Η Έλενα Πέγκα δεν είναι πια στην Καλαμάτα…

Όμως, η Έλενα Πέγκα δεν είναι πλέον η καλλιτεχνική διευθύντρια του οργανισμού της Καλαμάτας.

Την επόμενη φάση της διαδικασίας θα τη χειριστεί ο εικαστικός καλλιτέχνης Πολύδωρος Καρυοφύλλης (Poka-Yio). Αυτό προσπαθούσε να μου πει, με την αρχοντιά, την ευγένεια και την ψυχραιμία που την χαρακτηρίζουν ως προσωπικότητα. Μ’ αυτά τα στοιχεία νομίζω ότι συνέβαλε, έχοντας την καλλιτεχνική διεύθυνση του οργανισμού, να είναι η Καλαμάτα μία από τις τρεις ελληνικές πόλεις που θα διεκδικήσουν να κόψουν το νήμα της μίας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021. Μα γιατί; Τι συνέβη;

Τα εξηγεί η Έλενα Πέγκα στη δήλωσή της. Έχει πολύ ενδιαφέρον και καταδεικνύει, νομίζω, και τη συγκρότησή της. Και αναδεικνύει και κάποιες από τις παθογένειες που δεν είναι ορατές, τις υποψιαζόμαστε όμως, τις έχουμε ξαναδεί να συμβαίνουν και σε άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς το τελευταίο διάστημα. Παθογένειες που ισχύουν σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο.

Η Έλενα Πέγκα έστειλε στον Τύπο μια δήλωση και μερικές σελίδες από το σκεπτικό που συνόδευσε την επιλογή της Καλαμάτας στη short list του θεσμού. Είναι καλύτερο να τη διαβάσουμε προσεκτικά τη δήλωσή της και να βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του, χωρίς διαμεσολαβήσεις. Με μία μόνο διατύπωση απορίας εκ μέρους μου: Παρακολουθώ την προσπάθεια της Καλαμάτας να κερδίσει το χρίσμα από την αρχή της διαδικασίας. Μου είχε κάνει εξ αρχής εντύπωση η εξαιρετική επάρκεια και πληρότητα του φορέα της υποψηφιότητας. Ήταν η μόνη πόλη που ενημέρωνε τον Τύπο ανά τακτά χρονικά διαστήματα για τις εξελίξεις της διαδικασίας (όσες επιτρεπόταν να δημοσιοποιηθούν). Στην προκειμένη περίπτωση, κανένα μέιλ δεν έφτασε. Όχι μόνο στον Τύπο, αλλά όπως θα δείτε, ούτε καν στην Έλενα Πέγκα!

ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΑΣ ΠΕΓΚΑ, ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ KALAMATA: 21 από τον Φεβρουάριο του 2015 έως και τον Φεβρουάριο του 2016.

Σε όλα τα μέρη του κόσμου λένε πως την ομάδα που κερδίζει δεν την αλλάζεις. Στην Ελλάδα, στον χώρο του πολιτισμού, οι αλλαγές προσώπων και ομάδων, ιδίως πετυχημένων, έχει γίνει κάτι σαν επιδίωξη τον τελευταίο καιρό. Έτσι δεν έμεινα τόσο εμβρόντητη όταν ήρθε και η σειρά μου, ούτε ότι το πληροφορήθηκα από μια δημοσίευση στην τοπική εφημερίδα της Καλαμάτας και όχι από επίσημα χείλη – άλλη μια συνηθισμένη τακτική της εποχής. Εκεί διάβασα πως την θέση μου πήρε ο εικαστικός καλλιτέχνης Πολύδωρος Καρυοφύλλης (Poka-Yio).

Κρατούσα την θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας του γραφείου υποψηφιότητας της Καλαμάτας για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021. Είχα αναλάβει τον Φεβρουάριο του 2015 και ο φάκελος-πρόταση που καταθέσαμε με τους συνεργάτες μου ήταν αυτός που έδωσε την πρόκριση στην Καλαμάτα τον Φεβρουάριο του 2016. Πετύχαμε, μετά από σκληρή δουλειά, ανάμεσα σε δεκατέσσερεις ελληνικές πόλεις που είχαν θέσει υποψηφιότητα, η Καλαμάτα να προκριθεί στον τελικό γύρο με την Ελευσίνα και την Ρόδο.

