Γκουλτούρα Απόψε: Βίκτωρ/Βικτώρια

Μέσα σε ένα ΥΠΕΡ-πολυτελές σκηνικό («προ κρίσης» όπως το βάπτισε η φίλη drag queen Φιλοθέη που πήγαμε χτες παρέα), με πλούσια κουστούμια μοναδικής queer-glam αισθητικής και με ένα εντυπωσιακό μπαλέτο, η Εβελίνα Παπούλια ενσαρκώνει μια φτωχή αγγλίδα η οποία αναγκάζεται για να βρει δουλειά ως τραγουδίστρια να παραστήσει μια drag queen – έναν άντρα που ντύνεται γυναίκα.

A woman pretending to be a man pretending to be a woman
Και είναι υπέροχη σε ΑΥΤΟ το ρόλο, μια υπέροχη σπουδή της αντρικής κίνησης και στησίματος. Ακόμα πιο προσεγμένος είναι ο τρόπος με τον οποίο δίνει τις εκφράσεις και ποιότητες μιας γυναικείας παρουσίας που είναι άντρας μεταμφιεσμένος στα νούμερα του βαριετέ. Τολμώ να πω, σε αυτό τον τομέα είναι πιο δουλεμένη η ερμηνεία της και από τη Τζούλι Άντριους στο πρωτότυπο θεατρικό και στην ταινία, αν και αντίστοιχα η ερμηνεία της ως Βικτώρια στην αρχή της παράστασης υποφέρει από αχρείαστη υπερκωμικοποίηση, στ αόρια του παλιάτσου. Είναι σαν άντρας που πραγματικά λάμπει σε αυτή την παράσταση, ενώ σαν Βικτώρια ψάχνεται συνεχώς.

Μικρά εμπόδια στα εντυπωσιακά μουσικοχορευτικά της νούμερα, η αψυχολόγητη επιλογή να αντικαταστήσουν *Το* Απόλυτο Εμβληματικό headpiece του Jazz Hot με μια αταίριαστη αντιγραφή κρυσταλλοράστα περούκας Cher και το hiccup στο δεύτερο από αυτά με το ανοιχτό μπούστο του φορέματος που καταστρέφει την οφθαλμαπάτη που χτίζει η Παπούλια (hint: οι cis άντρες drag queens δεν έχουν φυσικό μπούστο να αναδείξουν).

Ομοφοβικά Παρατράγουδα
Που χολαίνει όμως ουσιαστικά το θέμα; Όταν στον ρόλο-παγίδα του Τόντυ, του ομοφυλόφιλου άντρα που βοηθάει την Βικτώρια στο σχέδιο τους, επέλεξαν οι υπέυθυνοι της παράστασης τον Γιάννη Ζουγανέλη. Ο Ζουγανέλης είναι ένας λαϊκός «διασκεδαστής» ο οποίος δεν δείχνει να διαθέτει τίποτα από τη λεπτότητα ή τη διαίσθηση που χρειάζεται για να αποδόσει έναν τέτοιο έντονα θηλυπρεπή αλλά καθωσπρέπει χαρακτήρα. Χωρίς δηλαδή να τον πάει κατευθείαν στο έυκολο extreme κακέκτυπο μιας Σεφερλιδικής φωναχτής καραγκιοζού αδερφής που φέρεται όπως ακριβώς θεωρούσαν πάντα οι στρέητ οτι είναι ένας «ντιγκιντάνγκας». Δεν υπάρχει κανόνας οτι τους gay χαρακτήρες πρέπει να τους παίζουν στρέητ, δεν θα έπρεπε να υπάρχει, αρκεί ο ηθοποιός straight ή gay να έχει συναίσθηση. Ο Ζουγανέλης εδώ καταντάει το gay αντίστοιχο του blackface.      

Δεν βοηθάει και το book εδώ, πιο χοντροκομμένο από την αριστουργηματική κινηματογραφική μεταφορά, με τις διφορούμενες δηλώσεις του χαρακτήρα πως θέλει να γίνει γυναίκα, χωρίς ποτέ να αυτοπροσδιορίζεται σαν trans, απλά τρέφοντας παλιά στερεότυπα. Επιπλέον φόρτωμα, μια αισχρή μετάφραση/απόδοση, από την κατά τ’άλλα αξιόλογη στο παρελθόν Μυρτώ Κοντοβά, γεμίζει το κείμενο με κάθε πιθανή ομοφοβική βρισιά, επιπλέον του αρχικού book. Αποκορύφωμα, αυτό το «έπεσε πουστίτιδα» που είχε όλο το κοινό να ξελυσσάει στα γέλια γύρω μας.

