Θοδωρής Αθερίδης & Σμαράγδα Καρύδη: «Είμαστε συμμορία. Κάπως σαν να συνωμοτούμε απέναντι στα πράγματα»
Μετά από έξι χρόνια αυτόνομης πορείας στο θέατρο, τους ενώνει ξανά ένα «Ψέμα» και μιλούν για τις αλήθειες και τα ψέματα που καθόρισαν τη σχέση τουςΦωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Την πρώτη φορά που μοιράστηκαν ένα καμαρίνι, λίγα μέτρα πιο κάτω από το θέατρο που βρίσκονται σήμερα, μοιράζονταν κι ένα σωρό πρωτόγνωρα συναισθήματα. Το άγχος του θιασαρχικού τους ξεκινήματος, την αγωνία υποδοχής ενός νεόκοπου έργου, το ντεμπούτο τους στη σκηνή σαν δίδυμο· μοιράζονταν κι έναν έρωτα. Όχι μόνον τον ιδιωτικό, το δικό τους αλλά και το θεατρικό, το «Από έρωτα», το έργο που το προηγούμενο καλοκαίρι έγραφε ο Θοδωρής Αθερίδης, προκαλώντας λυγμούς στη Σμαράγδα Καρύδη εκείνο το μεσημέρι που το διάβαζε πλάι στη θάλασσα. Χειμώνας 2003, στα καμαρίνια του «Αθηνών».
Δεκατρία χρόνια αργότερα, στο «Μικρό Παλλάς» ο Θοδωρής καπνίζει ηλεκτρονικό τσιγάρο, καθισμένος νωχελικά στον καναπέ και η Σμαράγδα μακιγιάρεται για τη βραδινή παράσταση του «Ψέματος» κοιτάζοντας τον μέσα από τον καθρέφτη. Ο Θοδωρής παραπονιέται για το φρικτό πονοκέφαλο που τον ταλαιπωρεί, η Σμαράγδα του σερβίρει στο ποτήρι ένα αναβράζον παυσίπονο. Στην απορία για τα όσα έχουν μεσολαβήσει σ’ αυτό το διάστημα, η απάντηση είναι κιόλας δοσμένη. Η αναφορά στα μικρά τους ονόματα (και μόνο) είναι ένα κατακτημένο εχέγγυο οικειότητας για τη μεταξύ τους σχέση και κυρίως για τη σχέση τους με τους άλλους.
Παρότι τα ονόματα (και τα επώνυμα) στη μαρκίζα έμειναν και παραμένουν θιασαρχικά, παρότι ο Θοδωρής έγραψε άλλα επτά έργα και σκηνοθέτησε τρεις ταινίες, παρότι η Σμαράγδα αισθάνεται ότι πλέον πατάει στα πόδια της, ξέρει τι θέλει – «γιατί ήμουν πολύ ανασφαλής και αποπροσανατολισμένη» όπως ομολογεί. «Τι άλλαξε;» επαναλαμβάνει σαν ηχώ ο Θοδωρής Αθερίδης.«Να σου πω τι άλλαξε. Πέρασαν σχεδόν 14 χρόνια, μεγαλώσαμε κι αυτό φτάνει. Είναι μια ήττα. Ήμουν 38 και είμαι 51. Αλλά από την άλλη, είναι και μια νίκη γιατί δεν πεθάναμε νέοι» λέει με κυνικό χαμόγελο και ξαναρίχνεται με όρεξη στο τσιγάρο που προκαλεί ένα μικρό νεφέλωμα μέσα στο καμαρίνι.
Θοδωρής Αθερίδης: Θέσαμε εξ αρχής κοινούς στόχους κι αυτή μας η διάθεση δοκιμαζόταν συνέχεια. Κάθε έργο που επιλέγαμε ήταν μια δοκιμασία της σχέσης μας.
Αντίθετα μ’ αυτή την εικόνα, τα πράγματα ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο, τους συνεργάτες, τους συν-θιασάρχες, τους συμπρωταγωνιστές και τους συντρόφους μοιάζουν να είναι καθαρά. Από την αρχή ήταν. «Θέσαμε εξ αρχής κοινούς στόχους κι αυτή μας η διάθεση δοκιμαζόταν συνέχεια. Κάθε έργο που επιλέγαμε ήταν μια δοκιμασία της σχέσης μας. Μοιραζόμασταν την αγωνία των επιλογών μας κι αναγκαστικά ζούσαμε πιο έντονα τη φάση της δημιουργίας. Ακόμα κι όταν αποφασίσαμε να τραβήξουμε χωριστούς δρόμους, είχαμε ήδη διαμορφώσει ένα κοινό αισθητικό κώδικα» συνεχίζει ο Θοδωρής.
