Το Μουσείο Μπενάκη συνεργάζεται με το Εθνικό Θέατρο και “ανεβάζουν” τα εκθέματα στη σκηνή
Ήταν από εκείνες τις συνεντεύξεις Τύπου που οι δημοσιογράφοι φτάνουν πολύ νωρίτερα από την προκαθορισμένη ώρα. Το κάλεσμα στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη, στην οδό Κουμπάρη, ήταν για τις 12.30 το μεσημέρι, με θέμα τη συνέργεια του Μουσείου Μπενάκη με το Εθνικό Θέατρο σε μια δράση που φέρει τον δελεαστικό τίτλο «Από τη σιωπή της προθήκης στον θεατρικό λόγο». Μόνο που όλοι είχαν στο νου τους τις τελευταίες εξελίξεις με τον μέχρι την περασμένη εβδομάδα διευθυντή του Μουσείου, Ολιβιέ ντε Κοτ, και τους λόγους που οδήγησαν στη λύση αυτής της συνεργασίας, μέσα σε μόλις επτά μήνες.
Τον λόγο πρώτος πήρε, χωρίς να κάθεται στο πάνελ αλλά στην πλευρά του κοινού, ο ιστορικός διευθυντής του Μουσείου, ο ακαδημαϊκός, πλέον, Άγγελος Δεληβοριάς, ο οποίος -συνήθεια δευτέρα φύσις- μας καλωσόρισε, και αναφέρθηκε στη νέα συνεργασία του Μουσείου σε πρώτο ενικό και πρώτο πληθυντικό (μου, μας) και αναφέρθηκε στην πρωτοπόρα δράση για τα ελληνικά δεδομένα.
Η Ειρήνη Γερουλάνου, από την πλευρά του Μουσείου φυσικά, ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές και όλους εκείνους που συνέβαλαν σ’ αυτή τη συνεργασία, ο αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, Θοδωρής Αμπαζής ευχήθηκε να είναι η αρχή μιας «τρελής» συνεργασίας και έδωσε και την είδηση ότι σήμερα συνεδριάζει το Δ.Σ. του Εθνικού με θέμα τη Σχολή Σκηνοθεσίας και μετά τον λόγο πήραν οι άνθρωποι που είχαν την αρχική ιδέα και αυτοί που ανέλαβαν να της δώσουν σάρκα και οστά. Γιατί πράγματι, αυτό που μας καλούν να δούμε πέντε μέρες κάθε μήνα στο Μουσείο Μπενάκη είναι πράγματι γοητευτικό, κάνει οικεία τα άψυχα εκθέματα και συνενώνει τις τέχνες.
Η Ειρήνη Παπαγεωργίου, η επιμελήτρια της Προϊστορικής, Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Συλλογής είχε την αρχική ιδέα και βρήκε ευήκοα ώτα πρώτα στον ηθοποιό Στρατή Πανούριο και μετά στους υπεύθυνους των δύο φορέων.
Τι ακριβώς θα κάνουν αυτοί οι άνθρωποι με τη συνεργασία ηθοποιών και επιμελητών των συλλογών του μουσείου; Θα προσπαθήσουν, με εικόνα και σκηνικό ένα έκθεμα, που θα παραπέμπει σε μια συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, και με τη βοήθεια των πηγών και των κειμένων και το ζωντάνεμα αυτών των λόγων από ηθοποιούς, να «βγάλουν» τα εκθέματα από τις προθήκες. Να τα ζωντανέψουν, να τους δώσουν μιλιά, να μας τα κάνουν οικεία, να μας εξηγήσουν τον ρόλο που έπαιζαν κάποτε, να μας κάνουν να σκεφτούμε αντίστοιχους ρόλους άλλων αντικειμένων ή αυτών των ίδιων σήμερα. Στην καθημερινότητα ή στο συναίσθημα και την αισθητική μας.
Το πλήρες πρόγραμμα αυτής της ξεχωριστής δράσης και καινούργιας για τα ελληνικά δεδομένα είναι το εξής:
ΟΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Σκηνοθετική επιμέλεια: Στρατής Πανούριος
Ενδυματολογική επιμέλεια: Μάιρα Βαζαίου
“Nεοπτολέμου μύησις”
Παραστάσεις: 8, 15, 22, 29 Νοεμβρίου & 6 Δεκεμβρίου 2016
Ώρα έναρξης: 20:30
Στο «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή παρακολουθούμε τη διαδικασία της εφηβικής μύησης του Νεοπτόλεμου. Ο Οδυσσέας, ως δάσκαλος των νεοφύτων, καθοδηγεί στον πρώτο του άθλο τον νεαρό, ο οποίος θα ενηλικιωθεί, αφού πρώτα κυνηγήσει με δόλιους τρόπους το αγρίμι που ονομάζεται «Φιλοκτήτης».
Η παράσταση σχολιάζει τη σκηνή που κοσμεί ένα αττικό ερυθρόμορφο αγγείο των μέσων του 5ου αιώνα π.Χ. Εδώ εικονίζεται έφηβος τη στιγμή που αναχωρεί για τον πόλεμο. Πρόκειται άραγε για τη ρεαλιστική απόδοση ενός καθημερινού στιγμιότυπου; Ή μήπως για υπαινικτική αναφορά στο θεσμό της εφηβείας, μιας μυητικής διαδικασίας με καθοριστική σημασία πριν από την ενηλικίωση των Αθηναίων πολιτών;
Παίζουν: Δημήτρης Ήμελλος, Στάθης Κόικας, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος
Το αντικείμενο του Μουσείου θα παρουσιάσει η Ειρήνη Παπαγεωργίου, Επιμελήτρια της Προϊστορικής, Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Συλλογής.
