4ημερο δωρεάν εκδηλώσεων στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) ανοίγει και φέτος τις πόρτες του στο κοινό, για ένα τετραήμερο εκδηλώσεων, με ελεύθερη είσοδο, που φέρουν τον συμβολικό τίτλο Metamorphosis: Το ΚΠΙΣΝ στον Κόσμο.Από τις 23 έως τις 26 Ιουνίου το ΚΠΙΣΝ μετουσιώνεται σε έναν ζωντανό τόπο ιδεών, εξερεύνησης και αλληλεπίδρασης, μέσα από ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα πολιτιστικών, αθλητικών και εκπαιδευτικών δράσεων για όλες τις ηλικίες.
Κεντρικό ρόλο στις εκδηλώσεις “Metamorphosis: Το ΚΠΙΣΝ στον Κόσμο” (23-26 Ιουνίου), δεν μπορεί παρά να έχει η Μουσική, με τη συμμετοχή 14 ξεχωριστών προγραμμάτων συναυλιών, διαδραστικών εργαστηρίων, και μουσικών παραστάσεων!
Η καλλιτεχνική επιμέλεια του προγράμματος φέρει την υπογραφή της Limor Tomer, Γενικής Διευθύντριας Συναυλιών & Διαλέξεων του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, ενώ η διεθνούς φήμης καλλιτέχνις Laurie Anderson, είναι προσκεκλημένη Καλλιτεχνική Διευθύντρια.
Η jazz, η ποπ, η ηλεκτρονική μουσική, τα ethnic ακούσματα, αλλά και πολλά ακόμα μουσικά είδη, αναμειγνύονται μεταξύ τους, και καλλιτέχνες από όλον τον κόσμο συναντιούνται στην σκηνή του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος, αλλά και σε αναπάντεχους χώρους σε ολόκληρη την έκταση του ΚΠΙΣΝ. Έλληνες και ξένοι μουσικοί συνεργάζονται δημιουργώντας ένα πανόραμα ήχων και εμπειριών, ενώ παράλληλα, η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει την πρώτη της παράσταση στην Εναλλακτική Σκηνή.
Αναλυτικά οι εκδηλώσεις ανά ημέρα:
Πέμπτη 23 Ιουνίου
Demy & Friends | 21:30
H Demy φέρνει στη μουσική της όλη την ενέργεια και τον ενθουσιασμό της σύγχρονης ποπ. Μαζί της, η Ευρυδίκη, ο Κώστας Μαρτάκης, ο Στέλιος Λεγάκης και ο Άρης Μακρής, στήνουν μια μουσική γιορτή για μικρούς και μεγάλους και μας παρασύρουν με τη ζωντάνια και την αισιοδοξία τους σε ένα αναπάντεχο ποπ πάρτυ.
Συναυλία Xylouris White | 22:30
Το ντουέτο Xylouris White έχει δημιουργήσει το δικό του μουσικό ιδίωμα με ήχους από τζαζ, post-rock και παραδοσιακή κρητική μουσική, κερδίζοντας τη διεθνή μουσική σκηνή. Ο Γιώργος Ξυλούρης (Ψαρογιώργης) και ο Jim White είναι δύο ιδιαίτεροι μουσικοί. Δύο ξεχωριστοί βιρτουόζοι που ενώνουν μια φιλία 25 ετών (με κάποιους κοινούς σταθμούς όταν συνεργαζόντουσαν επί σκηνής στην Αυστραλία με τα project τους) και τις φαινομενικά διαφορετικές πορείες τους σε ένα απολαυστικό μουσικό ταξίδι. Οι Xylouris White δεν «ξέρουν» μουσική, είναι μέρος της μουσικής. Είναι jazz, είναι post punk, είναι παραδοσιακή μουσική; Δεν έχει καμία σημασία! Οι ίδιοι ονομάζουν τη μουσική τους Goatish (κατσικίσια) θέλοντας να αναδείξουν την ατίθαση και ελεύθερη κατεύθυνσή της. Η φωνή, το λαούτο, τα κρουστά. Μαγεύουν το κοινό και κάθε εμφάνιση είναι μοναδική. Με αυτούς οδηγούς η διαδρομή είναι ένα μυστήριο αλλά ο προορισμός σίγουρος!
