Καυτός Ήλιος
Ένας ταλαντούχος σκηνοθέτης, ο κροάτης Dalibor Matanic, δίνει μια άλλη διάσταση στο γιουγκοσλαβικό εμφύλιο και κερδίζει το βραβείο της Επιτροπής στο «Ένα κάποιο βλέμμα» του φεστιβάλ Κανών.
Τρεις ερωτικές ιστορίες, ενταγμένες σε τρεις διαφορετικές δεκαετίες (1991- 2001-2011), με φόντο τον εμφυλιακό σπαραγμό της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Στην πρώτη γνωρίζουμε την Ελένα και τον Ιβάν που απολαμβάνουν τον έρωτα τους, πριν τα πρώτα σύννεφα πολέμου σκεπάσουν το ειδυλλιακό τοπίο. Στη δεύτερη η Νατάσα και ο Αντέ δεν νιώθουν βολικά καθώς το 2001 οι πληγές του πολέμου παραμένουν ακόμη ανοιχτές για τα δύο αντιμέτωπα χωριά. Και στο πιο σύγχρονο 2011 το επεισόδιο με τίτλο «Marija and Luna» έχει ρόλο αποτιμητικό σε μια κοινωνία που η ζωή έχει ξαναβρεί τους φυσιολογικούς ρυθμούς της αλλά δεν είναι και τόσο βέβαιο αν η ειρήνη έχει επιστρέψει οριστικά (;) σε τούτη την έκρρυθμη περιοχή των βαλκανίων.
Η συνύπαρξη σέρβων και κροατών δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση. Γεμάτος ιδέες και μια ικανότητα στην κινηματογράφηση που σε μαγνητίζει, ο κροάτης Matanic φτιάχνει μια αιχμηρή όσο και ελεγειακή, παραβολή πάνω στα δεινά του πολέμου και τα όσα χωρίζουν αυτούς τους δύο λαούς. Μαζί όμως καταδεικνύει πολύ εύστοχα κι εκείνα που τους ενώνουν.
Το υπέροχο τοπίο, η λατρεία για τη μουσική και τα γλέντια, το ανέμελο ως στάση και τρόπος ζωής, το ακραίο χιούμορ. Ο σκηνοθέτης δεν αποφεύγει να καταδείξει τις πολιτικές, θρησκευτικές ή εθνικιστικές ιδεολογίες που αποτέλεσαν τα αίτια της εμφύλιας σύρραξης αλλά με αναπάντεχα ειρωνικό και ανθρώπινο τρόπο, τις αποδομεί και τις ξεγυμνώνει.
Με τους ίδιους ηθοποιούς να αλλάζουν διαρκώς ρόλους και ονόματα (εντυπωσιακές οι μεταμορφώσεις τους στα 3 σπονδυλωτά κομμάτια), φτιάχνει μια άρτια παραβολή γύρω από την έννοια της της απώλειας και της ομορφιάς του έρωτα. Πάντα ο έρωτας σε αυτόν τον «Καυτό ήλιο» κινεί το όχημα της πλοκής: παιχνιδιάρικος στο πρώτο μέρος, ωμός χωρίς συναίσθημα στο δεύτερο και «ανύπαρκτος» στο τελευταίο και πλέον πικρό μέρος του φιλμ, είναι ο αληθινός πρωταγωνιστής του φιλμ. Μάλιστα με ευφυή και αφοπλιστικό τρόπο ο νεαρός κροάτης συνδυάζει μοναδικά αυτά τα δύο. Την απώλεια και τον έρωτα. Τη ζωή και το θάνατο.
Έτσι αναδεικνύεται το άνθρωπινο στοιχείο μιας θαυμάσιας ταινίας, χτισμένης με γεωμετρική συμμετρία, που μιλάει χαμηλότονα και με περισυλλογή, προσπαθώντας να βρει κάτι παραπάνω να πει γύρω από την κοινοτυπία του «μείζονος κακού» που είναι ο πόλεμος. Δεν τα καταφέρνει πάντα αλλά σε μεγάλο βαθμό, εκπληρώνει πλήρως τους στόχους που βάζει. Δικαότατο το βραβείο της Επιτροπής στο «Ένα κάποιο βλέμμα» του περασμένου φεστιβάλ Κανών.