Πρόσωπα

Μάκης Παπαδημητρίου & Γιώργος Χρυσοστόμου: Γουστάρουμε ο ένας τον άλλον· αυτό είναι

Σχεδίαζαν αυτή τη σκηνική συνάντηση εδώ κι επτά χρόνια. Τελικά τα κατάφεραν αυτό το χειμώνα όπου συμπρωταγωνιστούν και αυτοσκηνοθετούνται στην κωμωδία της Μαρί Τζόουνς «Πέτρες στις τσέπες του» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Και φυσικά, γελάνε πολύ· πάρα πολύ. Μεταξύ τους.Φωτογραφίες: Δομνίκη Μητροπούλου

13.01.2017

Χτυπάς διακριτικά την πόρτα της κεντρικής σκηνής στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Στα αυτιά σου φτάνει μια περίεργη, ακαθόριστη ησυχία. Η πρόβα μοιάζει έχει διακοπεί, μ’ ένα, μάλλον, απρόσμενο τρόπο. Ο Μάκης Παπαδημητρίου γελάει αθόρυβα, παρότι ακατάπαυστα, με τα τρελά, γιόγκι καμώματα του Γιώργου Χρυσοστόμου που βρίσκεται στο πάτωμα στηριγμένος στο κεφάλι του καθώς τα πόδια του αιωρούνται – με κάποια χάρη. «Εδώ δεν θα σε κοιτάξω μ…» καταφέρνει να ψελλίσει ο πρώτος, πνιγμένος στο γέλιο, πριν συνεχίσουν την πρόβα του «Πέτρες στις τσέπες του».

Δεν είναι ν’ απορείς γιατί οι δυο τους επιδίωκαν να δουλέψουν μαζί εδώ και επτά χρόνια – από το καλοκαίρι του 2010 όταν για πρώτη φορά συνεργάζονταν στη «Λυσιστράτη» του Εθνικού θεάτρου. «Γουστάρουμε ο ένας τον άλλον· αυτό είναι» εξηγεί αυθόρμητα ο Μάκης Παπαδημητρίου. «Η ιδέα να παίξουμε μαζί έτρεχε εδώ και χρόνια αλλά τόσο οι προγραμματισμοί όσο και άλλες υποχρεώσεις δεν μας το επέτρεπαν. Πέρυσι, σκεφτήκαμε να βγούμε καλοκαιρινή περιοδεία με τις «Πέτρες στις τσέπες του» αλλά ξανά υπήρξαν εμπόδια. Σκεφτήκαμε πως αν δεν ανεβάσουμε το έργο μαζί, δεν υπήρχε λόγος να γίνει καθόλου».

Όσο κι αν ακούγεται κλισέ, η χημεία τους είναι κάτι παραπάνω από προφανής: Κάτω από τον ήχο μιας εύθυμης ιρλανδικής κάντρι, εξαντλούνται σε γκριμάτσες, σκέρτσα, αλλόκοτες φωνές, αλλάζουν πρόσωπα, αλλάζουν φύλα, παίζουν μπάσκετ, κάνουν γιόγκα συμπυκνώνοντας απολαυστικά το χρόνο πάνω τους, σ’ ένα γενναιόδωρο συντονισμό. «Υπάρχει αμοιβαίος θαυμασμός. Προσωπικά πιστεύω στις ενστικτώδεις συναντήσεις, σ’ αυτές που προδίδουν πως κάτι αναζητάμε πέραν του ανεβάσματος ενός έργου και του να περάσουμε καλά, εμείς και το κοινό μας» παρατηρεί ο Γιώργος Χρυσοστόμου. «Εδώ διαπιστώνω πως ο Μάκης ζητάει από μένα την πιο θερμή κι ακραία μου ένταση, το θυμό και το πάθος μου κι εγώ ζητάω από αυτόν τη λογική, την ευφυΐα, την ψυχραιμία του αλλά και το εύφλεκτο χιούμορ του. Η συνάντηση μας φυσικά έχει και άμιλλα, έχει ανταγωνισμό, όμως σε σωστές δόσεις».

Έτσι το διάσημο έργο της Μαρί Τζόουνς – αυτή η μελαγχολική κωμωδία για δύο τύπους «από ένα ιρλανδέζικο κωλοχώρι που θα μπορούσαν να είναι και μέλη του IRA» αλλά τελικά είναι κομπάρσοι σε μια χολυγουντιανή παραγωγή – φαντάζει σχεδόν με πρόφαση συνύπαρξης. Κι ενδεχομένως με μια καλή ευκαιρία ώστε να απομακρυνθούν από τη στερεοτυπική τοποθέτηση του κωμικού ηθοποιού. «Οι “Πέτρες στις τσέπες του” είναι ένα κωμικό κείμενο απλώς στο δεύτερο μέρος του παρεμβάλλεται ένα τραγικό γεγονός, μια αυτοκτονία και τα πράγματα γίνονται σκοτεινά. Ωστόσο, δεν χάνεται το χιούμορ του έργου. Αυτή είναι και η δική μας επιθυμία· είναι να μη χαθεί ο δραματικός τόνος προς όφελος της κωμωδίας. Δεν αντιμετωπίζουμε όλο το έργο με την ίδια ελαφράδα, με τους ρυθμούς μιας γρήγορης, βιρτουοζιτέ κωμωδίας. Κι αυτό το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον» εξηγεί ο Μάκης Παπαδημητρίου.