Παρασκευή 24 Ιουνίου
Jazz & Colors | 20:00
Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος μεταμορφώνεται σε μια ανοιχτή μουσική παλέτα φιλοξενώντας την παραγωγή Jazz & Colors, μια ιδέα του μουσικού παραγωγού Peter Shapiro. Δεκαπέντε τζαζ ορχήστρες απλώνονται στον χώρο του Πάρκου και ερμηνεύουν ταυτόχρονα τις ίδιες μουσικές συνθέσεις με ποικιλότροπα στυλ η καθεμία, ενώ οι επισκέπτες ακολουθούν τα ακούσματα με αυθόρμητη σειρά. Το Jazz & Colors πρωτοπαρουσιάστηκε στο Σέντραλ Παρκ στη Νέα Υόρκη και αποτελεί μοναδική μουσική εμπειρία, καθώς προσκαλεί τον ακροατή να συλλέξει και να απολαύσει όσο περισσότερες διασκευές μιας μουσικής σε παράλληλη εκτέλεση. Στο πρόγραμμα Metamorphosis θα παρουσιαστεί μια ιδιαίτερη εκδοχή της παράστασης.
Tan Dun’s Water Passion after St. Matthew | 21:30
Για πρώτη φορά θα παρουσιαστεί στο ελληνικό κοινό το έργο του διεθνούς φήμης Κινέζου συνθέτη Tan Dun Water Passion after St.Matthew. Το Water Passion, το οποίο γράφτηκε το 2000, είναι βασισμένο στο έργο του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ Τα κατά Ματθαίον Πάθη. Το έργο συνδυάζει το ηχητικό αποτύπωμα του νερού με κλασικά όργανα (όπως βιολί, τσέλο), ποικίλα κρουστά, θιβετιανά και κινέζικα παραδοσιακά όργανα, φωνητικά, ψηφιακό ήχο, ακόμα και με τη σιωπή, δημιουργώντας μία μυστηριακή, πνευματική ατμόσφαιρα.
Ο Tan Dun χρησιμοποιεί εδώ το νερό ως σύμβολο και ως ηχητική πηγή: «Το νερό είναι μια μεταφορά για την ενότητα του εφήμερου και του αιώνιου, όπως και ένα σύμβολο βαπτίσματος, ανανέωσης, ψυχαγωγίας και ανάστασης», εξηγεί ο συνθέτης και αποδίδει με το έργο του το χριστιανικό πάθος μέσω της πανάρχαιας σαμανιστικής παράδοσης της Κίνας, εντάσσοντάς το στο πνεύμα του κοσμοπολιτισμού του 21ου αιώνα. Στη μυστηριακή, πνευματική του ατμόσφαιρα μας οδηγούν οι: Stephen L. Bryant μπάσος-βαρύτονος, Chiara Chizzoni σοπράνο, BeiBei Wang κρουστά, Alexandrina Boyanova βιολί, Felix Fan τσέλο, Jeremy Thal πλήκτρα.
Συμμετέχει η χορωδία Fons Musicalis σε μουσική διδασκαλία Κωστή Κωσταντάρα.
Μουσική διεύθυνση: Sarah Ioannides
Σάββατο 25 Ιουνίου
Η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ σε έργα Γιάννη Χρήστου | 18:30 & 00:00
Στην πρώτη παραγωγή της νεοσύστατης Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) με την οποία συμπράττουν το διακεκριμένο σύνολο σύγχρονης μουσικής dissonArt και η Αθηναϊκή Συμφωνική Ορχήστρα Νέων (ΑΣΟΝ), υπό την καθοδήγηση του αρχιμουσικού Βλαδίμηρου Συμεωνίδη, θα παρουσιαστούν δύο κομβικά έργα του corpus του Γιάννη Χρήστου. Η κυρία με τη στρυχνίνη (1967) βασίζεται στην καταγραφή των ονείρων του συνθέτη και στην ψυχολογία του Καρλ Γιουνγκ, αποτελώντας μια σκηνική ενότητα στην οποία ηθοποιοί και μουσικοί εμπλέκουν το κοινό σε μια συναρπαστική, αλλά συνάμα αινιγματική, συν-δημιουργία. Η Αναπαράσταση ΙΙΙ (Ο πιανίστας) (1968), είναι και αυτό ώριμο έργο του Γιάννη Χρήστου και ένα από τα πλέον δημοφιλή στο σύνολο του έργου του. Η μορφή του πιανίστα, που ερμηνεύεται εναλλάξ από τους Άρη Σερβετάλη και Λενιώ Λιάτσου, γίνεται το «εργαλείο» μέσω του οποίου διερευνώνται οι μυστηριακές, ονειρικές τελετουργίες της καλλιτεχνικής μετάπραξης. Την εικαστική εγκατάσταση που θα συνοδεύει τα έργα έχει αναλάβει ο εικαστικός Αλέξανδρος Ψυχούλης, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Αλέξανδρος Ευκλείδης.
