Status update: Νατάσα Τριανταφύλλη, σκηνοθέτις

Ευτυχώς, για πολύ λίγο, αμφιταλαντεύτηκα μεταξύ υποκριτικής και σκηνοθεσίας. Θυμάμαι την Πατεράκη να μου λέει στο τρίτο έτος της σχολής «Το ξέρεις ότι δεν θα γίνεις ηθοποιός αλλά σκηνοθέτης, ε;». Μετά βρήκα τον δικό μου τρόπο να “σπουδάσω” σκηνοθεσία δίπλα στον Sturua, τον Κιμούλη, την Νικαίτη Κοντούρη, τον Λευτέρη Βογιατζή, τον Γιάννη Χουβαρδά και για μεγάλη μου τύχη τον Βοb Wilson. Έφτιαξα μια άτυπη σχολή σκηνοθεσίας τώρα που το σκέφτομαι!

Σκεφτόμουν πριν λίγο καιρό ότι μετράμε πλέον πάνω από 10 συνεργασίες με το Γιάννη Χουβαρδά (συν την πρώτη που «παραιτήθηκα» …λόγω επιπλοκών εγκυμοσύνης). Μαζί με την γέννηση της κόρης μου όμως ήρθε και αυτή η σχέση στην οποία οφείλω πολλά. Νομίζω το πιο συγκινητικό πράγμα που συνειδητοποίησα πρόσφατα είναι ότι δουλεύοντας μαζί του οικειοποιήθηκα την ακρίβεια, την τόλμη, την αυστηρότητα και την ευγένεια στην διαδικασία μιας παράστασης, αλλά ο ίδιος από ένστικτο (γιατί μου πήρε καιρό να καταλάβω πόσο ισχυρό ένστικτο έχει) με άφησε να χτίζω μια δική μου σκηνοθετική προσωπικότητα. Ακούω πολλές φορές την φωνή του όταν σκηνοθετώ και αμέσως μετά τον βλέπω να με μαλώνει που την ακούω! Είναι τόσο σπάνιος ο Γιάννης Χουβαρδάς!

Είναι βοηθητικές οι περιορισμένες αγορές, υπό μιαν έννοια, γιατί δημιουργούν ασφάλεια, οικειότητα και μια οικογενειακή ατμόσφαιρα. Από την άλλη, αν μείνεις για πάντα εντός οικογένειας, χάνεις τον προσωπικό δρόμο. Προσπαθώ να βλέπω την δουλειά μου με κριτήρια και αξίες του θεάτρου γενικά, και όχι της ελληνικής πραγματικότητας μόνο. Το ότι είμαι γυναίκα έχω παρατηρήσει ότι χαίρει μεγάλου οφέλους στην διαδικασία της πρόβας. Ίσως καμιά φορά να μου λείπει η αντρική, πολεμική δράση, αλλά δεν νομίζω ότι είναι και απαραίτητη σε μια καλλιτεχνική διαδικασία. Είμαι περισσότερο με την «γυναικεία» διαλεκτική μέθοδο.

Ο χώρος της πρόβας μου δημιουργεί μια ηρεμία για να νοιαστώ για όλα. Δυσκολεύομαι πολύ τις περιόδους που δεν δουλεύω, αν και η Μαρία, η κόρη μου, ο σύντροφος μου, η οικογένεια μου και οι σπάνιοι G4 φίλοι μου, επιμένουν να μου προσφέρουν μια γεμάτη ζωή. Σε κάθε διαδικασία πρόβας όμως έχουμε το προνόμιο να επανεξετάζουμε τον εαυτό μας, τις δυναμικές που αναπτύσσονται στην κοινωνία, να μοιραζόμαστε σκέψεις και αγωνίες με τρόπο πολύ ανοιχτό τις περισσότερες φορές. Αυτό σε κάνει να επαναπροσδιορίζεσαι και να τοποθετείς τα πράγματα σε νέες βάσεις.

Εκτός θεάτρου κουβαλάω, νομίζω από πάντα, την εικόνα του εαυτού μου με πολλά παιδιά, να ταξιδεύω όσο πιο συχνά γίνεται – για δουλειά όμως, για παραστάσεις. Να ζω σε όσες περισσότερες χώρες γίνεται – απλά κι εύκολα πράγματα!