Μια κωμωδία, λοιπόν αλλά όχι ακριβώς· για δυο πρωταγωνιστές, κωμικούς αλλά και πάλι – όχι ακριβώς. Οι ταμπέλες εξάλλου τους ξενίζουν. «Όχι, δεν είμαι μόνο διασκεδαστής. Θεωρώ ότι ο ηθοποιός είναι ένας. Δεν ανταποκρίνομαι πια στα στερεότυπα του παλιού ελληνικού σινεμά» ξεκαθαρίζει ο Γιώργος Χρυσοστόμου που, όπως και ο Μάκης Παπαδημητρίου, έχει βρει μια ωραία ισορροπία στους θεατρικούς τους ρόλους, ανάμεσα στον κωμικό και το δραματικό εαυτό του. «Δεν υπάρχει περίπτωση να έχεις χιούμορ αν δεν έχεις περάσει από θλίψη. Πρέπει να είναι σκοτεινό το δωμάτιο για να φανεί το φως το φακού που ανάβει».

Ο Μάκης Παπαδημητρίου συμφωνεί – αλλά όχι ακριβώς. «Δεν μου αρέσουν οι ταμπέλες» λέει «μα δεν μπορώ να πω πως δεν με κολακεύει ότι πολλοί με θεωρούν κωμικό. Ούτε αναζητώ δραματικούς ρόλους ώστε να μην χαρακτηριστώ κωμικός ηθοποιός. Δεν θέλω να αποδείξω ότι είμαι κάτι, έναντι κάποιου άλλου. Η συνεργασία και οι συνθήκες δουλειάς είναι πάνω από κάθε ρόλο».

Την ώρα που βρίσκονται πάνω στη σκηνή κι – εκτός από τους δύο φίλους και κομπάρσους, τον Τζέικ και τον Τσάρλι υποδύονται περί τους 15 ακόμα ρόλους – οργανώνουν και την παράσταση που θα κάνει πρεμιέρα την επόμενη Παρασκευή. Με τη βοήθεια του άγρυπνου βλέμματος της Σύρμως Κεκέ ως βοηθού, συν-σκηνοθετούν, σχεδιάζοντας από κοινού την αισθητική της, χωνεύοντας προτάσεις και παρατηρήσεις στην παρτιτούρα της. «Είπαμε να το δοκιμάσουμε κι αυτό. Δεν είχαμε βλέψεις σκηνοθετικές ούτε νιώθουμε επαγγελματίες σκηνοθέτες. Δεν σκηνοθετούμε ο ένας τον άλλο κι αυτό μας αφήνει ελεύθερους» σημειώνουν. Παρά την υπολογίσιμη σκηνοθετική εμπειρία του και μάλιστα σε παραστάσεις στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, ο Μάκης Παπαδημητρίου δείχνει πως θέλει να «ξορκίσει» την όποια σκηνοθετική εμπλοκή του. Και την ίδια ώρα να στηλιτεύσει το σύμπτωμα της σκηνοθετίτιδας στο ελληνικό θέατρο. «Δεν είμαι μαθητής, ούτε δάσκαλος. Γιατί υπάρχουν δημιουργοί που με πέντε σκηνοθεσίες θεωρούν ότι έχουν πιάσει τον Παπά από τα α… Επίσης, υπάρχουν σκηνοθέτες που έχουν ένα στίγμα κι ένα σύστημα βάσει του οποίου διδάσκουν τους ηθοποιούς. Αυτό έχει πολύ μεγάλη αξία γιατί αφενός οι παραστάσεις έχουν μια προσωπικότητα κι αφετέρου γιατί μπορεί μέσα από την έρευνα να προκύψουν αριστουργήματα. Πάντως, εμένα με κουράζει. Αυτό που μας απασχολεί εδώ δεν είναι να προτείνουμε μια σκηνοθεσία στους θεατές, αλλά έναν κοινό τρόπο δουλειάς. Αν το πετύχουμε θα είμαστε τρισευτυχισμένοι. Κατά τα άλλα, δεν θέλουμε να εντυπωσιάσουμε κανέναν».

«Τι μπορεί να κάνει κανείς για να μπει στο χώρο του σινεμά;» αναρωτιούνται επίμονα, με μια δόση σχετικής ματαιοδοξίας, οι ήρωες τους κι εκείνοι δεν μπορούν παρά να δουν ή να ανακαλέσουν κάτι από τον εαυτό τους όταν διψούσαν να γίνουν επαγγελματίες ηθοποιοί. «Πριν ασχοληθώ επαγγελματικά με το θέατρο μοιραζόμουν την ίδια ψευδαίσθηση ότι όλοι οι ηθοποιοί είναι πλούσιοι και ευτυχείς. Όταν είσαι έξω από κάτι σου επιτρέπεται να το εξιδανικεύεις. Όταν μπαίνεις μέσα αναγνωρίζεις την ψευδαίσθηση» λέει ο Γιώργος Χρυσοστόμου και εντοπίζει έναν ακόμα λόγο που ο ίδιος, όπως κι ο Μάκης Παπαδημητρίου έχει αγαπήσει αυτό το έργο· «Δεν είναι δα και Σαίξπηρ αλλά ακροβατεί ανάμεσα στην ψευδαίσθηση και στην πραγματικότητα, στη ζωή και στο θάνατο, στην επιτυχία και την αποτυχία, σ’ όλα αυτά τα δίπολα που μας ορίζουν».