Στέγη Onassis: Ανοίγεται από τη Νέα Υόρκη έως τη Μέση Ανατολή

Φέτος, δεν είχε παρουσίαση προγράμματος με αρχή, μέση και τέλος· με ορισμένο, από πριν, σεναριακό concept, προβολή video και καλογραμμένα intro. Φέτος, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση δημιούργησε, αυτοσχεδιαστικά μάλλον, την πιο οικεία (για όλους) συνθήκη προκειμένου να μιλήσει για τον εαυτό της: Γύρω από ένα τραπέζι· τραπέζι ταβέρνας. Και η συνθήκη ήταν πράγματι, γονιδιακά οικεία, αφού όλα συνέβαιναν στο στέκι του «κυρ- Αρίστου» στο κέντρο του Παλαιού Φαλήρου (ιδιοκτήτης του ένας διασωθείς ασθενής του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου) με την ασπρόμαυρη φωτογραφία του Ωνάση να προβάλλει στο βάθος – κάτι σαν φόρος τιμής. Τι άλλαξε λοιπόν;

Αφροδίτη Παναγιωτάκου: Η Στέγη είναι έτοιμη πια να “μιλήσει” για τους γονείς της και την οικογένεια από την οποία προέρχεται. Δεν είναι το ευτυχές βαρίδι ενός ιδρύματος 

Η Στέγη μεγάλωσε. Έκλεισε τα έξι χρόνια λειτουργίας και προχωρά στον έβδομο χειμώνα πολιτιστικής δράσης. Και, όπως φαίνεται, “απενοχοποιήθηκε” – τόσο που προσθέτει επίσημα στο λογότυπο της, το όνομα καταγωγής της: Στέγη Onassis. «Η Στέγη είναι έτοιμη πια να “μιλήσει” για τους γονείς της και την οικογένεια από την οποία προέρχεται. Δεν είναι το ευτυχές βαρίδι ενός ιδρύματος» διαπιστώνει η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια της. Φυσικά, αυτό το μεγάλωμα αντανακλάται ωφέλιμα και ποικιλοτρόπως. Έξι χρόνια μετά η Στέγη, «έχει πλέον διαμορφώσει το περιβάλλον μέσα στο οποίο κινείται» συνεχίζει η κ. Παναγιωτάκου. «Η σχέση με τους Ελληνες δημιουργούς είναι δυναμική, έχουμε επενδύσει σε πρόσωπα που πλέον μπορούν να απελευθερώσουν τις δυνάμεις τους εκτός του οργανισμού μα κι εκτός Ελλάδος. Και την ίδια ώρα, έχουμε μπει σε ένα διεθνές δίκτυο συμπαραγωγών ως ισότιμοι συνομιλητές μεγάλων πολιτιστικών οργανισμών, χωρίς να χρειάζεται πια να εξηγήσουμε ποιοι είμαστε και πως δουλεύουμε».

_{Ο Τιμ Ετσελς “διακοσμεί” το εξωτερικό του κτηρίου της Στέγης}

Εκείνη που δεν αλλάζει, παρά μόνο μορφοποιείται ωριμάζοντας, είναι η φυσιογνωμία της. «Σε συνέχεια όλων των προηγούμενων ετών» όπως επισημαίνει ο Χρήστος Καρράς, Γενικός Διευθυντής της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, «διατηρεί τους βασικούς της άξονες: Την Ελλάδα ενταγμένη στο ευρωπαϊκό τοπίο πολιτισμού και εκπαίδευσης».

Αυτό το χειμώνα, ο ορίζοντας ανοίγει περισσότερο, υπακούοντας στην ανάγκη «να απαντήσουμε το ερώτημα τι συμβαίνει σήμερα στον κόσμο» επισημαίνει η Κάτια Αρφαρά, διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης. Γεωγραφικά οι συντεταγμένες του προγραμματισμού στρέφονται προς τη σπαρασσόμενη Μέση Ανατολή αλλά και στον ομφαλό της Δύσης, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιμένουν όμως να επιστρέφουν στην Αθήνα και τις ρωγμές της. Και τέλος επισκέπτονται τη “χώρα” της γυναικείας δημιουργίας.

Μοτίβα της κατακερματισμένης Μέσης Ανατολής ζωντανεύουν με τις αφηγήσεις του Σύρου Ομάρ Αμπουσαάντα στο αλληγορικό δράμα «While i was waiting», του συμπατριώτη του Μιθκάλ Αλζχάιρ που αποτίει φόρο τιμής στην χορευτική παράδοση της Συρίας, της Ιρανής Μαριάν Σατραπί, δημιουργού του συνταρακτικού ημερολογίου του «Περσέπολις» που επιστρέφει με τη νέα της σκηνοθεσία, όψει της νέας της ταινίας, της αγέρωχης Αιγύπτιας δημοσιογράφου Μόνα Ελθαχουάβι, της βιρτουόζου του ούτι Καμίλια Ζουμπράν.

