Βιβλία ποίησης στο… κομοδίνο
Αν υπάρχει κάτι που «παράγεται» διαρκώς και επαρκώς σ’ αυτή τη χώρα είναι η ποίηση. Εδώ και πολλά χρόνια. Στίχοι άγνωστων ή επώνυμων δημιουργών, που τραγουδήθηκαν, που έγιναν προσκεφάλι και παρηγορία, που έγιναν όραμα και στήριγμα. Στα ράφια της βιβλιοθήκης μου κατέφυγα για το σημερινό «Βιβλία στο κομοδίνο», ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, στα ράφια που έχω ταξινομήσει τα βιβλία των ποιητών. Και σκέφτηκα να προτείνω κάποια βιβλία που αν δεν υπάρχουν και στα δικά σας ράφια καλό είναι να τα αποκτήσετε σήμερα, αύριο, μεθαύριο. Πάντως οπωσδήποτε να τα αποκτήσετε. Είναι αυτό που λέμε «τα βασικά», και για μένα τα αγαπημένα. Μερικά από τα αγαπημένα. Όλγα Σελλά
«Εκοίταξε τ’ αστέρια, κι εκείνα αναγαλλιάσαν,/ και την αχτινοβόλησαν και δεν την εσκεπάσαν:/ κι από το πέλαο, που πατεί χωρίς να το σουφρώνει,/ κυπαρισσένιο ανάερα τ’ ανάστημα σηκώνει,/ κι ανεί τσ’ αγκάλες μ’ έρωτα και με ταπεινοσύνη,/ κι έδειξε πάσαν ομορφιά και πάσαν καλοσύνη./» «Διονύσιος Σολωμός -Εργα ποιήματα και πεζά» σε εισαγωγή και επιμέλεια του Δημήτρη Δημηρούλη (εκδ. Μεταίχμιο).
Οδυσσέας Ελύτης «Ποίηση», στην έκδοση, την κομψότατη έκδοση του «Ικαρου» φυσικά, που περιλαμβάνει όλο το ποιητικό έργο του νομπελίστα ποιητή. «Κοιμήθηκα κοιμήθηκα/ στου γιασεμιού την ευωδιά/ Στων φύλλων το μουρμουρητό/ στων άστρων το χρυσό γυαλό/ Οι άνθρωποι μ’ αρνήθηκαν/ κανείς δεν μου σιμώνει/ Μόνο μου κάνει συντροφιά/ της νύχτας το τριζόνι».
Τα «Ποιήματα» του Γιώργου Σεφέρη («Ικαρος» και πάλι) έχουν κιτρινίσει από τη χρήση. Με τη γοργόνα ως προμετωπίδα, με όλα τα έργα του πρώτου νομπελίστα Ελληνα ποιητή. «Κοιμούμαι κι η καρδιά μου ξαγρυπάν• / κοιτάζει τ’ άστρα στον ουρανό και το δοιάκι/ και πώς ανθοβολά το νερό στο τιμόνι».
Διονύσιος Σολωμός, Οδυσσέας Ελύτης, Γιώργος Σεφέρης
Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος είναι πίσω από την «Ανθολογία» των ποιημάτων του Κ. Π. Καβάφη (εκδ. Ικαρος). Δεν είναι μόνο τα ποιήματα του Αλεξανδρινού είναι και οι επιλογές του Λορεντζάτου που έχουν τη σημασία τους.
Ο εκδοτικός οίκος των ποιητών είναι ο «Ικαρος» και δεν θα μπορούσε να λείπει από τον κατάλογό του ο Νίκος Γκάτσος. «Φύσα αεράκι φύσα με μη χαμηλώνεις ίσαμε» είναι ο τίτλος. Θα διαβάζετε και θα τραγουδάτε.
«Τα ποιήματα» της Μαρίας Πολυδούρη επιμελήθηκε η καθηγήτρια Χριστίνα Ντουνιά (Εκδόσεις της Εστίας), δίνοντας όλο το σύμπαν της πιο αισθαντικής ποιήτριας. «Ο Απρίλης κι η Σελήνη μέσα στο άλσος/ σμίξαν. Το μεσονύχτι μεθυσμένοι/ πέρασαν μ’ ευθυμία./ Και τώρα στη γαλήνη είναι απλωμένη/ ρεμβαστική ματιά, η μελαγχολία».
Κ. Π. Καβάφης, Νίκος Γκάτσος, Μαρία Πολυδούρη
Ισως το βρείτε κάπου, αναζητήστε το. «Ελεγεία και σάτιρες» του Κ. Γ. Καρυωτάκη (εκδ. Ιδεόγραμμα). Είναι το ποιητικό του πορτρέτο. Ενα δίστιχο με τίτλο «Φθορά»: «Στην άμμο τα έργα στήνονται μεγάλα των ανθρώπων/ και σαν παιδάκι τα γκρεμίζει ο Χρόνος με το πόδι».
Δεν μπορώ να επιλέξω με σιγουριά ποια απ’ όλες τις συλλογές του Μανόλη Αναγνωστάκη μου αρέσει περισσότερο. Σίγουρα «Το περιθώριο ’68-’69» και το «ΥΓ.» (εκδ. Νεφέλη).
Τέλος, αναζητήστε οπωσδήποτε την έκδοση «Πούσι» του Νίκου Καββαδία (εκδ. Αγρα) με ξυλογραφίας των Γ. Βακαλό, Γ. Βελισσαρίδη, Δ. Γιαννουκάκη, Ι. Μόραλη, Γ. Μόσχου, Α. Τασσου, Α. Κορογιαννάκη. Είναι ένα ταξίδι με τους στίχους του Καββαδία και με τις ξυλογραφίες όλων αυτών των μοναδικών καλλιτεχνών.
Κ. Γ. Καρυωτάκης, Μανόλης Αναγνωστάκης, Νίκος Καββαδίας