξεις τους».

Η τεχνολογία τί θέση έχει μέσα στη παράσταση; Γιατί αφηγείστε το κείμενο πάνω σε ένα αναπηρικό καροτσάκι;
Εγώ πίστεψα και πήρα κατά γράμμα τη συνθήκη που βρισκόμουν όταν μου εμφανίστηκε αυτή η ιδέα, γιατί αυτό όπως καταλαβαίνετε δεν είναι προϊόν σκέψης, είναι κάτι που γεννήθηκε.

Τι εννοείτε;
Εκείνη την περίοδο είχα σπάσει το πόδι μου και ήμουν σε μια κατάσταση εγκλωβισμού. Αυτό λοιπόν το μηχάνημα το οποίο το ονόμασα «μηχανή πολέμου», μού έδινε ελευθερία κινήσεων. Μου έδινε τη δυνατότητα να τρέξω, να πετάξω… αλλά όλο αυτό μέσω του κειμένου. Από τη στιγμή που δέχεσαι ότι είσαι πάνω σε αυτό το μηχάνημα τα πράγματα έρχονται μόνα τους, δεν μπορεί η φωνή να είναι η φυσική πρέπει να είναι μηχανική. Στην αρχή ήταν βουνό αλλά, τα έψαξα και σιγά σιγά τα βρήκα…

Δηλαδή εάν δεν είχατε χτυπήσει το πόδι σας, θα βλέπαμε κάτι διαφορετικό;
Δεν το γνωρίζω αυτό και δεν μπορώ να το σκεφτώ.

Τον τελευταίο χρόνο η παράσταση ταξίδεψε σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και παρουσιάστηκε σε μαθητές γυμνασίων & λυκείων. Ποια ήταν η ανταπόκριση αυτού του κοινού; Νιώσατε ότι τους άγγιξε το θέμα;
Tην ηλικία 14 με 17, δεν την ήξερα, ελάχιστα είχα επικεντρωθεί πάνω της. Δεν γνώριζα ξεκινώντας την περιοδεία ότι θα μπορούσε αυτό να μου αποκαλύψει τόσα πράγματα για τον εαυτό μου! Η πρώτη επαφή ήταν σοκ! τα παιδιά δεν άκουγαν λέξη- ήταν διαρκώς σε ένταση. Αυτό με προβλημάτισε πολύ, σκέφτηκα πως έπρεπε να κάνω κάτι αμέσως και δοκίμασα στην επόμενη πόλη κάτι να πω πριν τη παράσταση. Υπήρξε ανταπόκριση και διαφορά και τότε κατάλαβα πως από μένα εξαρτιόταν ένα μεγάλο κομμάτι- όχι όλο- αλλά ένα σημαντικό μέρος της συγκέντρωσής τους, του ενδιαφέροντός τους, με τι τρόπο θα τους κάνω να με προσέξουν, πώς θα δελεάσω το καλύτερό τους. Διαπίστωσα πως αυτό δεν είναι κάτι που το λύνεις πάντα με σιγουριά. Είναι μια ζωντανή επαφή που έχει βαθμούς αποτελεσματικότητας-αυτό είναι το πιο σημαντικό- είναι κάτι που δημιουργείται εκείνη την ώρα! Τι ψυχανεμίζομαι από αυτούς- τι δίνω- τι μου επιστρέφουν- κι έγινε μια ακροβασία που αναμετριέται κάτι πολύ κρίσιμο: πόσο εγώ πιστεύω σε αυτό που κάνω; πώς μπορώ να το υποστηρίξω ώστε να το κάνω συναρπαστικό γι’ αυτές τις ψυχές που με παρακολουθούν; τι είναι αυτά τα παιδιά; γιατί θέλω να το κάνω; Κι αυτό συνέχεια κρίνεται! Οι νέοι στο πετάνε απευθείας ό,τι δεν τους άγγιξε. Και γίνεται κάτι πολύ συγκινητικό- αφοπλιστικό- όταν τελικά εμπλέκονται σε αυτό.
Το συμπέρασμα είναι λοιπόν είναι πως τα παιδιά είναι έτοιμα να πάρουν ό,τι τους δώσεις- αρκεί να τα πλησιάσεις αληθινά. Να βρεις τρόπους. Οι καθηγητές τους. Οπότε μπορείτε να πείτε πως τα παιδιά ανταποκρίνονται πάντα όταν δουν πως τα νοιάζεσαι.

Με την πολιτική ασχολείσθε;
Φυσικά και ασχολούμαι όχι ενεργά, αλλά με μία άποψη πιο ενεργά απ’ τον καθένα. Δεν έχω καμία αυταπάτη ότι η πολιτική επηρεάζει την καθημερινότητα μου και όλων των ανθρώπων.

Ποιος είναι ο δικός σας τρόπος αντίδρασης σε όλη αυτή τη κατάσταση;
Προσπαθώ να φτιάξω τον εαυτό μου, τίποτε άλλο.

Συνηθίζετε να επιστρέφετε σε ρόλους. Τι σας γοητεύει σ’ αυτό;
Ώρες ώρες σκέφτομαι μήπως νομίζει ο κόσμος ότι εγώ έχω μια εμμονή στο να ξαναπαίξω την «Πουπέτ» ή τον «Βυζηινό». Ξέρετε ακόμα και τώρα παίρνουν συνέχεια άνθρωποι και ρωτούν δεν θα τα ξαναπαίξετε; Έχει γίνει κάτι με αυτά τα έργα και τις παραστάσεις και νομίζω ότι έχει μπει σε αυτή την κατηγορία και ο «Θουκυδίδης». Είναι σαν να μπορώ να έχω έναν άμεσο διάλογο με τον εαυτό μου και αυτούς τους μεγάλους συγγραφείς.

Δεν σας κουράζει η επανάληψη;
Όχι μόνο δεν με κουράζει αλλά πιστεύω ότι είναι από τα μεγάλα προνόμια της δουλειάς μας. Κάθε βράδυ να τελειώνει κάτι και την επόμενη μέρα να το ξαναρχίζεις από την αρχή.

Ο “Θουκυδίδης” κέρδισε την αφοσίωσή σας τα τελευταία χρόνια. Τί έρχεται μετά;
Εδώ δεν μπορώ να σας πω τίποτα προς το παρόν δυστυχώς! δεν είμαι ακόμα έτοιμη. Μόλις το αποφασίσω θα το πω σε σας πρώτα- αν εξακολουθείτε να ενδιαφέρεστε. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι πως θα έχει περίπου 30 πρόσωπα…

Πώς είναι η ζωή σας χωρίς το θέατρο;
Όταν παίζω νιώθω πιο ισορροπημένη.