Πλεύσις: Η ιστορία της Ελληνικής Ναυπηγικής και Ναυσιπλοΐας στο Μουσείο Ηρακλειδών
Το Μουσείο Ηρακλειδών παρουσιάζει την ιστορία της ελληνικής Πλεύσεως στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, μια ιστορία ναυτικών ταξιδιών, ναυπηγικών επιτευγμάτων, διακίνησης ιδεών και τεχνολογικών εξελίξεων, μέσα από περίπου σαράντα χειροποίητα ξύλινα ομοιώματα ελληνικών πλοίων από το Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2016 έως την Κυριακή 28 Μαΐου 2017.
Τα ομοιώματα μεγέθους 0,60 μ. έως 1,50 μ. είναι κατασκευασμένα βάσει σχεδίων με παραδοσιακό τρόπο και με γνήσια αυθεντικά υλικά και χρονολογούνται από την προϊστορική αρχαιότητα έως τις αρχές του 20ού αιώνα. Δημιουργός των εκθεμάτων είναι ο Μηχανολόγος-Μηχανικός M. Sc., Μικροναυπηγός Δημήτρης Μάρας, ο οποίος έχει εντρυφήσει στη μελέτη της ναυπηγικής ιστορίας του ελλαδικού χώρου, αλλά και στην κατασκευή μικρογραφικών ομοιωμάτων πλοίων.
Στόχος της έκθεσης είναι να παρουσιάσει με εύληπτο και κατανοητό τρόπο στους επισκέπτες, την ιστορία της ελληνικής ναυπηγικής και ναυσιπλοΐας, καθιστώντας τους κοινωνούς σε ένα νοητό ταξίδι στο χρόνο και αναδεικνύοντας το διαχρονικό, στενό δεσμό των Ελλήνων με τη θάλασσα.
Η Πλεύσις οργανώνεται σε χρονολογικές ενότητες με αφηγηματική αλληλουχία. Ο πρώτος όροφος είναι αφιερωμένος στα πλοία της αρχαιότητας, από το προϊστορικό μονόξυλο έως την κλασική τριήρη και την ελληνιστική ολκάδα. Στο δεύτερο όροφο, η αφήγηση συνεχίζεται με τα πλοία του Βυζαντίου, τα πλοία-σύμβολα της Ελληνικής Επανάστασης και ολοκληρώνεται με τα παραδοσιακά σκαριά της νεότερης ελληνικής ναυπηγικής.
Επιπλέον, στην έκθεση παρουσιάζονται όργανα ναυσιπλοΐας, αλλά και ένα ομοίωμα σε φυσικό μέγεθος του Μηχανισμού των Αντικυθήρων. Στις διαδραστικές ξεναγήσεις ειδικότερα, οι επισκέπτες θα μπορούν να πειραματιστούν με όλες τις γνωστές, σύμφωνα με τις νεότερες διεθνείς έρευνες, λειτουργίες του πάνω σε ένα ειδικά κατασκευασμένο μοντέλο (Επιστημονικός σύμβουλος: Ξενοφών Μουσσάς, Καθηγητής Αστροφυσικής Πανεπιστημίου Αθηνών, κατασκευαστής: Διονύσης Κριάρης, Mαθηματικός).
Στην έκθεση συμμετέχει και η ζωγράφος-χαράκτρια Μαίρη Σχοινά, με επιλεγμένα έργα της από τις ενότητες «Ωδές Αιγαίου» και «Αρχαίες Ελληνικές Γραφές», εμπνευσμένα από τη θάλασσα του Αιγαίου. Η αέναη κίνηση της θάλασσας σε διάλογο με τις αρχαίες ελληνικές γραφές και τους πανάρχαιους θησαυρούς των Αντικυθήρων συνεχίζουν τη γεμάτη δέος περιπέτεια της καλλιτέχνιδας με τη μυστηριακή Αιγαιίδα Θάλασσα, που άρχισε το 2001. Ακόμα, η έκθεση πλαισιώνεται από πλούσιο εποπτικό υλικό, χάρτες, βιντεοπροβολές, σχεδιαστικές επεξηγηματικές αναπαραστάσεις του αρχαιολόγου Γιάννη Νάκα, καθώς και κατάλογο των εκθεμάτων. Το μουσειολογικό σχεδιασμό και την επιμέλεια της έκθεσης πραγματοποίησε η Αρχαιολόγος-Μουσειολόγος ΜΑ Νικολέτα Ξυδέα.