_{«While i was waiting» από τον Ομάρ Αμπουσαάντα}

Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, την Αμερική όπου θεριεύει «μια άγνωστη πειραματική σκηνή που ερευνά νέους τρόπους αφήγησης και συμμετοχικής τέχνης κι έχει έντονο κοινωνικό προσανατολισμό» σύμφωνα με την κ. Αρφαρά, προκύπτει το «Made in USA», μια νέα φεστιβαλική πλατφόρμα και μας συστήνει καταξιωμένους εκπροσώπους της όπως ο auteur Ρίτσαρντ Μάξγουελ, ο Μιγκέλ Γκουτιέρεζ, Ντάνιελ Φις και η, ελληνικής καταγωγής, Χέδερ Κράβας.

Τα πρόσωπα της Αθήνας, τόσο αντιφατικά και για τον ίδιο λόγο ερεθιστικά, σ’ ένα άναρχο ψηφιδωτό· όπως προκύπτει από το εναρκτήριο φεστιβάλ Χορού Dancing Athens που καταλαμβάνει κεντρικά σημεία της Αθήνας, από την εφηβική ανάγνωση της ομάδας Grasshopper για την πόλη με το μιούζικαλ «Αθήνα, Γραμμή 2», τους «Αερίτες» της Πατρίσιας Απέργη που επιχειρούν και πάλι την επανακατοίκηση του δημόσιου, το Γάλλο Ζερόμ Μπελ που χορογραφεί αντλώντας από τους Αθηναίους, τη συνέχεια του Fast Forward Festival που την προσεχή Άνοιξη, έχοντας Ελληνες και ξένους συνομιλητές, διαπραγματεύεται την έννοια του αστικού νομαδισμού.

_{«Phaedras» με την Ιζαμπέλ Ιπέρ δια χειρός Κριστόφ Βαρλικόφσκι}

Το γυναικείο σύμπαν σε πλείστες εκφάνσεις του έρχονται να εκπροσωπήσουν η Γαλλίδα σταρ Ιζαμπέλ Ιπέρ – και πάλι ως μούσα του Κριστόφ Βαρλικόφσκι μετά τη μνημειώδη φεστιβαλική εμφάνιση της στο «Λεωφορείο, ο πόθος» – στην «Phaedra(s)», τα κορίτσια του Ιράν που αφηγούνται την εμπειρία της μαντίλας με την υπογραφή του Αμίρ Ρεζά Κουχεστανί, οι Aitas, οι γυναίκες του Μαρόκο σε ένα εκρηκτικό χορευτικό κρεσέντο.

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ συνοδεία Βαρλικόσφκι είναι μόνο δυο από τους διεθνείς της πρωτοπορίας που επισκέπτονται το χειμώνα τη Στέγη. Σ’ αυτούς προστίθενται ο ζωντανός μύθος της μουσικής παραγωγής Μπράιαν Ινο, ο παραγωγός των μεγάλων τηλεοπτικών επιτυχιών Μπόμπι Ροθ, ο Τιμ Ετσελς των Forced Entertainment (αυτή τη φορά ως εικαστικός που με την εγκατάσταση «All we have» διακοσμεί τις εγκαταστάσεις της Στέγης) και τις πανκ Ρωσίδες του ακτιβισμού, Pussy Riot.

_{Ο Μπράιν Ινο παρουσιάζει το «Ship»} 

Οπως όλα δείχνουν, με νέες φόρμες και προσεγγίσεις θα καταπιαστούν και οι Ελληνες των παραστατικών τεχνών. Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιχειρεί τον πρώτο του Μολιέρο στον «Δον Ζουάν», οι Vasistas ανατρέχουν στο κλασικό και δη με την εμβληματική «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, η Αμαλία Μουτούση αποτυπώνει όλες τις μορφές του «Ιππόλυτου» σε μια σύνθεση του Δημήτρη Καμαρωτού, ο Δημήτρης Ξανθόπουλος θεατροποιεί το διήγημα του Βιζυηνού «Ο Μοσκώβ Σελήμ», ο Σύλλας Τζουμέρκας και η Γιούλα Μπούνταλη παρουσιάζουν μια υβριδική απόδοση του συναρπαστικού θρίλερ «Λύτρα για το βασιλιά», οι Nova Melancholia δοκιμάζουν τα όρια της σκηνικής πρόκλησης στην περφόρμανς «Τα χρόνια της αθωότητας» – απόσπασμα της «Αυτοκράτειρας» του Δούκα Καπάνταη – ενώ ο Δημήτρης Παπαϊωάννου επιστρέφει μετά τη διεθνή πορεία του «Still life» με τη νέα του, επτασφράγιστη, χορογραφία.