Inuksuit | 19:00
Το Inuksuit, μια σύνθεση-μουσική γέφυρα με το φυσικό περιβάλλον, συνδέει τους ήχους της φύσης με τη μουσική. Ο τίτλος του προέρχεται από την παράδοση των Εσκιμώων και αναφέρεται στις λίθινες κατασκευές που χρησίμευαν για την επικοινωνία και την επιβίωση στο πολικό περιβάλλον. «Κάθε παράσταση του Inuksuit είναι διαφορετική και καθορίζεται από το μέγεθος του συνόλου και τα ειδικά όργανα που χρησιμοποιούνται, από τη μορφολογία και τη βλάστηση του τόπου – ακόμη κι από το κελάηδισμα των πουλιών που ζουν εκεί. Οι μουσικοί είναι διασκορπισμένοι στον χώρο και οι ακροατές είναι ελεύθεροι να ανακαλύψουν ο καθένας ξεχωριστά το δικό του σημείο ακρόασης», εξηγεί ο συνθέτης του έργου. Το αγκάλιασμα του φυσικού κόσμου με τη μουσική και η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των ανθρώπων μέσω του μουσικού βιώματος αποτελούν τον άξονα της δημιουργίας του John Luther Adams, ο οποίος κέρδισε το 2014 το βραβείο Πούλιτζερ για το έργο του Become Ocean και το 2015 το βραβείο Γκράμι για την «Καλύτερη Σύγχρονη Κλασική Σύνθεση».
Στην Αθήνα το πολυσήμαντο αυτό έργο του John Luther Adams θα παρουσιαστεί από μία μεγάλη ομάδα Ελλήνων μουσικών υπό την καθοδήγηση του Δημήτρη Δεσύλλα, και τη συμμετοχή του σολίστα των κρουστών Douglas Perkins. Το πρόγραμμα πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ωδείου Αθηνών.
In C | 20:00
Το In C του Terry Riley αποτελεί την εμβληματική σύνθεση του μινιμαλισμού, του 1964, η οποία άλλαξε την πορεία της μουσικής τον 20ό αιώνα, επηρεάζοντας δημιουργούς όπως ο Steve Reich και ο Philip Glass. Ο Riley με την πρωτοποριακή δημιουργία του εισήγαγε μια νέα αντίληψη για τη μουσική φόρμα, βασισμένη σε επαναλαμβανόμενα σχήματα που αλληλοσυνδέονται. Η εκτέλεση των 53 σύντομων μουσικών φράσεων του In C μπορεί να πάρει ποικίλα σχήματα, ενώ περιέχει έντονα στοιχεία αυτοσχεδιασμού, καθώς «παίρνει την μπαγκέτα από τον συνθέτη και την περνάει στα χέρια των μουσικών». Μέσα σε ένα παιχνίδι συγχρονικότητας και δεξιοτεχνίας, οι μουσικές φράσεις εκτελούνται σε διαφορετικούς χρόνους, εναρμονίζονται η μία με την άλλη, αναπτύσσοντας ένα μουσικό υφαντό, με σταθερή τονικότητα τη νότα ντο.
Στο Metamorphosis το έργο ερμηνεύει η Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής του Ωδείου Αθηνών, σε επιμέλεια και μουσική διεύθυνση του Νίκου Τσούχλου.
Performance της Laurie Anderson | 21:30
Η Laurie Anderson, μία από τις πιο αναγνωρισμένες μορφές της παγκόσμιας καλλιτεχνικής κοινότητας, σε μία βιωματική performance με αφετηρία το αντίθετο της βεβαιότητας: τη μόνιμη διερώτηση. Η δυνατότητα του ανθρώπινου προσώπου να υπερβεί την ταυτότητά του, να μάθει αυτό που αγνοεί, να γίνει αυτό που δεν είναι ακόμα, να δει το άβλεπτο… όλα αυτά είναι για τη Laurie Anderson στοιχεία εκείνης της ιδιαίτερης επίγνωσης που μας καθιστά ξεχωριστές προσωπικότητες ικανές να καταλάβουν τον εαυτό τους και τους άλλους. Η Anderson προσφέρει στο κοινό μια ευκαιρία που λίγοι καλλιτέχνες μπορούν: μια ευκαιρία να αναρωτηθούμε για εμάς τους ίδιους.
Την ίδια ημέρα θα προβληθεί η βραβευμένη ταινία της Laurie Anderson ‘Η καρδιά ενός σκύλου’ (00:00-01:00).
