Urban Diary#6: Γιώργος Ευγενειάδης: Όταν η μαγειρική συναντάει τη διαφορετικότητα

Όπως ο ίδιος μας αναφέρει αν και κάθε διαφορετική πρωτοβουλία ενέχει και μια δυσκολία στην πραγματοποίησή της, όταν υπάρχει αγάπη -όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση η αγάπη που σου δείχνουν οι μαθητές- όλα τα προβλήματα ξεπερνιούνται. Βλέποντας αρχικά ως πρόκληση την ειδική εκπαίδευση, σήμερα έχει καταφέρει να αποκτήσει μια μαγική επικοινωνία με τους μαθητές του από τους οποίους και ο ίδιος μαθαίνει καθημερινά!

Πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με την εκπαίδευση στον τομέα των τροφίμων και συγκεκριμένα με την εκπαίδευση ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες;
Πηγαίνοντας πολλά χρόνια πίσω..από τότε που με ρωτούσε η δασκάλα τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω της έλεγα καθηγητής! Όντας και λίγο επηρεασμένος από το μπαμπά μου που ασκούσε το επάγγελμα, σιγά σιγά όλο αυτό χτίστηκε και τελικά κατεύθυνα το πτυχίο μου – της τεχνολογίας των τροφίμων- αλλά και τις μετέπειτα σπουδές προς εκείνο τον τομέα. Συγεκριμένα ασχολούμαι με την τεχνολογία – επεξεργασία των τροφίμων, τον ποιοτικό έλεγχο και την εκπαίδευση αρτοζαχαροπλαστικής και μαγειρικής. Έτσι και ξεκίνησα να εργάζομαι στην εκπαίδευση ενηλίκων, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στη συνέχεια στην ειδική εκπαίδευση όπου παραμένω μέχρι σήμερα. Η αλήθεια είναι πως έχοντας δουλέψει στην τυπική εκπαίδευση θεώρησα το να εργαστώ στο συγκεκρίμενο χώρο με άτομα με μαθησιακές δυσκολίες μια πρόκληση· το γεγονός που θα έλεγα πως με τράβηξε στη συνεργασία μου με αυτά τα άτομα είναι η αμεσότητα της επικοινωνίας και της σχέσης που αποκτάς αφού απουσιάζουν οι δευτερογενείς σκέψεις και κυριαρχεί η αυθόρμητη έκφραση των συναισθημάτων. Τη συγκεκριμένη περίοδο βρίσκομαι σε ειδικό γυμνάσιο της Αθήνας και σε ΙΕΚ μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής.

Ο χαρακτηρισμός “ειδικές ανάγκες” είναι θα λέγαμε αρκετά γενικός· ποιά είναι τα χαρακτηριστικά των μαθητών σου;
Ο σωστός όρος για τα παιδιά αυτά είναι “με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες”. Τα παιδιά που ανήκουν σε αυτή την ομάδα είναι άτομα τα οποία είτε για ένα διάστημα της ζωής τους είτε για όλη τη διάρκεια, παρουσιάζουν προβλήματα στη μάθηση. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να είναι αισθητηριακά- όρασης, ακοής, λόγου, ομιλίας- , νοητικά – σύνδρομο Down, Asperger, δυσλεξία, δυσαριθμησία – και πολλαπλών αναπηριών.

Τί είναι αυτό που προσπαθείς να πετύχεις μέσα από τη δουλειά σου; θεωρείς πως πέρα από χρηστικές ανάγκες το έργο σου συμβάλλει θετικά και στα νοητικά τους προβλήματα;
Αρχικά ο στόχος μας είναι η μαγειρική μέσα από την οποία αλλά και μέχρι να φτάσουμε στο επίπεδο να μαγειρέψουμε, μαθαίνουμε για τα τρόφιμα και την τεχνολογία τροφίμων. Στο τμήμα λοιπόν μαγειρικής-ζαχαροπλαστικής- διατροφής στο οποίο δουλεύουμε ξεκινάμε από απλές παρασκευές τροφίμων για εκείνα τα παιδιά που είναι αναγκαίο να μάθουν οριμένα πράγματα με σκοπό να αυτονομηθούν (πρακτικός λόγος) και από εκεί και πέρα για εκείνα τα παιδιά που έχουν ταλέντο – ικανότητες και μαθαίνοντας ορολογίες τροφίμων αργότερα μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο συγκεκριμένο τομέα. Επιπλεόν, πέρα από το χρηστικό κομμάτι είναι γεγονός πως η μαγειρική είναι μια εξ ολοκλήρου δημιουργική διαδικασία που τους βοηθάει να δουν κάτι ολοκληρωμένο και επομένως να νιώσουν καλύτερα μέσα από αυτό. Επίσης, για να μαγειρέψουν είναι αναγκαίο να συνεργαστούν είτε μαζί μου είτε ως ομάδα μαθαίνοντας έτσι τις αξίες της επικοινωνίας και της αλληλοεξάρτησης. Με τη συνεργασία φτάνουν σε ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα, αποκτούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και σιγουριά για τον εαυτό τους.