Ως δημιουργός και επαγγελματίας του χώρου μου έχω ένα δίκτυο γνωριμιών και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, το οποίο ενεργοποίησα. Πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι και φορείς δέχτηκαν να συμμετέχουν, εμπιστεύτηκαν την ομάδα μας, έδωσαν τις ιδέες τους ή και τα ονόματα τους. Έτσι φτιάχτηκαν οι προτάσεις μου για το πρόγραμμα. Είναι και πολλοί άλλοι που περίμεναν τον δεύτερο γύρω όπου όλα θα γίνονταν πιο συγκεκριμένα.

Τι είδους απόρριψη είναι αυτή που απομακρύνει το πρόσωπο αλλά κρατά τις προτάσεις; Ποιοι λόγοι είναι ικανοί ώστε να οδηγήσουν τον δήμο να αλλάξει τον άνθρωπο, του οποίου η πρόταση οδήγησε στην επιτυχία της πρόκρισης της πόλης;  

Καταλαβαίνω την νόμιμη διαδικασία του διαγωνισμού που ακολουθήθηκε για την αλλαγή μου – στον διαγωνισμό πήρα και εγώ μέρος. Όμως, δεν γνωρίζω τους λόγους της μη επιλογής μου. Μαζί με εμένα δεν επιλέγονται και οι προτάσεις μου για το πρόγραμμα; Τι είδους απόρριψη είναι αυτή που απομακρύνει το πρόσωπο αλλά κρατά τις προτάσεις; Ποιοι λόγοι είναι ικανοί ώστε να οδηγήσουν τον δήμο να αλλάξει τον άνθρωπο, του οποίου η πρόταση οδήγησε στην επιτυχία της πρόκρισης της πόλης. Όταν μάλιστα, σύμφωνα με τους κανονισμούς, πάνω στην πρόταση που έχει προκριθεί θα πρέπει να συνεχίσει η διεκδίκηση και στο τελικό στάδιο. Ο τελικός φάκελος δε θα πρέπει να είναι έτοιμος σε τέσσερις μήνες.

Δυστυχώς, οδηγούμαι να πιστεύω πως υπάρχει απόκρυψη προθέσεων. Όσο δουλεύαμε για την πρόκριση, υπήρχε μικρό ενδιαφέρον. Με το που προκρίθηκε η πόλη, άλλαξε το τοπίο. Αίφνης, το πολιτικό ενδιαφέρον παρατάξεων, πολιτικών προσώπων, άλλων δήμων, περιφέρειας, κλπ, φούντωσε.

Γίνεται έτσι οι καλλιτέχνες και οι καλλιτεχνικοί διευθυντές να χτίσουν κάτι, όταν δεν εγκαθίστανται σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού; Γεννιέται έτσι πολιτιστικό έργο; Πολιτισμός; Εδώ δεν τηρούνται ούτε τα τυπικά τιμώντας έναν πολύτιμο συνεργάτη έστω με επίσημο δημοσίευμα ευχαριστίας για το έργο που προσέφερε. Απεναντίας. Δημιουργούνται υπόνοιες απαξίας γύρω από το πρόσωπο μου.

Για την ιστορία, αλλά και γιατί πιστεύω στις ανοιχτές διαδικασίες, δημοσιεύω σήμερα αποσπάσματα από τα τρία κεφάλαια του φακέλου υποψηφιότητας της Καλαμάτας για τα οποία είχα την ευθύνη ως καλλιτεχνική διευθύντρια. Αφορούν στην κεντρική ιδέα της υποψηφιότητας, στην ευρωπαϊκή της διάσταση και δίνουν δείγμα του καλλιτεχνικού προγράμματος. Το τρίτο κεφάλαιο το δημοσιεύω επιγραμματικά, χωρίς να αποκαλύπτω τους συνεργάτες, τους χώρους, το budget. Εύχομαι η χρήση της πρότασης αυτής που φτιάξαμε με την ομάδα μου και που έκανε την πόλη να προκριθεί να φέρει τον τίτλο στην Καλαμάτα.

Η δημοσιοποίηση αυτών των τριών κεφαλαίων στην ολότητά τους έπρεπε να είχε γίνει μόλις προκριθήκαμε.

Τέλος, λυπάμαι βαθύτατα που φεύγω έτσι, και θέλω να ευχαριστήσω τους συνεργάτες μου στο γραφείο – την ομάδα, αλλά και όλους τους φορείς και τους ανθρώπους της Καλαμάτας που μοιράστηκαν μαζί μου τις ιδέες τους και με στήριξαν όσο ήμουν ανάμεσά τους και με έκαναν να νιώθω ευπρόσδεκτη. Είναι πάρα πολλοί. Ξέρουν ποιοι είναι. Μία ολόκληρη πόλη. Σχεδόν.