Φοβόμασταν αυτό το casting και κάθε φόβος μας επιβεβαιώθηκε, εμετικά, με κάθε νάζι και τσιρίδα του να μας φέρνουν μια αίσθηση αρρώστιας. Ντροπή να ανεβαίνει μια τέτοια εμβληματική παράσταση για τη διαφορετικότητα με ένα τόσο απροκάλυπτα προσβλητικό τρόπο.  

Τζήμου εσύ θα μας σώσεις
Από το υπόλοιπο καστ, ευτυχώς σώζεται η λατρεμένη Θεοδώρα Τζήμου στον κι-όμως-απαιτητικό ρόλο της χαζοξανθιάς Νόρμα, ο οποίος απαιτεί φοβερό κωμικό εκτόπισμα και εδώ ανυψώθηκε σε αληθινό χάρμα. Διαθέτει τη σωστή κωμική υπερβολή για να δώσει ζωή και υπόσταση σε έναν καθ΄όλα απίστευτο χαρακτήρα καρικατούρας.

Δυστυχώς σκοντάφτει κι εκείνη στα μουσικά νούμερα, όπως οι υπόλοιποι του θιάσου. Τα δυο δικά της υποφέρουν από ανέμπνευστες χορογραφίες και μια αψυχολόγητη επιλογή της σκηνοθεσίας να αφαιρέσει όλη αυτή την υπέροχη κωμική ενέργεια του χαρακτήρα της από αυτά. Αντίστοιχα ο Ζουγανέλης ψιλοφυτοζωεί στα δικά του και ο δίκαιος Γιάννης Στάνκογλου έχει κατεβάσει το δικό του τόσο χαμηλά που απλά το μιλάει πάνω από μουσική.

Είπαμε, στα ελληνικά μιούζικαλ ισχύει ο κανόνας του «ό,τι καλύτερο μπορούν».      

Le Mess Hot
Όσο χρήμα πάνω στο χρήμα πάνω στο χρήμα και να ρίξεις σε αυτά τα ρημάδια τα σκηνικά και τα κοστούμια, δεν καλύπτεις τις τρύπες στα τραγούδια, το προσβλητικό κακέκτυπο του κεντρικού gay ρόλου και μια ανικανότητα της σκηνοθεσίας να υπηρετήσει τα περισσότερα από τα story beat της πλοκής. Oi περισσότερες από τις σημαντικές σκηνές περνάνε στο «γρήγορο» χωρίς να χτίζουν τις σχέσεις των χαρακτήρων.

Αυτό είναι οδυνηρά εμφανές στην πρώτη εμφάνιση του Στάνκογλου ως «Κινγκ», τη στιγμή στην οποία βασίζεται όλη η δυναμική Κινγκ-Βικτώρια. Καθώς ο Κινγκ βλέπει την πρώτη περφόρμανς της Βικτώρια, ενθουσιάζεται (ερωτεύεται), χειροκροτώντας παλαβά, πριν φάει το ξενέρωμα της ζώης του όταν εκείνη αφαιρεί την περουκα για να αποκαλύψει ότι είναι «άντρας», οδηγώντας τον Κινγκ σε ένα ταξίδι αυτοεξερεύνησης της ρευστότητας της σεξουαλικής του ταυτότητας, το οποίο είναι το αληθινό συναισθηματικό κέντρο του έργου. Εδώ, αυτή η στιγμή «θυσιάζεται» και ξεπετιέται σε ενάμιση δευτερόλεπτο για χάρη άλλου ενός σκηνικού μηχανισμού εντυπωσιασμού στη μέση του κοινού. Σε όλη την υπόλοιπη παράσταση ο Στανκογλου δυσκολεύεται να αιχμαλωτίσει την ειλικρίνεια αυτής της αυθόρμητης στιγμής.      

Η τελική αδικημένη σε όλο αυτό περισσότερο είναι η Εβελίνα Παπούλια με όλη τη δουλειά που δείχνει να έχει ρίξει. Της άξιζε ένα καλύτερο σύνολο γύρω της. Όπως κι εμάς μας άξιζε μια παράσταση που θα μιλάει για μας χωρίς να μας προσβάλει κατάμουτρα.