Απολογιστικά, το περσινό feedback δίνει ένα τόνο αισιοδοξίας για την υποδοχή αυτού τον τεράστιου όγκου παραστάσεων, εκδηλώσεων και δράσεων: Καμία παραγωγή της Στέγης δεν έπεσε κάτω από το 86% πληρότητας ενώ τα ποσοστά των σταθερών θεατών του οργανισμού ολοένα και πυκνώνουν.

_{«Sweet Mambo» από την ομάδα της Πίνα Μπάους}

Highlights – Τα καλύτερα του προγράμματος με μια ματιά

Θέατρο

• Omar Abusaada & Mohammad Al Attar / While I was waiting (26-27.10.2016) Αφιέρωμα στη Συρία – Θέατρο ντοκουμέντο στην καρδιά της κατακερματισμένης Συρίας.Tiago Rodrigues/By Heart (16-18.12.2016) Αφιέρωμα στον Σαίξπηρ – Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της Πορτογαλίας αποθεώνει τη δύναμη της ποίησης.
• Krzysztof Warlikowski / Phaedra(s) (20-22.12.2016) – Η ακαταμάχητη μούσα Ιζαμπέλ Ιπέρ του κορυφαίου Πολωνού σκηνοθέτη σε ένα στοχασμό για τον έρωτα.
• Σύλλας Τζουμέρκας & Γιούλα Μπούνταλη / Απ’ τα ψηλά στα χαμηλά – Ένας δολοφόνος στο Τόκυο (25-30.12.2016 & 2-8.1.2017) – Ανάμεσα στον Κουροσάβα και τον Εντ ΜακΜπέιν, η μεταφορά του θρίλερ «Λύτρα για το βασιλιά».
• Μιχαήλ Μαρμαρινός / Δον Ζουάν (25.1 – 12.2.2017). Το κλασικό αριστούργημα του Μολιέρου σε σύγχρονη εκδοχή.
• Vasistas & Αργυρώ Χιώτη / «Θεία Κωμωδία» του Δάντη (22.4 – 6.5.2017) – Το ταξίδι του Δάντη στο βασίλειο των νεκρών, στην πιο πειραματική εκδοχή του.
• Amir Reza Koohestani / Hearing (28-30.4.2017) – Ο πολυβραβευμένος Ιρανός στην Τεχεράνη της μαντίλας. Δημήτρης Καμαρωτός – Αμαλία Μουτούση / «Ιππόλυτος» Ευριπίδη (7-11.6.2017) – Ενα παράφορο σόλο αρχαίου ελληνικού δράματος.

Χορός

• Trisha Brown / In Plain Site (1-2.10.2016) Dancing in Athens – Κολάζ έργων της εμβληματικής φιγούρας του μεταμοντέρνου χορού.
• Pina Bausch / Sweet Mambo (3-6.11.2016) – Το προτελευταίο έργο της θρυλικής χορογράφου.
• Jérôme Bel / Gala (9-10.1.2017) – Ο ανατρεπτικός Γάλλος στη νέα του δουλειά.
• Ομάδα Χορού Αερίτες – Πατρίσια Απέργη / Cementary (1-3.3.2017) – Χορός εμπνευσμένος από την αστική μας καθημερινότητα.
• Δημήτρης Παπαϊωάννου (24.5 – 11.6.2017) – Η νέα χορογραφία του διεθνή μας χορογράφου μετά το πολυταξιδεμένο «Still life»

Μουσική

• Brian Eno / The Ship (3-23.10.2016) – Μια από τις σημαντικότερες μορφές της μουσικής του 20ου αιώνα, παρουσιάζει μια εικαστική εγκατάσταση εμπνευσμένη από τον Τιτανικό.
• Matana Roberts / Coin Coin Chapter Three (4.11.2016) – Από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της αβαν γκαρντ σ’ ενα πολύπτυχο έργο.
• Dave Holland, Chris Potter, Lionel Loueke & Eric Harland / AZIZA (10.11.2016) – Τζαζ ήχος από ένα all star κουαρτέτο

Φεστιβάλ

• In Edit (20-23.10.2016) – Η ελληνική εκδοχή του μεγαλύτερου φεστιβάλ μουσικού κινηματογράφου.
• Made in USA (13-29.11.2016) – Η σύγχρονη αμερικανική σκηνή του θεάτρου και του χορού σε πλήρη ανάπτυξη.
• Fast Forward Festival 4 (1-15.5.2017) – Ο επιτυχημένος θεσμός εστιάζει φέτος στην έννοια της «οικίας» μέσα στην πόλη.
• Ilan Volkov & Κρατική Ορχήστρα Αθηνών / Tectonics Athens (16-18.6.2017) – Ο καταξιωμένος μαέστρος διευθύνει ένα τριήμερο συμφωνικής μουσικής.

imerologio-paragogon.pdf
analitiko-programma-2016-2017.pdf