Η τέχνη της μαγειρικής είναι μια καθαρά δημιουργική ασχολία. Στην ειδική αυτή περίπτωση της μαγειρικής ως εκπαίδευση έχεις το περιθώριο έμπνευσης και αυτοσχεδιασμού και επομένως ενσωμάτωσης νέων ιδεών;
Και στη συγκεκριμένη ειδική περίπτωση μαγειρικής διδασκαλίας είναι δυνατή η δημιουργικότητα κυρίως μέσα από τη συνεργασία με τους μαθητές μου! Για παράδειγμα χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα υλικά μπορούμε να κατευθύνουμε μια συνταγή εκεί που επιθυμούμε αυτοσχεδιάζοντας. Επίσης κατά την παρασκευή, κάποιος μαθητής μπορεί να ενεργήσει διαφορετικά από αυτό που εγώ θα έκανα στη συνέχεια ακολουθώντας έναν πιο πρακτικό τρόπο και δίνοντάς μου έτσι νέες ιδέες· υπάρχει λοιπόν αλληλεπίδραση. Οι συνταγές που με εμπνέουν να δημιουργήσω και να ενσωματώσω νέες στο μάθημά μου είναι κατά βάση αυτές της μαμάς και της γιαγιάς μου, οικογενειακές συνταγές τις οποίες προσαρμόζω στη δική μου μαγειρική!

Πριν περίπου ένα χρόνο μάλιστα ο Γιώργος δημιούργησε το πρώτο του blog στοχεύοντας να δώσει ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς του, σχετικά με την ειδική εκπαίδευση, στον κόσμο και επίσης δίνοντας τη δυνατότητα στους μαθητές του για εύκολη εύρεση πληροφοριών πάνω στις συνταγές. Το blog αυτό βοηθάει τους γονείς των παιδιών αλλά και τους ίδιους μαθητές μέσα από εικόνες και αναλυτικά τα στάδια της κάθε παρασκευής να μαγειρέψουν από το σπίτι αλλά επιπλέον αποτελεί και έναν τρόπο ενημέρωσης για τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς σχετικά με την ειδική εκπαίδευση στην Ελλάδα.

Μια ακόμα ενέργεια του Γιώργου Ευγενειάδη σε συνεργασία με τους μαθητές αλλά και άλλους εκπαιδευτικούς η οποία ξεχωρίζει είναι η δημιουργία του πρώτου παραμυθιού στην Ελλάδα σχετικά με τη διαφορετικότητα! Συγκεκριμένα, πέρυσι στο ΕΕΕΕΚ (Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Και Κατάρτισης) της Αλεξάνδρειας ο ίδιος μαζί με άλλους τρεις συναδέλφους του (Ανθή Τσαμπούρη, Ειρήνη Μυτιληναίου και Χρήστος Γκιαούρης) εμπνεύστηκαν την ιστορία του Βούλη, ενός διαφορετικού ψαριού με μια πράσινη βούλα στην ουρά. Ένα ψάρι που περνάει πολλές περιπέτειες αλλά καταφέρνει να ξεχωρίσει μέσα από αυτή τη διαφορετικότητά του. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη δουλειά εμπνευσμένη από τους μαθητές την οποία μπορεί ο καθένας να διαβάσει στον Ίντερνετ αλλά και να την ακούσει στο ">Youtube όπου βρίσκεται σε αφήγηση του Γιώργου και των ίδιων των μαθητών.

Τέλος, όλοι μαζί- μαθητές και δάσκαλος έχουν εμφανιστεί στο ντοκιμαντέρ ">“Εδώ-Έξω” του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος το οποίο προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το Μάρτιο του 2015, ενώ φέτος ο Γιώργος συμμετείχε και στην εκπομπή του Άκη Πετερτζίκη στο Mega Chanel, «Καν’ το Όπως Ο Άκης» κατά την οποία η ειδική εκπαίδευση και η τεχνολογία τροφίμων συνάντησαν τη δημιουργική μαγειρική! Συγκεκριμένα, στην εκπομπή εκτός από την εκτέλεση συνταγής από το Γιώργο, έγινε αναφορά στο ξεχωριστό παραμύθι των μαθητών, “Ο Βούλης με την Πράσινη Βούλα” και επίσης στο πως επιδρά η εκπαιδευτική διαδικασία της μαγειρικής στα Άτομα με Αναπηρία αλλά και με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες.