Anomalisa
Στην πιο «ανθρώπινη» ταινία της χρονιάς, το «Anomalisa» του βραβευμένου με όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου για την «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού» Charlie Kaufman, δεν πρωταγωνιστεί ούτε ένας άνθρωπος…
Ο Μάικλ Στόουν, σύζυγος, πατέρας και διάσημος συγγραφέας του βιβλίου «How May I Help You Help Them?», νιώθει τη ζωή του να έχει μπει σε ένα τέλμα. Σε ένα επαγγελματικό ταξίδι στο Σινσινάτι, όπου θα μιλήσει σε ένα συνέδριο για επαγγελματίες στην εξυπηρέτηση πελατών, ο Μάικλ συναντά τη Λίσα, μία ντροπαλή αντιπρόσωπο πωλήσεων με την οποία ζει μια βραδιά πάθους. Το επόμενο πρωινό ο Μάικλ αναρωτιέται αν η Λίσα είναι ο έρωτας της ζωής του…
Όπως κάθε ταινία στην οποία εμπλέκεται το όνομα του Charlie Kaufman, έτσι κι αυτή «διαβάζεται» ως μια συγκινητική κραυγή για επικοινωνία και ουσιαστική επαφή. Ο ήρωας του φιλμ είναι ένας μονήρης, εσωστρεφής και δυστυχισμένος άνθρωπος (κάτι μας λέει πως ο Charlie Kaufman αυτοβιογραφείται υπό μια έννοια) που αν και θεωρείται απόλυτα πετυχημένος και με αρκετούς θαυμαστές γύρω από το συγγραφικό του έργο, στην πραγματικότητα είναι μόνος και μελαγχολικός. Η “Anomalisa” έχει μερικές θαυμάσιες ιδέες που στην πλειονότητα τους αφορούν τον απόλυτο έρωτα και το «άπιαστο» όνειρο πραγμάτωσης του. Τα ερωτήματα πάντως που συνοδεύουν αυτό το ιδεώδες (αξίζει κάποιος να γκρεμίσει τα πάντα για χάρη μιας αβέβαιης ερωτικής περιπέτειας;) ταξίδι εμπειρίας και ζωής δεν είναι ούτε φρέσκα, ούτε πρωτότυπα.
Το γεγονός όμως πως ο Kaufman διαχειρίζεται τη «ρομαντική» ιστορία του – η οποία κατά βάση είναι βαθιά υπαρξιακή- με αφοπλιστική ειλικρίνεια και σχεδόν επώδυνη ευαισθησία (όσοι μιλούν με τον ήρωα – άντρες, γυναίκες, παιδιά- έχουν την ίδια ψεύτικη φωνή, εκτός από τη Λίσα) κάνουν το ενήλικο αυτό animation, γυρισμένο με την τεχνική stop-motion, μια ξεχωριστή ερωτική ιστορία που είναι υποψήφια για το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων. Πάντως από τον δημιουργό σπάνιων φιλμ όπως τα «Στο μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς», «Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού», «Adaptation» (σενάρια) και «Η Συνεκδοχή της Νέας Υόρκης» (σκηνοθεσία και σενάριο), περιμέναμε κάτι παραπάνω από μια υπαρξιακή ένταση που δεν έχει περισσότερες εκπλήξεις πλην της παραδοχής μιας ήττας που κάνει τη ζωή μονότονη και δίχως νόημα. Ακόμη κι αυτή η διαπίστωση όμως παύει να προκαλεί εντύπωση όταν προέρχεται από το… ξεχωριστό μυαλό του Charlie Kaufman, ενός σπουδαίου δημιουργού που έχει αποδείξει πως διαθέτει το ταλέντο για πολλά παραπάνω.
Κωνσταντίνος Καϊμάκης