Η “Αγρυπνία της Αποκριάς”: ζήσαμε μια μοναδική εμπειρία στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Κατά την αρχική φάση της οικοδόμησης του κτιρίου (1884) βρέθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα που παρέπεμπαν σε οικεία οπαδών του Διονύσου. Γυρίζοντας τον χρόνο πίσω συναντάμε τα «Πείραια», μια γιορτή ενταγμένη στα Μικρά Διονύσια, που γινόταν με τη συμβολή του Δήμου και των Πειραιωτών οπαδών του θεού.

Η τελετουργία περιελάμβανε πομπή στους δρόμους γύρω από το λιμάνι, θυσίες προς τιμήν του θεού, τραγούδι και χορό, πειράγματα έντονα, παραστάσεις και θεατρικούς αγώνες και βέβαια οινοποσία, όλα σε κατάσταση έξαλλου ενθουσιασμού και ένθεης μανίας.

Ένα τέτοιο ανοίκειο παρελθόν προσπάθησε να αναβιώσει ο Κωνσταντίνος Ντέλλας έχοντας ως σκηνικό τα ανώγεια και τα υπόγεια του Δημοτικού Θεάτρου. Για μια σπάνια φορά, οι πόρτες του επιβλητικού κτιρίου άνοιξαν τα μεσάνυχτα για τους τυχερούς (τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν από νωρίς) και έγιναν είσοδος για τον βακχικό κόσμο.

Σε έξι σημεία οι επισκέπτες παρακολουθούσαν ισάριθμα δρώμενα, περιφερόμενοι στους χώρους με οδηγό έναν ειδικό για την περίπτωση χάρτη. 

Πρώτη επίσκεψη στην αντιστραμμένη σκηνή. Η δράση, ο θρήνος της Αγαύης, σε μια αλλόκοτη εκδοχή αλλά pieta, παραπέμποντας ευθέως στον Πάσχοντα Χριστό. Η αυλαία τραβηγμένη, το σκηνικό οι κερκίδες και τα θεωρεία σε ημίφως, ως σε εκκλησία με καντήλια, και με μόνο ήχο ένα βιολί που διακόπτει η κλαίουσα μητέρα. Κλίμα σχεδόν κατανυκτικό, παράξενα μαγικό.

Σε διπλανή αίθουσα ένα ντοκιμαντέρ για τη γυναικοκρατία, μια πιο εκσυγχρονισμένη παρέμβαση. Λίγο πιο πέρα, στην εσωτερική σκάλα, συναντάμε ξεχασμένους μασκοφόρους να ανταλλάσουν στίχους από τα πρόστυχα τραγούδια της Αποκριάς. Στον τρίτο όροφο μια δαιμονισμένη νύφη ταράζει τους επισκέπτες της με την dance theater εκδοχή της.

Τελικός σταθμός το υπόγειο. Περνώντας μέσα από ιδιότυπη κούνια καταλήξαμε στον τόπο του εγκλήματος, στα έγκατα της γης, στα θεμέλια του χώρου. Εκεί ανάμεσα στα ξύλα και τις σιδεριές ακούσαμε την ιστορία των Βάκχων, για να δούμε τις ίδιες λίγο αργότερα σε διπλανή αίθουσα να ζωντανεύουν. Στο πιο πολυπρόσωπο κομμάτι της performance οι Βάκχες παρασύρουν τους θεατές σε ένα χορευτικό κάλεσμα. Τη ύστατη στιγμή όμως, όταν αρχίζουν να μεταμορφώνονται σε μαινάδες και να επιστρέφουν στην κανονική τους δαιμόνια φύση, δίνεται το σύνθημα της γρήγορης αποχώρησης από την αίθουσα, πριν γίνει μεγάλο κακό.

Περασμένες 2.30 και το γλέντι έχει ανάψει στην κεντρική σκάλα του προθάλαμου. Η μπάντα των Γκιντίκι με παραδοσιακά τραγούδια ξεσηκώνει τους παρευρισκόμενους σε χορό, όλοι πια, επισκέπτες – ηθοποιοί – συντελεστές γίνονται μια παρέα, κλίμα πανηγυριού, βακχικό, κυριεύει τον χώρο της εισόδου. Στη διπλανή αίθουσα τα πρώτα σαρακοστιανά μαζί με άφθονο κρασί.

Μια σπάνια και απρόσμενη βιωματική εμπειρία, συντονισμένη και οργανωμένη, που ενθουσίασε το σύνολο του νεανικού κυρίως κοινού μέχρι τις πρωινές ώρες. Η ιδιοφυής αυτή σύλληψη του Ντέλλα μας κάνει να ανυπομονούμε για το κλείσιμο της τριλογίας, τη Μεγάλη Παρασκευή.

* Φωτογραφίες: Νέλλυ Χατζοπούλου