Κόρα Καρβούνη: «Ο άνθρωπος που έχει αγαπηθεί είναι ελεύθερος»

Σε δυο μέρες θα έχει βάψει τα μαλλιά της ξανθά, κατάξανθα. Σε δυο μέρες θα είναι πιο κοντά σε μια Μπλανς Ντιμπουά όπως την φανταζόταν ο δημιουργός της Τένεσι Γουίλιαμς, σαν «μια πεταλούδα του Νότου». Κάθε μέρα που περνάει, η Κόρα Καρβούνη, θα πλησιάζει ολοένα την ηρωίδα της – μια ηρωίδα που, είναι ολοφάνερο, της έχει πάρει το μυαλό. «Πάντα όταν καταπιάνομαι μ’ ένα ρόλο υπάρχει μια μικροταύτιση. Αυτή όμως μ’ έχει αναστατώσει πραγματικά. Είναι βαθιά γοητευτικός ρόλος» λέει ενώ αφήνει ελεύθερα τα χέρια της σε μεγάλες χειρονομίες.

«Μισό αμερικανάκι» καθώς είναι, συναντά εδώ κάτι από την καταγωγή της, κάτι από μια, ξεχασμένη στη λήθη, Αμερική μέσα από ένα σύμβολο της πτώσης της, την Μπλανς Ντιμπουά του «Λεωφορείο, ο πόθος» (που ανεβαίνει στο Σύγχρονο θέατρο σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη).

Στα 15 χρόνια επαγγελματικής παρουσίας στο θέατρο – παίζει από τα 19 της, σου υπενθυμίζει – και η Κόρα Καρβούνη δεν έχει στιγμή δημιουργήσει αμφιβολίες πως οι ρόλοι με τους οποίους συναντήθηκε δεν πέρασαν κάτω από την επιδερμίδα της. «Θέλω την αλλαγή, τη μεταμόρφωση, όσο με αφήνει αυτή η φωνή κι αυτό το σώμα φυσικά» εξηγεί. «Μα από την άλλη σκέφτομαι πως δεν είναι τόσο φοβερό να το πετύχεις, αρκεί να αποδεχτείς ότι έχεις μέσα σου 100 διαφορετικές πτυχές. Αν συνειδητοποιήσεις ότι είσαι ένα όλον από πολλά πράγματα, μπορείς να ξεγελάσεις και τους άλλους πως πράγματι άλλαξες».

Η αλήθεια είναι πως η Κόρα έχει αλλάξει. Κι ας είναι τα μαλλιά της ακόμα στα κόκκινα. Κι ας καπνίζει παθιασμένα, όπως πάντα. Έχει όμως ωριμάσει, έχει γαληνέψει, έχει αφήσει την εσωτερικότητα της να αποκαλυφθεί τόσο που να την αναγνωρίζει και να την καλοδέχεται. Διατηρεί εξάλλου το δικαίωμα να «τσαλαβουτάει στην παιδικότητα της» και να «παλιμπαιδίζει» κάνοντας θέατρο.

Είσαι πολύ νέα για να υποδυθείς μια Μπλανς Ντιμπουά, δε νομίζεις;
Η Μπλανς από γραφής είναι 35 ετών ενώ η Στέλλα 30. Νιώθει γριά – δεν είναι. Πιο πολύ αισθάνεται ότι έχουν περάσει τα χρόνια ενώ εκείνη έχει γαντζωθεί σε μια στιγμή της νεότητας της – τη στιγμή που έχανε τον άνδρα της. Γυρεύει το σκοτάδι κι αποστρέφεται το φως γιατί έχει χάσει το φως από μέσα της, τον έρωτα μ’ εκείνο το αγόρι. Επομένως, ηλικιακά ανταποκρίνομαι μια χαρά στο ρόλο. Απλώς είθισται η γερασμένη ψυχή της Μπλανς να ταυτίζεται ηλικιακά με μεγαλύτερες γυναίκες. Και ταυτόγχρονα έχει συνδεθεί με πιο femme fatale ερμηνείες.