Συναυλία Omar Souleyman | 22:30
Ο ανατρεπτικός, Σύρος μουσικός Omar Souleyman φέρνει το προσωπικό του γιορταστικό όραμα για τη χορευτική electronica στην Αθήνα. Με μία συναρπαστική μουσική διαδρομή που περιλαμβάνει συνεργασίες με την Björk και εμφανίσεις σε φεστιβάλ τζαζ και ροκ σε όλο τον κόσμο, η μουσική του Souleyman, διαμορφωμένη στη Συρία μέσα από την παράδοση των «γαμήλιων τραγουδιών» (wedding songs) και με την εκρηκτική χρήση των συνθεσάιζερ και των drum machines, δημιουργεί έναν ρυθμικό πλούτο που υπερβαίνει τη μουσική του κόσμου (world music).
Κυριακή 26 Ιουνίου
Συναυλία The Secret Trio | 19:30
Τρεις βιρτουόζοι με διεθνή λάμψη συναντιούνται στο Secret Trio. Η μουσική της Μέσης Ανατολής, οι ρυθμοί των Βαλκανίων, η κλασική και η ροκ μουσική, όπως και οι αυτοσχεδιασμοί της τζαζ απαρτίζουν το μουσικό λεξιλόγιό τους παράγοντας ανεξάντλητο πλούτο έκφρασης. Ο πλουραλισμός της μουσικής τους δεν αντανακλά μόνο τις καταβολές τους, αλλά και το όραμά τους για τον κόσμο. Εδώ η πλήρης απουσία των κρουστών δίνει τον πρώτο λόγο στα έγχορδα, τα οποία μεταμορφώνονται στα χέρια των δεξιοτεχνών του Secret Trio.
Ο Tamer Pinarbaşı παίζει το κανονάκι χωρίς πλήκτρο, μια ιδιαίτερη τεχνική. Βαθύς γνώστης της ανατολίτικης μουσικής γλώσσας και της δυτικής αρμονίας, παρουσιάζει τις ανεξάντλητες εκφραστικές δυνατότητες του οργάνου με τον ρυθμό, τις συγχορδίες και τους αυτοσχεδιασμούς του. Ο κλαρινετίστας İsmail Lumanovski, με μουσικές καταβολές από τα Βαλκάνια και τη Μ. Ανατολή και σπουδές στο Juilliard School της Ν. Υόρκης, «ταξιδεύει» μουσικά από Ανατολή σε Δύση, ακόμη και μέσα στο ίδιο μουσικό κομμάτι. Μαζί με τον Tamer συμμετέχουν στη New York Gypsy Allstars Band. Τέλος, ο Ara Dinkjian, κορυφαίος δεξιοτέχνης στο ούτι και συνθέτης των επιτυχημένων οργανικών συνθέσεων του συγκροτήματος Night Ark (world music), μυήθηκε στη μουσική της Ανατολής από τον πατέρα του, τραγουδιστή Onnik Dinkjian και έκανε σπουδές στη δυτική μουσική. Το Secret Trio φέρνει στην Αθήνα τη δική του μυστική συνταγή για την jazz fusion.
Συναυλία Amir ElSaffar & Two Rivers Ensemble | 20:30
Ο πολυτάλαντος τρομπετίστας και συνθέτης Amir ElSaffar εμπνέεται από τις μουσικές παραδόσεις της αμερικανο-ιρακινής καταγωγής του, συνθέτοντας ένα ιδιαίτερα δυναμικό, αλλά και στοχαστικό, μείγμα τζαζ με αραβικά στοιχεία. Βαθύς γνώστης της ανατολικής μουσικής, ο ElSaffar συνοδεύεται από το κουιντέτο Two Rivers Ensemble. Μόνο που το συγκρότημά τους δεν είναι απλώς ένα jazz combo, αλλά μια σύμπραξη από εξαιρετικούς σολίστες: Ο Nasheet Waits είναι από τους πιο δυναμικούς ντράμερ της τζαζ σκηνής. Ο μπασίστας Carlo DeRosa κυκλοφόρησε το CD «Brain Dance» (2011) με εξαιρετικές κριτικές. Ο σολίστας του μπουζουκιού Tareq Abboushi έχει καθιερώσει το δικό του μείγμα τζαζ με αραβικές φόρμες, ενώ ο πολυ-οργανοπαίκτης και βιρτουόζος Zafer Tawil είναι από τους πιο περιζήτητους session μουσικούς στη Νέα Υόρκη. Τέλος, το τενόρο σαξόφωνο του Ole Mathisen έχει χαρακτηριστεί ως τεχνικά εκθαμβωτικό.
