Φωκάς Ευαγγελινός: στους δύσκολους καιρούς η ποίηση μπορεί να φέρει αισιοδοξία και ανάταση

Πώς προέκυψε αρχικά η ιδέα της παράστασης «Είμαστε από καλή γενιά»;
Η ιδέα προέκυψε από το γεγονός ότι φέτος η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία γιορτάζει τα 180 χρόνια από την ίδρυσή της, το 1836. Όπως καταλαβαίνετε έχει διανύσει μία μακρά πορεία σχεδόν παράλληλη με το σύγχρονο ελληνικό κράτος, που ιδρύθηκε το 1830. Τι το ωραιότερο, λοιπόν, να μιλήσουμε για την πορεία της χώρας, άρα και της Φιλεκπαιδευτικής, μέσα από τους στίχους των μεγάλων μας ποιητών. Το συζητήσαμε και αποφασίσαμε, με τον Πρόεδρο της Φιλεκπαιδευτικής/ Αρσακείων Σχολείων κ. Γ. Μπαμπινιώτη, η επετειακή αυτή μεγάλη παραγωγή να έχει σχέση με τη μελοποιημένη ποίηση. Έχουμε σπουδαίους ποιητές όπως οι Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Ρίτσος, Γκάτσος, Αλκαίος αλλά και υπέροχους συνθέτες όπως οι Θεοδωράκης, Μαρκόπουλος, Ξαρχάκος, Λεοντής, Μικρούτσικος κ.α., οι οποίοι έχουν “καταγράψει” όλη αυτή τη μεγάλη διαδρομή. Τα έργα τους αποδεικνύονται διαχρονικά και γι’ αυτό επιλέξαμε να είναι αυτή η βασική ιδέα της παράστασης “Είμαστε από καλή γενιά”.

Πείτε μας λίγα λόγια για το στόχο και το όραμα πίσω από αυτή την παραγωγή.
Στόχος μας είναι να μπορέσουμε να εμφυσήσουμε στα νέα παιδιά τη διαχρονικότητα των κειμένων και της μουσικής όπως και την ομορφιά που κρύβουν οι στίχοι και η ποίηση γενικότερα. Και μάλιστα, όλα αυτά μέσα από ένα παιχνίδι. Αυτό που, όπως θα δείτε στην σκηνή, δημιουργεί ένας δάσκαλος. Θέλουμε να γνωρίσουν την ποίηση “αθώα”, όπως ακριβώς και εμείς οι μεγαλύτεροι αν αφεθούμε και την πλησιάσουμε με “αθωότητα”, αυτή μπορεί να μας μιλήσει και να μας πει την πιο μεγάλη αλήθεια.

Από ποιες πηγές αντλήσατε το υλικό σας και με ποιο κριτήριο επιλέξατε τα κείμενα και τις μουσικές που ντύνουν την παράσταση;
Συνοδοιπόρος μου σε αυτή τη δουλειά είναι πρώτα από όλους ο βραβευμένος ποιητής, λογοτέχνης και μεταφραστής Στρατής Πασχάλης. Έχει γράψει τα ωραία κείμενα της παράστασης και έχουμε κάνει από κοινού τις επιλογές ποιημάτων και τραγουδιών. Χωρίσαμε τα ποιήματα σε ενότητες που καθρεφτίζουν την ίδια τη ζωή: ο έρωτας, ο πόλεμος, ο πλούτος, η φτώχεια, η πατρίδα, η θάλασσα, η ειρήνη, το μέλλον, η γιορτή. Για την παρουσίασή τους, βέβαια, έχουμε εξαιρετικούς συνεργάτες: Είμαστε τυχεροί που έχουμε μαζί μας τον Μανώλη Μητσιά, ο οποίος εκτός των άλλων, γνώρισε από κοντά και είχε άμεση σχέση αρκετούς ποιητές και συνθέτες και μας διηγείται πολύτιμες στιγμές μαζί τους, στα διαλείμματα των προβών. Είναι και αυτό ένα κομμάτι της ιστορίας μας.