Υπάρχει μιαν ακόμα αντίφαση όμως: Τι θέλει μια ηθοποιός δυναμική, όπως εσύ, να ερμηνεύει ένα σύμβολο ευθραυστότητας όπως η Μπλανς;
Πράγματι, η πρώτη εντύπωση που δίνω είναι μιας πιο δυναμικής, πιο επιθετικής γυναίκας και συνήθως μου προτείνουν ρόλους συναφείς με αυτά τα χαρακτηριστικά. Όμως, έχω και την ευαίσθητη πλευρά μου. Και ήδη έχω παίξει πολλούς ευαίσθητους ρόλους. Η Ευρυδίκη δεν ήταν ένα τέτοιο πλάσμα; Η’ η Ντόρα στις «Σεξουαλικές νευρώσεις των γονιών μας»; Φαντάζομαι λοιπόν, πως κι εδώ θα πρέπει να μαζευτώ και θα βγάλω αυτήν την πλευρά. Υποθέτω πως είναι μια άσκηση, μια ωραία πρόκληση.

Θα έλεγες πως υπάρχουν κι άλλες παρεξηγήσεις γύρω από σένα;
Ναι, είμαι κωμική ηθοποιός. Το λέω συνέχεια και σχεδόν έχω πείσει και την Ελένη Σκότη. Κι έτσι θα παίξω τη Μπλανς· αυτή η ηρωίδα έχει ένα ασύλληπτο χιούμορ, δεν είναι μελοδραματικός ο ρόλος της. Είναι μια έξυπνη γυναίκα, απόφοιτος φιλολογίας, με δεινότητα στο λόγο, είναι μια αριστοκράτισσα του Νότου κι όταν σαρκάζει, έχει πολλή πλάκα.

Τότε, τι αναζητάς σε καταραμένες ηρωίδες;
Έχω κουραστεί από αυτή την ερώτηση. Δεν ξέρω αν έλκω τα σκοτεινά πρόσωπα – μπορεί με έναν ασυνείδητο τρόπο να το κάνω. Αλλά οι περισσότερες ηρωίδες του παγκόσμιου δραματολογίου είναι καταραμένες. Στο θέατρο δεν μας απασχολεί μια μέση περίπτωση αλλά μια ακραία. Ίσως για να την δει ο θεατής και να νιώσει ότι απέχει απ’ την τόση δυσκολία. Έτσι κι αλλιώς, η ζωή μας έχει γίνει τόσο ακραία, που δεν καταλαβαίνω γιατί μας εκπλήσσουν οι σκοτεινιές της Τέχνης. Πάντως, να ξεκαθαρίσω κάτι: Δεν επιλέγω εγώ τα έργα· δεν είμαι ούτε παραγωγός, ούτε σκηνοθέτης.

Κι αν τα επέλεγες τι θα έπαιζες φέτος;
Θα έκανα το «Ημέρωμα της στρίγγλας» όπου θα έπαιζα την Κατερίνα. Θα έβρισκα κι έναν καταπληκτικό Πετρούκιο και δεν θα έμενε άντερο! Πιστεύω ότι θα ήμουν υπέροχη.

Παλιά αισθανόμουν πολύ έντονα την ανάγκη της αποδοχής· πλέον πολύ λιγότερο. Έχω αποφασίσει ότι κάνω ότι καλύτερο μπορώ στη δουλειά μου, είτε αρέσει είτε όχι

Σκέφτεσαι την αναμέτρηση με το κλασικό θέατρο;
Αλήθεια, δεν με απασχολεί αν είναι κλασικός ο ρόλος ή το έργο. Δεν φοβάμαι το κλασικό και ούτε θέλω να το πειράξω. Θέλω να πάω πολύ ελεύθερη μέσα σε αυτό το έργο κι ας έχει χιλιοπαιχτεί, κι ας έχουν κατατεθεί 1000 ερμηνείες για τη Μπλανς. Η δική μας η ερμηνεία θα είναι άλλη, γιατί είμαστε άλλοι άνθρωποι. Φυσικά και αισθανόμαστε την ευθύνη να πούμε την ιστορία όπως την έγραψε ο συγγραφέας, αλλά μέσα από εμάς.