“Σκόρδα κεφάλια δώδεκα, κρομμύδια δεκαπέντε”
Παραστάσεις: 13, 20, 27 Δεκεμβρίου 2016 & 10, 17 Ιανουάριου 2017
Ώρα έναρξης: 20:30
Τα Πτωχοδρομικά ποιήματα διεκτραγωδούν με σατιρική διάθεση την πείνα και τα δεινά που έζησε ο Βυζαντινός ποιητής του 12ου αιώνα Θεόδωρος Πρόδρομος ή Πτωχοπρόδρομος. Γραμμένα στη γλώσσα του λαού, αποτελούν ένα από τα πρώτα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Με αφορμή τα Πτωχοδρομικά ποιήματα, ασημένια πιάτα με μυθολογικά θέματα και κουτάλια με ρήσεις αρχαίων σοφών, κεραμικά πιάτα με δρακοντομαχίες και χιουμοριστικές απεικονίσεις συμποσίων φωτίζουν όψεις της καθημερινής ζωής στο Βυζάντιο και δίνουν το έναυσμα για μια ασυνήθιστη γευσιγνωστική παράσταση.
Παίζουν: Νέστορας Κοψιδάς, Νίκος Γιαλελής, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος
Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει η Αναστασία Δρανδάκη, Επιμελήτρια της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Συλλογής.
“Ερωφίλης κέντημα”
Παραστάσεις: 24, 31 Ιανουαρίου & 7, 14, 21 Φεβρουαρίου 2017
Ώρα έναρξης: 20:30
Ποια δύναμη κινεί τα νήματα στην «Ερωφίλη» του Γεωργίου Χορτάτση; Ο άδολος έρωτας των δύο νέων αντιμάχεται τη δύναμη του άπληστου βασιλιά. Τελικοί νικητές στη σκληρή αναμέτρηση αναδεικνύονται ο θάνατος και το πεπρωμένο, που κατευθύνει τους ανθρώπους σαν άβουλες μαριονέτες.
Ένα πολύπτυχο κεντητό φουστάνι από την Κρήτη του 17ου αιώνα, σπάνιο κατάλοιπο της αναγεννησιακής επίδρασης που άφησε η ενετική κατάκτηση στο νησί (1211-1669), μας μεταφέρει στην εποχή του Χορτάτση και της ακμής της κρητικής λογοτεχνίας.
Παίζουν: Ανδρομάχη Δαυλού, Νικόλας Αναστασόπουλος, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος
Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει η Ξένια Πολίτου, Επιμελήτρια της Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού και Νεοελληνικής Τέχνης.
“Το είπε ο Γέρος”
Παραστάσεις: 28 Φεβρουαρίου & 7, 14, 21, 28 Μαρτίου 2017
Ώρα έναρξης: 20:30
Μια παράσταση βασισμένη στα Απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Η «Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1836» φωτίζει άγνωστες πτυχές του αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας, όπως αυτές τις εμπιστεύθηκε ο Γέρος του Μοριά στον Γεώργιο Τερτσέτη.
Το πρότυπο του Έλληνα αγωνιστή, που εικονίζει η ελαιογραφία του Μουσείου, θα μπορούσε –ακόμη και σήμερα ίσως– να ενσαρκώνει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843). Οι ηγετικές αρετές του Γέρου του Μοριά και η αίσθηση ασφάλειας που δημιουργούσε στους συμμαχητές του εξακολουθούν να τον καθιστούν το ιστορικό πρόσωπο με τον υψηλότερο συμβολισμό ως προς τον αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας.
Παίζουν: Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος
Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, Επιμελητής των Ιστορικών Αρχείων.
Ερωτήματα χωρίς απαντήσεις…
Η ερώτηση που αφορούσε όλους –για το θέμα του Ολιβιέ ντε Κοτ– δεν άργησε να ακουστεί. Ανέλαβε να απαντήσει η Ειρήνη Γερουλάνου. «Δεν έχω να σας πω τίποτα. Εστάλη μια ανακοίνωση που εκφράζει και τα δύο μέρη και δεν θεωρούμε ότι χρειάζεται να ειπωθεί κάτι άλλο». Οι δημοσιογράφοι επέμεναν: Τι θα γίνει στο μέλλον; Θα προκηρυχθεί νέος διεθνής διαγωνισμός; Πώς θα λυθεί το θέμα διεύθυνσης του Μουσείου; «Δεν έχουμε στοιχεία να απαντήσουμε για το μέλλον. Όλα αυτά τα θέματα θα συζητηθούν στη Διοικητική Επιτροπή, τις επόμενες μέρες, και θα σας ενημερώσουμε εγκαίρως», ήταν η απάντηση από την Ειρήνη Γερουλάνου, που δεν αισθανόταν και πολύ βολικά με το κλίμα. Και έκανε φανερή την ενόχλησή της με μία ακόμη ερώτηση που ακολούθησε: «Δεν είμαστε εδώ γι’ αυτό, βρε παιδιά».
Το κλίμα σίγουρα ήταν βαρύ στο Μουσείο Μπενάκη, παρά τις προσπάθειες του Αγγελου Δεληβοριά να το κάνει οικείο και ζεστό, αλλά και του Θοδωρή Αμπαζή και της Ειρήνης Παπαγεωργίου και του Στρατή Πανούριου. Μέχρι στιγμής απαντήσεις δεν έρχονται από πουθενά. Τις περιμένουμε πάντως, γιατί είναι πολλές οι απορίες που πρέπει να λυθούν.
