Πέρα Από Τα Βουνά
Η άκρατη κι αλόγιστη δυτικοποίηση της σύγχρονης Κίνας, χωρισμένη σε τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους (1999, 2014, 2025) αλλά και σε 3 άνισες μεταξύ τους φιλμικές αποδόσεις.
Κίνα, 1999: Στην πόλη Φενγιάνγκ, οι παιδικοί φίλοι, ο ανθρακωρύχος Λιανγκζί και ο ιδιοκτήτης βενζινάδικου Ζανγκ, είναι ερωτευμένοι με την ίδια κοπέλα, την όμορφη Τάο. Ο ερχομός του νέου αιώνα θα βρει την Τάο παντρεμένη με τον Ζανγκ, ενώ θα αποκτήσουν κι ένα γιο με το όνομα Ντόλαρ. Κίνα, 2014: Οι Ζανγκ και Τάο χωρίζουν και ο γιος τους μεταναστεύει στην Αυστραλία με τον επιχειρηματία πατέρα του. Αυστραλία, 2025: Ο 19χρονος Ντόλαρ μιλάει μετά βίας κινέζικα και δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τον πτωχευμένο πατέρα του ενώ το μόνο που θυμάται από τη μητέρα του είναι το όνομά της.
Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Κίνας συναντούνται σε 3 «σπονδυλωτές» ιστορίες, μέσα από μια εικαστικά γοητευτική ταινία (η φωτογραφία του Nelson Yu Lik-wai είναι ένα οπτικό θαύμα) που πάσχει όμως στις σεναριακές αλληγορικές αποχρώσεις της. Σε αντίθεση με το πρόσφατο (έξοδος στις 25 Φεβρουαρίου) κροατικό «Καυτό ήλιο» που πραγματευόταν ένα σχεδόν παρόμοιο θέμα – την αλλαγή μιας χώρας χωρισμένης σε 3 εποχές- το κινεζικό «Πέρα από τα βουνά», εκτός της εξαιρετικά ενδιαφέρουσας σκηνοθετικής προσέγγισης, δεν διαθέτει την ίδια αφηγηματική συνοχή.
Επιπλέον δεν πείθει ούτε στην εξωραϊστική εικόνα του αγνού κινεζικού ιστορικού παρελθόντος, ούτε στην αποδόμηση του μέλλοντος της Κίνας, εξαιτίας της υιοθέτησης του απάνθρωπου καπιταλιστικού μοντέλου και της θεοποίησης του χρήματος. Στο πρώτο και καλύτερο μέρος παρακολουθούμε μέσα από την χαρούμενη και γιορτινή Πρωτοχρονιά του 1999 την ανέμελη φιλία τριών νέων. Μιας φιλίας που μοιραία θα εξελιχτεί και θα χαλάσει όσο η ενηλικίωση τους σημαδεύεται από αλλαγές που δεν φαίνεται να τους αγγίζουν αλλά εντέλει πετυχαίνουν να διαβρώσουν τα ειλικρινή και γερά μέχρι πρότινος αισθήματα τους.
Η «πολιορκία» της γλυκιάς Τάο από τους δύο άντρες, το φτωχό ανθρακωρύχο εργάτη και τον ιδιοκτήτη ενός βενζινάδικου, είναι η αιτία που οι τρεις φίλοι θα αναγκαστούν να χωρίσουν τους δρόμους τους. Μέσα από τις διαφορετικές πορείες τους βλέπουμε τα τρία πρόσωπα της Κίνας, το ρομαντικό παρελθόν της, την καπιταλιστική μετάλαξη της και το δυσοίωνο μέλλον με τη χαμένη ταυτότητα της νέας γενιάς. Στο τρίτο κι αδύναμο μέρος o Zhangke Jia (είχε κερδίσει με τις «Ακίνητες ζωές» το Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας το 2006), λες και χάνει την έμπνευση του όταν η κάμερα μετακομίζει από τη χώρα του στην Αυστραλία, αφού αναλώνεται σε απλοϊκούς συμβολισμούς όπου η φροϋδική ψυχανάλυση (ο Ντόλαρ αναζητάει τη χαμένη μητέρα Κίνα) παντρεύεται με την ποπ αρτ αισθητική του «Go West» των Pet Shop Boys.
Βραβείο «Carosse d’Or» στο τμήμα Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών του περυσινού Φεστιβάλ Καννών καθώς και Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν.
Κωνσταντίνος Καϊμάκης