Κατά σύμπτωση, νομίζω ότι, ναι, υπάρχει κοινός τόπος ανάμεσα στα τρία έργα και στους τρεις συγγραφείς (Σοφοκλής, Ντοστογιέφσκι, Μπέκετ) που έχω σκηνοθετήσει. Δεν ήταν στόχος, αλλά συνέβη. Υπάρχει μια συνομιλία μεταξύ του ατομικού και του συλλογικού, του κοσμικού και του συμπαντικού.

Και τα τρία έργα υπονοούν κάτι συγγενές, αλλά λόγω χρονικής στιγμής θα δανειστώ μια φράση από τον Μπέκετ. «Don’t touch me! Don’t question me! Don’t talk to me! Stay with me!» Ο Σοφοκλής το βάζει στα λόγια του Αίμονα: «Μακάρι να γεννηθεί ένας άνθρωπος που με γνώση όλα να τα πονάει», ο Ντοστογιέφσκι σε όλο του το έργο σχεδόν αλλά και στους Καραμάζοφ δια στόματος Ζωσιμά: «Κόλαση είναι το μαρτύριο να μην αγαπάει κανείς».

Η αγάπη στη ζωή μου, όπως και στων περισσότερων, είναι στο επίκεντρο. Και για τότε που την συναντάς απλόχερα και για τότε που σου λείπει πολύ.

Πριν λίγο καιρό πίστευα ότι λύτρωση είναι να έρθει ο Γκοντό· τώρα νομίζω ότι λύτρωση είναι να μπορείς να περιμένεις κάτι. Περιμένω να συναντηθούν οι σκέψεις μας, και η παράσταση με το κοινό. Μετά εύχομαι να με περιμένουν πολλές αναμονές.

«Που οδηγούμαστε μετά από εδώ;» αναρωτιέται ο Μπέκετ. Και απαντάει «On». Δεν είναι και λίγο αυτό. Αυτό που με ταράζει παρόλα αυτά, πιο πολύ κι από τον εξευτελισμό της προσπάθειας, της εργασίας, και των ονείρων στην χώρα μας σήμερα, είναι η ανάγκη της εκούσιας παραπλάνησης. Νιώθω ότι αρχίζουμε να έχουμε περισσότερη ανάγκη το ψέμα από την αλήθεια. Και αυτό με τρομάζει πάρα πολύ. Ελπίζω ότι είναι από την εξάντληση. Και ότι σύντομα θα αναζωπυρωθούν τα λιγότερο δειλά ένστικτα μας. Κάτι που είναι κακό και άσχημο, προσπαθείς να το κάνεις καλό και όμορφο. Αν αρχίσουμε να λέμε «μα δεν είναι και τόσο κακό» υπάρχει πρόβλημα. Είμαστε πολύ πιο ανθεκτικοί από αυτό. Πιστεύω – ή θέλω να πιστεύω.

Και να χάσω την πίστη μου θα την ξαναβρώ. Νιώθω ότι ο αγώνας είναι μέρος της διαδικασίας της πίστης. Αλλιώς είναι απλώς προσδοκία.

Ο κόσμος που ζούμε είναι και μπεκετικός. Αλλά όχι μόνο. Κάποιες στιγμές είναι πολύ – άλλες είναι πιο ντοστογιεφσκικός, άλλες πιο ευρυπίδειος και άλλες πιο σαιξπηρικός. Έχουν φροντίσει όλοι οι μεγάλοι συγγραφείς να διατηρούν μια ερμηνεία γι’ αυτό τον κόσμο. Μπεκετικός είναι γιατί επιμένουμε σε μια κηδεία εκτός από το να θρηνούμε, στιγμές μικρές να γελάμε, γιατί έχει συμβεί σε πολλούς από μας στο πρώτο φιλί να μας πει ο άλλος «με πατάς», γιατί όλοι μας ζούμε μικρούς θανάτους στην μεγάλη ζωή μας και σκοτώνουμε πολύ στην μικρή.