Μια Patti Smith μήπως μας χρειάζεται;
… Aπό άποψη μουσικής, φιλοσοφίας, ύφους και στάσης ζωής;
“I don’t fuck much with the past but I fuck plenty with the future” και σε αυτά τα λόγια που έμελλαν να αποτελούν τα λόγια μιας εξεγερμένης και χειραφετημένης γενιάς συνοψίζεται ως και σήμερα η καλλιτεχνική στάση της Patti Smith.
Η Patti Smith είναι ζωντανή. Είναι εδώ. Είναι καλλιτέχνις που ο χρόνος την άφησε ανενόχλητη να διαταράσσει την πραγματικότητα.
Η Patti Smith βάζει φωτιές στην σκηνή, χορεύει «ξυπόλυτη» και σπάει μία μία τις χορδές της ηλεκτρικής κιθάρας της και την φιλάει με τιμή και στοργή και φτύνει στο stage για να μπορέσει να μιλήσει καθαρά, ελεύθερα, στοχευμένα και να επαναφέρει την punk rock αντίληψη του άμεσου ήχου, του ακλόνητου δεσμού του καλλιτέχνη με τον στίχο, την ειλικρινή απόδοση και με το κοινό που ό,τι ζητά, το παίρνει.
«Για μένα punk rock είναι η ελευθερία να δημιουργείς, η ελευθερία να είσαι επιτυχημένος, η ελευθερία να μην είσαι επιτυχημένος, η ελευθερία να είσαι όποιος είσαι. Είναι ελευθερία», θα μας πει παλιότερα και αυτή την άποψη δεν την αναθεώρησε ούτε στιγμή στην πορεία της, ούτε τώρα στην Αθηναίική της εμφάνιση που τα άσπρα μαλλιά της βρίσκονται στην ίδια αέναη κίνηση σαν άλλοτε και έτσι είναι ρε Patti, «ούτε μια άσπρη τρίχα δεν έχεις στην ψυχή σου».
«Έχω δει ένα όνειρο, ένα αλυσοδεμένο άγαλμα αγγέλου και κάτι κινούταν στην κοιλιά του και άκουγα «break it up» συνέχεια και ήξερα πως μέσα του βρισκόταν ο Jim Morrison, και κάπου εκεί απελευθερώθηκε και πέταξε και άρχισε να αγκαλιάζει τους πλανήτες και τον κόσμο ολόκληρο και έτσι ναι, αποφάσισα να ασχοληθώ με την μουσική. Να συνδέσω την ποίηση με τα ηχητικά τοπία» θα πει ενώ έχει ήδη παρουσιάσει με το σεβασμό και την αγάπη το πρώτο της αισθητικό παιδί, το σπουδαίο, πρωτοποριακό για την εποχή του και για σήμερα δίσκο «Horses».
Η γυναικεία ψυχοσύνθεση απελευθερωμένη, από ό,τι του παλιού κόσμου κουβαλάει, το έβαλε να φτερουγίζει στο χώρο, μια αισθητική παρουσία τόσο κοντά χωρικά και τόσο μακριά χρονικά, μα οικεία δίπλα μας καθ’ όλη την διάρκεια.
Ενώ έχω ήδη πάει σε πολλές συναυλίας φέτος στην πόλη, δεν άκουσα κανέναν Έλληνα ή ξένο καλλιτέχνη, τέτοιου ή μικρότερου ιστορικού ή ποιοτικού βεληνεκούς, να βγάζει άχνα για την όλη κοινωνική και ανθρώπινη κατάσταση και έμεινα άναυδος και ικανοποιημένος μα και προβληματισμένος για το δυσεύρετο τούτο γεγονός, να περιμένουμε δηλαδή μια (την) Patti, για να κουβαλήσει στην Αθήνα, με όλη την αγέραστη ανησυχία της, την καλλιτεχνική σκηνή της Νέας Υόρκης, την σκηνή των Velvet Underground και της punk πρωτοπορίας, τον πολιτικό λόγο, την εξεγερτική δυναμική της τέχνης και να μας κρίνει και να μας ορίζει με απλά λόγια «Don’t give up!».
Ναι δυστυχώς, κανείς εδώ δεν ένιωσε την ανάγκη να πει κάτι. Όλοι ήρθαν και κάνανε μεροκάματα. Όλοι ήρθαν και το παίζουν ανίδεοι. Μα η Patti Smith, έχοντας εμπιστοσύνη στον στίχο και την τέχνη της, εμπιστοσύνη στον λόγο της και εμπιστοσύνη σε εμάς πως είμαστε αναγκασμένοι να τον αδράξουμε κοιτάξτε πως κινείται ελεύθερη πάνω στο stage. Δίχως φανφάρες και αδέσμευτη από την ιστορία που κουβαλάει, αδασκάλευτα μας υπενθυμίζει πως εμείς έχουμε «the power» και «So do it!» και σκέφτομαι την διαφορετική αντίληψη άλλων εποχών σαράντα και βάλε χρόνια πριν όταν καλλιτέχνης σήμαινε διανοούμενος μα όχι ινστρούκτορας, όταν σήμαινε πολίτης του κόσμου με φωνή πυρωμένο καρφί στην συνείδηση μας, καρφί στην εξουσία.
Δεν ξέρω αν μπορούν να γεννηθούν τέτοιοι καλλιτέχνες ξανά, σίγουρα όμως πρέπει να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να συμβεί. Η Patti Smith αριστουργημάτισε.
Η τύπισσα επαναφέρει στο σήμερα τί σημαίνει μποέμ διανοούμενη απενοχοποημένη και – παράλληλα – σεμνή γυναίκα του 60s – 70s, ενσαρκώνει στην σκηνή την μυθιστορηματική της παρουσία και το αξιακό της σύστημα, και επιβεβαιώνει πως ενώ βρήκε μια καθαρά ανδροκρατούμενη δουλειά, μια καθαρά ανδροκρατούμενη μουσική φόρμα, έσκασε ανόθευτα στον κόσμο, κατακτώντας τον ως γυναίκα. Αυτό σημαίνει χειραφέτηση. Και ας είναι εβδομήντα χρονών, αυτό εκφράζει πιστευτά και ειλικρινά πάνω στην σκηνή ακόμη, ενώ πολλοί σύγχρονοι καλλιτέχνες βλέπουν και συνθέτουν την πραγματικότητα σαν επεισόδιο της “Καλημέρα ζωή”. Απλά πολιτισμικό χάσμα.