Τι ξέρεις για την ιστορία της μέχρι τώρα;
Μου είναι πολύ δύσκολο να την περιγράψω. Είναι τόσο πολυεπίπεδη, ο πιο δύσκολος ρόλος που μου έχουν δώσει. Εκείνο πάντως, που με συγκινεί πολύ είναι η καλοσύνη της. Είναι ένας πολύ καλός άνθρωπος- απλώς άτυχος. Είναι ένα κακομαθημένο παιδί, μια πριγκιποπούλα που έχει ξεπέσει, μια γυναίκα που δεν έχει άνδρα. Είναι τόσο μόνη κι έχει την ανάγκη να φλερτάρει με όλους. Είναι μια γυναίκα που φλερτάρει με την υστερία εξαιτίας της μοναξιάς της. Θα φανταζόσουν τη ζωή σου χωρίς έναν άνδρα; Εγώ προσωπικά δεν θα μπορούσα.

Ποια είναι η μεγαλύτερη μάχη που δίνει η Μπλανς;
Να την καταλάβουν. Και ποιος δεν θέλει να τον καταλάβουν; Ήταν και δική μου μάχη αυτή αλλά πλέον, δεν περιμένω πολλά. Παίρνω όσα έχει ο άλλος να μου δώσει, δεν μπορώ να τον αλλάξω. Φυσικά, με αυτόν τον τρόπο η σχέση μεταξύ των ανθρώπων μένει σε πρώτο επίπεδο – αφού αν δεν σε καταλαβαίνει κανείς, σημαίνει ότι δεν σε αποδέχεται.

Έτσι όπως έχει ασχημύνει η Αθήνα κι έτσι όπως εκπέμπεται η ψυχολογία του κόσμου μου δίνει την εντύπωση ότι περπατάω ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν τρελαθεί. Εκεί αισθάνομαι ότι δεν ανήκω

Έχεις απαλλαγεί από την ανάγκη να αισθάνεσαι αποδεκτή στο θέατρο;
Ναι, παλιά αισθανόμουν πολύ έντονα αυτήν την ανάγκη της αποδοχής· πλέον, πολύ λιγότερο. Έχω αποφασίσει πως κάνω ότι καλύτερο μπορώ στη δουλειά μου, είτε αρέσει είτε όχι. Κι αν δω ότι κάπου δυσκολεύομαι να απελευθερώσω όλο μου τον εαυτό, τότε είναι δικό μου θέμα. Δεν ευθύνεται κανείς άλλος.

Πότε αισθάνεσαι ξένη σ’ αυτόν τον κόσμο;
Το νιώθω πάρα πολλές φορές και για ασήμαντους λόγους. Μπορώ να αισθανθώ ξένη, ξαφνικά, μέσα σε μια παρέα. Να πω κάτι και να παρεξηγηθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να νιώσω ανοίκεια. Μου έχει τύχει, θυμάμαι, να πάω προσκεκλημένη σ’ ένα πολύ ωραίο μπάρμπεκιου, να πω μια κουβέντα και ν’ ανάψει τέτοια συζήτηση γύρω μου ώστε το μόνο που μπορούσα να κάνω είναι να ζητήσω συγγνώμη και να φύγω. Κι από την άλλη, ξένη αισθάνομαι καθημερινά στο κέντρο της Αθήνας. Σχεδόν κάθε μέρα συνειδητοποιώ ότι δεν είναι αυτή η πόλη μου. Έτσι όπως έχει ασχημύνει η Αθήνα κι έτσι όπως εκπέμπεται η ψυχολογία του κόσμου μου δίνει την εντύπωση ότι περπατάω ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν τρελαθεί. Εκεί πραγματικά αισθάνομαι ότι δεν ανήκω γιατί έχω αποφασίσει πως, παρά τις δυσκολίες της ζωής, δεν θα επιτρέψω να με ρουφήξει αυτό το πράγμα. Είμαι νέα και θα ζήσω. Οι παλαιότερες γενιές φαίνεται πως τα κατέστρεψαν όλα, αλλά τι να κάνω; Να καθίσω για την υπόλοιπη ζωή μου να μισώ τους προηγούμενους; Πρέπει να πάω παρακάτω.