Έκαναν μαζί θέατρο και κινηματογράφο για επτά χρόνια, ωριμάζοντας σε διαδρομές παράλληλες, φέρνοντας, ασυναίσθητα ίσως, ο ένας τον άλλο πιο κοντά στα δικά του θέλω. Φέτος, ξαναβρίσκονται μαζί στη σκηνή, μετά από έξι χρόνια αυτόνομης διαδρομής, χάρη στο «Ψέμα», ένα έργο που τους πρότεινε η παραγωγός τους, Ελένη Κούρκουλα, υπό έναν απαράβατο όρο: Να το ανεβάσουν μαζί, σαν δίδυμο. Δέχθηκαν γιατί τους άρεσε το έργο κι όχι γι’ αυτό που περιμένουν οι άλλοι από εκείνους, να “πουλήσουν” με μια νέα αφορμή τη σχέση τους. «Δεν θέλαμε να πάμε πακέτο σαν ζευγάρι. Ποτέ. Μπορεί στην αρχή να πλασαριστήκαμε ως ζευγάρι στη σκηνή και στη ζωή, μπορεί να μας το επέβαλλαν και τα πράγματα αλλά εμείς θέλαμε να δώσουμε το στίγμα μας ως μονάδες, ο καθένας ξεχωριστά, μ’ αυτό που είχε» λένε.
Μπορεί στην αρχή να πλασαριστήκαμε ως ζευγάρι στη σκηνή και στη ζωή, μπορεί να μας το επέβαλλαν και τα πράγματα αλλά εμείς θέλαμε να δώσουμε το στίγμα μας ως μονάδες,
Δεν ήταν λοιπόν, ο sparkling μύθος του «λαμπερού κι επιτυχημένου ζευγαριού» που τους απωθούσε και τους πίεζε όσο το αίτημα να κάνουν ο καθένας τα δικά του βήματα. Η Σμαράγδα Καρύδη ήθελε να πρωταγωνιστήσει στα μιούζικαλ που τόσο αγαπούσε – σε αντίθεση με το Θοδωρή που τα σιχαινόταν – κι ο Θοδωρής Αθερίδης ήθελε να γράψει καινούργια κείμενα, να συστήσει καινούργιους θιάσους. «Δεν συμφωνήσαμε σε κάτι. Αποφασίσαμε απλώς να πάρουμε χρόνο, να κάνουμε ένα διάλειμμα ώστε να μη βρεθούμε ξαφνικά εξαρτημένοι ο ένας από τον άλλο» εξηγεί η πρώτη.
Αυτή η απόσταση τους ωφέλησε πολλαπλά. Ακόμα και στο να διακρίνουν με πιο αντικειμενικά κριτήρια ο ένας τον άλλο. Σήμερα, εκείνη λέει πως «ο Θοδωρής έχει μεγάλη σιγουριά, θέλει να βουτάει στην αλήθεια του ό,τι κι αν κάνει, με ό,τι κι αν καταπιάνεται. Δεν έχει ατζέντα, δεν σχεδιάζει, δεν κάνει κινήσεις τακτικής. Δουλεύει όπως νιώθει. Γι’ αυτό και πετυχαίνει σ’ αυτά που κάνει, γιατί όλα είναι βγαλμένα από μέσα του». Εκείνος λέει πως «η Σμαράγδα έχει αποδείξει πως είναι πολύ καλή ηθοποιός. Όταν την γνώρισα σε μικρή ηλικία, παρότι πίστευα ότι είχε ταλέντο, εκείνη δυσκολευόταν γιατί δεν είχε την καλή μαρτυρία του κοινού και του χώρου μας. Όλα αυτά συνέβησαν. Και το πιο ενδιαφέρον, εκείνο που την ξεχωρίζει από πολλά κορίτσια της γενιάς της είναι πως έπαιξε το χαρτί της όμορφης όσο και της αστείας, κάπως αυτονόητα, όχι χειριστικά. Δεν ήταν εύκολο».
Τα δύσκολα συνέβαιναν στο σπίτι· εκεί ήταν ο χώρος όπου γεννιόντουσαν οι όποιες συγκρούσεις, ειδικά τα πρώτα χρόνια όπου η σχέση “έτρεχε” μαζί με τη δουλειά. «Βέβαια, ακόμα κι εκείνα που σου τη σπάνε στον άλλο θα τα αποδεχθείς, θα καταλάβεις ότι πάνε μαζί με τον άνθρωπο σου κι εφόσον δεν τα αντιμετώπισες σε πρώτη φάση πάει να πει ότι στο πέρασμα του χρόνου σου έγιναν δευτέρα φύση. Στη συντροφικότητα αυτά είναι δεδομένα και στην πραγματικότητα ποτέ δεν ζήσαμε σοβαρές δυσκολίες» ακούγεται να λέει με τρυφερότητα ο Θοδωρής, αναιρώντας σε δευτερόλεπτα τον εαυτό του: «Από την άλλη, η Σμαράγδα μου τη σπάει γιατί κολλάει σε απίστευτες λεπτομέρειες που δεν με αφορούν καθόλου. Γιατί το να κοιτάς τις λεπτομέρειες σημαίνει ότι από κάπου αλλού αποσπάται η προσοχή σου».