Ποιοι πρωταγωνιστούν μπροστά και πίσω από τη σκηνή;
Στηριζόμαστε στους ηθοποιούς: Νίκο Καραθάνο, Νάντια Κοντογεώργη, Ελευθερία Μπενοβία, Στέλλα Ψαρουδάκη, Κωνσταντίνο Καϊκή, Μάνο Βαβαδάκη, Βασίλη Καλφάκη, Κωνσταντίνο Γεωργαλή, και τις χορωδίες: Μουσικό Όμιλο των Αρσακείων-Τοσιτσείων Σχολείων Εκάλης και GraduΑrti (Απόφοιτοι Αρσακείων-Τοσιτσείων Σχολείων). Την ομάδα συμπληρώνουν η καθηγήτρια κ. Χριστίνα Βαρσάμη-Κούκνη που έχει τη Χορωδιακή επεξεργασία, διδασκαλία και διεύθυνση χορωδιών, ο Αχιλλέας Γουάστωρ στο πιάνο και τις ενορχηστρώσεις, ο Στάθης Σούλης στη μουσική διεύθυνση, η Έλλη Παπαγεωργακοπούλου στα σκηνικά και τα κοστούμια, η Αιμιλία Τσάμη στην κίνηση των χορωδιών. Πρόκειται για μία μεγάλη παραγωγή, με την οποία ασχολούνται περίπου 150 άτομα.

Ποια είναι τα μηνύματα που εύχεστε να περάσετε στους μαθητές που θα παρακολουθήσουν την παράσταση;
Θα θέλαμε να καταλάβουν τα παιδιά την ουσία της ποίησης. Μέσα από το λεκτικό παιχνίδι, που χρησιμοποιούμε, αναδεικνύουμε το γεγονός ότι η ποίηση δεν είναι μόνο ομοιοκαταληξία, μέτρα και ρυθμός αλλά η ίδια η ζωή. Είναι δε τα ίδια τα παιδιά, που επί σκηνής, δρουν και εξελίσσουν τα δρώμενα. Αυτά δημιουργούν τις εικόνες της παράστασης μαζί με τα τραγούδια τους. Ακόμα, η συνεργασία και η συλλογικότητα, η συμμετοχή, το ομαδικό πνεύμα, η γνώση, το φιλανθρωπικό πνεύμα της παράστασης -αφού τα έσοδα θα δοθούν υπέρ του ταμείου υποτροφιών του Αρσακείου, είναι νομίζω σημαντικά μηνύματα που γίνονται εύκολα κατανοητά από όλους.

Αν παραδεχτούμε ότι τα ακούσματα της νέας γενιάς απέχουν πολύ από τα κείμενα και τις μουσικές της παράστασης, με ποιον τρόπο θα επιχειρήσετε να κεντρίσετε το ενδιαφέρον των παιδιών;
Πρώτα από όλα με το ίδιο το “παιχνίδι”. Δημιουργούμε εικόνες μέσα από την ποίηση και όμορφες ατμόσφαιρες μέσα από την κίνηση με τη συμμετοχή των ίδιων των παιδιών. Αυτά είναι που κάνουν πιο “μαγική” αυτή τη δουλειά. Τα σώματα, η παρόρμηση, η συμμετοχή, η χαρά της δημιουργίας, η γνωριμία με τόσους καλλιτέχνες. Είναι σαν μια διαχρονική εκδρομή που κάνουμε όλοι μαζί και τα συναισθήματα, οι αναμνήσεις μένουν για πολύ καιρό ανεξίτηλα.

Γνωρίζοντας το παρελθόν και αντικατοπτρίζοντας το σήμερα, μέσα από τα λόγια των μεγάλων μας ποιητών βαδίζουμε προς το μέλλον

Η φράση «Είμαστε από καλή γενιά» ανήκει σ’ ένα ποίημα που έγραψε ο Ελύτης την περίοδο της κατοχής, δίνοντας ένα μήνυμα ελπίδας στον δοκιμαζόμενο λαό. Πως «διαβάζετε» αυτή τη φράση σήμερα μέσα απ’ την παράστασή σας;
Το “Είμαστε από καλή γενιά” είναι το μότο όλης μας της παράστασης. Και σήμερα, θέλουμε να μεταφέρουμε αισιόδοξα μηνύματα. Γνωρίζοντας το παρελθόν και αντικατοπτρίζοντας το σήμερα, μέσα από τα λόγια των μεγάλων μας ποιητών βαδίζουμε προς το μέλλον. Γιατί τι άλλο είναι από το να ακούς τον στίχο του Γ. Ρίτσου “Ειρήνη είναι ένα ποτήρι ζεστό γάλα κ’ ένα βιβλίο μπροστά στο παιδί που ξυπνάει“, παρά ένα μόνιμο διαχρονικό αξίωμα -να έχει το παιδί σταθερότητα, βιβλίο, φίλους, γάλα, παιχνίδι, ειρήνη- και την αξία της ποίησης την ανακαλύπτω και εγώ και πάλι, και πόση δύναμη, αισιοδοξία και ανάταση μπορεί αυτή να φέρει ακόμη και στους δύσκολους καιρούς.