Πως αποδράς απ’ όλο αυτό;
Με τη δουλειά μου – που δεν είναι και ακριβώς απόδραση γιατί δουλεύω γι’ αυτόν τον κόσμο που βλέπω έξω, δεν δουλεύω ερήμην της κοινωνικής κατάστασης. Από εκεί και πέρα, ζω στον προσωπικό μου χρόνο, στο σπίτι με το φίλο μου, να μαγειρεύουμε, να βλέπουμε ταινίες, να συνυπάρχουμε, να κοιτάζουμε τη βροχή από το παράθυρο. Αλλιώς θα τρελαθώ. Δεν μου αρέσει καθόλου όπως είναι ο κόσμος πια.

Δεν μιλάς για αποστασιοποίηση από την κατάσταση, όμως…
Όχι, μιλάω για αντι-ταύτιση.

Δεν είναι ο έρωτας κοντά στον θάνατο. O πόθος και το πάθος είναι. Ο έρωτας είναι πιο κοντά στη ζωή.

Οι σύγχρονες κοινωνίες γεννούν ευάλωτους, ασταθείς ανθρώπους;
Εμείς είμαστε σίγουρα προϊόντα μιας ασταθούς κοινωνίας, η οποία μεταβαίνει σε κάτι άλλο. Και όπως στην Αμερική του Νότου της Μπλανς όπου κάτω από φαινομενικό της πλούτο υπήρχε μια τεράστια σήψη, έτσι και τώρα αποκαλύφθηκε κάτι ανάλογο. Η πτώση δεν μπορούσε να κρυφτεί άλλο πίσω από την ευημερία. Η Μπλανς είναι ένα παιδί έκπτωτο, βιώνει την υστερία της εποχής της. Αντίστοιχα, κι εμείς μεγαλώνουμε κάπως έτσι. Συχνά σκέφτομαι σε τι ένταση μεγαλώνουν τα σημερινά παιδιά, σε τι αρρώστια. Λες κι όλος ο κόσμος μας είναι τα λεφτά. Αφήνουμε την οικονομική πτώση να μας διαλύσει και συνάμα συσπειρωνόμαστε ενάντια στο διαφορετικό.

Σ’ αυτόν τον κόσμο του κακού ρεαλισμού που βρίσκεται για σένα η μαγεία – όπως την αναζητά η Μπλανς;
Δεν θα πάψουν να με μαγεύουν τα παιδιά. Όλη η μαγεία είναι να παρατηρείς ένα παιδί και να θυμάσαι πως ήσουν κι εσύ εκείνα τα χρόνια.

Τι θα ταρακουνούσε συθέμελα τον κόσμο σου;
Ο θάνατος. Είναι ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί και να ταράξει οριστικά όσα κανείς γνωρίζει.

Πόσο στενά συνδεδεμένα είναι μέσα σου ο έρωτας κι ο θάνατος;
Δεν είναι ο έρωτας κοντά στον θάνατο. O πόθος και το πάθος είναι. Αυτές οι καταστάσεις είναι επικίνδυνες και άρα πιο κοντά στο θάνατο. Ο έρωτας είναι πιο κοντά στη ζωή. Τουλάχιστον, έτσι τον ζω εγώ.