Περιττό να πω ότι ξαφνικά η κουβέντα πυροδοτείται με χαριτωμένες παρότι σαρκαστικές διαφωνίες, μέχρι τη στιγμή που η Σμαράγδα κάθεται στον καναπέ, δίπλα στο Θοδωρή κι όλα, ξαφνικά, ησυχάζουν. Ο ανταγωνισμός ποτέ δεν ήταν το φόρτε τους λένε· ήταν και οι δύο πάντα χαλαροί και large, «δεν επισκιάσαμε ποτέ ο ένας τον άλλον ηθελημένα αλλά μάλλον ούτε κι αθέλητα». Όπως επίσης είχαν πάντα την ελευθερία να εντοπίσουν και να συζητήσουν τα επαγγελματικά λάθη που έβλεπαν να κάνει ο άλλος. «Το κάνω συνέχεια γιατί εκτιμώ το Θοδωρή και ξέρω μέχρι που μπορεί να φτάσει. Δεν θα το έλεγα σε κάποιον που δεν θα μπορούσε να διορθωθεί ή να κυνηγήσει το καλύτερο. Κι αντίστοιχα, περιμένω κι από το Θοδωρή να κάνει το ίδιο, να με προστατεύσει από εκτίμηση».
Σμαράγδα Καρύδη: Θέλω το κατά συνθήκη ψεύδος. Δεν αντέχω να έρθει κάποιος και να μου πετάξει την “αγία” έννοια της αλήθειας κατάμουτρα
Σύμπτωμα μιας υγιούς και ειλικρινούς σχέσης σκέφτεσαι, σ’ ένα ζευγάρι που βάζει το ψέμα και στο τραπέζι της επαγγελματικής του συνεργασίας. Το «Ψέμα» του Φλοριάν Ζελέ στο οποίο συμπρωταγωνιστούν υποδυόμενοι – τι άλλο – το ζευγάρι – κάνει focus στη ζημιά που μπορεί να κάνει ένα αθώο ψέμα σε μια ερωτική σχέση. «Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το ψέμα και την αλήθεια κατά πως τους συμφέρει. Αν δεν σε συμφέρει η αλήθεια, θα πεις ψέματα. Αν με την αλήθεια κερδίζεις το εύσημο του έντιμου, θα ακολουθήσεις το δρόμο της. Αυτοματικά επιλέγουμε την αλήθεια και το ψέμα γι’ αυτό και δεν πιστεύω ούτε σε ειλικρινείς, ούτε σε ψεύτες» σχολιάζει ακομπλεξάριστα ο Θοδωρής και η Σμαράγδα υπερθεματίζει: «Δεν είναι όλες οι στιγμές της ζωής κατάλληλες για αλήθεια. Κάποτε έρχεται και η ώρα του ψέματος. Προσωπικά, θέλω το κατά συνθήκη ψεύδος. Δεν αντέχω να έρθει κάποιος και να μου πετάξει την “αγία” έννοια της αλήθειας κατάμουτρα· θέλω να είναι ευγενής κι ας μου πει ψέματα. Γιατί κι εγώ είμαι έτσι. Αν αρχίσουμε να εκτοξεύουμε αλήθειες, θα χάσουμε τους φίλους μας και γενικά θα καταρρεύσει το ανθρώπινο περιβάλλον γύρω μας. Από την άλλη, αν κάποιος θελήσει να με εξαπατήσει – που μιλάμε για μια άλλη διαβάθμιση ψέματος – θα τον πάρει ο διάολος».
Και μολονότι δεν κρύβουν πως είναι θιασώτες του κατά συνθήκη ψεύδους, δίνουν και οι δυο σταθερά την εντύπωση πως είναι ο εαυτός τους, πως δεν παριστάνουν κάτι άλλο από που λένε ή είναι. Όπως και σ’ αυτή τη συνάντηση, την ειλικρινά μη αναμενόμενη, ο Θοδωρής Αθερίδης και η Σμαράγδα Καρύδη θα κάνουν την έκπληξη· θα συμπρωταγωνιστήσουν, έξω από τη συνθήκη του ζευγαριού στη νέα ταινία του πρώτου, στους «Τέλειους ξένους» που θα βγει στα μέσα Δεκεμβρίου στις αίθουσες. «Ξέρεις κάτι;» αναρωτιέται η Σμαράγδα χωρίς να περιμένει απάντηση – σαν ν’ αναζητά να κάνει αναπάντεχη αποφώνηση στη συνέντευξη. «Νομίζω πως πάνω απ’ όλα, εγώ κι ο Θοδωρής είμαστε συμμορία. Κάπως σαν να συνωμοτούμε απέναντι στα πράγματα. Προφανώς και υπάρχουν οι στιγμές που διαφωνούμε αλλά γενικά γελάμε, κοροϊδεύουμε και συμφωνούμε στα ίδια πράγματα. Πως αλλιώς το λένε αυτό;». Για συμμορία λοιπόν, έχουν την αποφώνηση που τους αξίζει.