Η μουσική του Amir ElSaffar και των Two Rivers Ensemble είναι ταυτόχρονα σαγηνευτική και ενθουσιώδης. Η συγκίνηση που μεταδίδουν έχει αναγνωριστεί ως μοναδική και βαθιά. Όπως έχει γραφεί για τις συναυλίες τους, «το αίσθημα της μουσικής τους βρίσκεται στις ρίζες και όχι στα φύλλα».
Συναυλία Απόλλωνα Ρέτσου | 21:30
«Ένα κορίτσι με χρωματιστές βελόνες στην καρδιά που το ακολουθούσε πάντα μια κατάρα. Όταν κάποιος το πλησίαζε, οι βελόνες έμπαιναν όλο και πιο βαθιά». Αυτή είναι μία από τις ιστορίες του διάσημου Αμερικανού σκηνοθέτη Τιμ Μπάρτον (Ο ψαλιδοχέρης, Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο της σοκολάτας, Batman Forever κ.ά) που έδωσαν το ερέθισμα στον Απόλλωνα Ρέτσο να ξεκινήσει τη σύνθεση δεκαέξι τραγουδιών εμπνευσμένων από το βιβλίο του The Melancholy Death of Oyster Boy and other stories.
Ενορχηστρώνοντας τις παράξενες ιστορίες για πενταμελή μπάντα (δύο ηλεκτρικές κιθάρες, πιάνο, μπάσο, τύμπανα), παιδική χορωδία, σύνολο εγχόρδων και έναν αφηγητή, ο Ρέτσος δημιουργεί ένα μουσικό σύμπαν, όπου συνυπάρχουν η αθωότητα, ο τρόμος και το μακάβριο «μπαρτονικό» χιούμορ. Συμμετέχουν η Χορωδία του Μουσικού Ομίλου Αρσακείων-Τοσιτσείων Σχολείων Εκάλης και η Χορωδία GraduArti Αποφοίτων των Αρσακείων. Διδασκαλία και διεύθυνση χορωδιών: Χριστίνα Βαρσάμη-Κούκνη.
Συναυλία Ελευθερίας Αρβανιτάκη Δεύτερη ζωή | 22:30
Την ιδιαίτερη σχέση της με τον ποιητικό λόγο παρουσιάζει η ερμηνεύτρια σε μια συναυλία με τίτλο Δεύτερη ζωή. Με επιλογές από το ρεπερτόριό της η Ελευθερία Αρβανιτάκη ταξιδεύει το κοινό στον λυρικό κόσμο της μελοποιημένης ελληνικής ποίησης. Από την αρχή της καριέρας της έχει αποδώσει με μοναδικό τρόπο ποίηση Σαπφούς, Μαρίας Πολυδούρη, Κώστα Καρυωτάκη, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Γιάννη Ιωάννου, Οδυσσέα Ελύτη, Διονύση Καψάλη, Μιχάλη Γκανά, αλλά και δίστιχα της δημοτικής παράδοσης, σε συνεργασία με σπουδαίους συνθέτες όπως οι Νίκος Μαμαγκάκης, Νίκος Ξυδάκης, Μανώλης Πάππος, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Ara Dinkjian, Χρήστος Νικολόπουλος. Η Ελευθερία Αρβανιτάκη ζωντανεύει την ελληνική ποίηση μεταφέροντάς τη στο ευρύ κοινό με τις συναυλίες της, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Η ιδιαίτερη ευαισθησία και η εκφραστική δεινότητά της δίνουν μια δεύτερη, αυτόνομη ζωή σε κάθε στίχο που ερμηνεύει..
Street Studio City. Υπαίθριο στούντιο ηχογράφησης
Η κολεκτίβα μουσικών και καλλιτεχνών Found Sound Nation (FSN) υλοποιεί το πρότζεκτ Street Studio City (SSC), που θα μπορούσε να αποδοθεί στα ελληνικά ως «στούντιο στους δρόμους της πόλης». Για 3 ημέρες κατά τη διάρκεια του προγράμματος Metamorphosis, κάθε μέρα σε διαφορετικό χώρο του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος, οι FSN στήνουν ένα κινητό μουσικό στούντιο και καλούν τους περαστικούς να συμπράξουν με μουσικούς σε μια πρόβα / jam session αυτοσχεδιαστικής δημιουργίας. Κατόπιν τα τραγούδια, οι ρυθμοί, οι ιστορίες και οι μουσικές ιδέες που δημιουργούν οι συμμετέχοντες μεταμορφώνονται σε ένα πολυποίκιλο αστικό ηχητικό περιβάλλον.
Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί στις 23, 25 και 26 Ιουνίου.