Έχεις περάσει από πόθους και πάθη;
Ευτυχώς! Για να ξέρω τι είναι επικίνδυνο και να το αποφεύγω. Φυσικά και είναι γοητευτικό όλο αυτό αλλά στο τέλος σου μένει το βαθιά επικίνδυνο και η τρομερή κούραση του. Το πάθος είναι εξαντλητικό ενώ ο έρωτας πάει με τη γέννηση, είναι αναζωογονητικός.

Δεν έχω χρόνο για το μέλλον μου. Εδώ, δεν προλαβαίνω να δω το παρόν μου και θα εναποθέσω τη ζωή μου στο μέλλον;

Το θέατρο είναι πάθος σου;
Παλαιότερα ήμουν πιο ταυτισμένη με τη δουλειά μου. Ήμουν ότι έπαιζα. Μεγαλώνοντας άρχισα να το αντιμετωπίζω περισσότερο σαν δουλειά∙ κι ενώ χρησιμοποιώ τα δικά μου κομμάτια δεν γίνομαι ένα με το θέατρο. Νομίζω ότι αυτό μου έχει συμβεί. Οπότε το θέατρο είναι ένα πάθος που ελέγχω. Δεν είναι μια κατάσταση που κουβαλάω στο σπίτι. Δεν είμαι πρωταγωνίστρια στο σπίτι μου, είμαι νοικοκυρά και μαγείρισσα.

Μεγαλώνοντας τιθάσευσες τα πάθη σου;
Μάλλον χόρτασα από μούρλα, από τρέλα. Μικρότερη ήμουν πιο άγρια, τώρα έχω ηρεμήσει. Τώρα απολαμβάνω πιο πολύ το παιδί μέσα μου απ’ ότι όταν ήμουν μικρή. Είμαι από τους ανθρώπους που βίωνα την κάθε ηλικία στην ώρα της.

Έχεις αποχαιρετήσει κομμάτια του παρελθόντος σου;
Έχω αποχαιρετήσει τεράστια κομμάτια μου παίζοντας. Κάθε ρόλος που μου δόθηκε, δεν μου δόθηκε ποτέ σε μια τυχαία χρονική στιγμή.

Αυτό σημαίνει πως έχεις αποκηρύξει και στιγμές του παρελθόντος σου;
Οχι, είναι άλλο να αποκηρύσσεις κι άλλο να αποχαιρετάς. Θέλω να θυμάμαι στιγμές που με σημάδεψαν για να συνειδητοποιώ πως νιώθω γι’ αυτές τώρα. Αν θάψω ένα πόνο ή ένα ανειλημμένο πένθος, κάποια στιγμή θα βγει στην επιφάνεια. Προσπαθώ λοιπόν να τα βιώνω στην ώρα τους.

Και με το μέλλον τι σχέση έχεις;
Δεν έχω χρόνο για το μέλλον μου. Εδώ, δεν προλαβαίνω να δω το παρόν μου και θα εναποθέσω τη ζωή μου στο μέλλον; Ποιος ξέρει τι μας φέρνει η ζωή; Καταρχάς δεν είναι καθόλου ερωτικό να σχεδιάζεις το μέλλον! Χάσε τον έλεγχο, άσε τη ζωή να φέρει ότι έχει για σένα. Άσε που υπάρχει και η ματαίωση. Πες ότι εγώ όντως σχεδιάζω πράγματα, τι θα συμβεί αν ματαιωθώ από το ίδιο το μέλλον μου;

Τι ετικέτα θέλεις να έχει το δικό σου λεωφορείο;
Της ελευθερίας. Η ελευθερία είναι ένα με την αγάπη. Έτσι ορίζω και την αγάπη. Πιστεύω πως ο άνθρωπος που όντως έχει αγαπηθεί, είναι ελεύθερος. Το «σ’ αγαπώ» σημαίνει σ’ αφήνω ελεύθερο, «σε δέχομαι έτσι όπως είσαι».