Η πραγματική «πρώτη» του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου

Ο χώρος ίδιος με τον περυσινό, αλλά οι διαφορές κάμποσες και ορατές. Φέτος ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών, Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ήταν μόνος του, όρθιος όπως συνηθίζει, στο πάνελ που είχε στηθεί στον Χώρο Η της Πειραιώς 260 (πέρυσι είχε γύρω του όλους του συμβούλους του).

Φανερά πιο σίγουρος φέτος, με λιγότερο άγχος ασφαλώς, διαχειρίστηκε το τρακ του, όπως ο ίδιος ομολόγησε, πολύ γρήγορα και ήταν φανερό από τις απαντήσεις του ό,τι ήξερε πολύ καλύτερα το τοπίο που εδώ και έναν ακριβώς χώρο κλήθηκε να διαχειριστεί. Αλλωστε το είπε και ο ίδιος: «ανέλαβα συνειδητά τον ρόλο του “διαχειριστή κρίσης” πριν από έναν χρόνο». Διάβασε, όπως συνηθίζει, γραπτό κείμενο και απάντησε στις ερωτήσεις πολύ πιο χαλαρά από άλλες φορές πριν ακολουθήσει ο εναλλακτικός, ελληνοκεντρικός, λιτός, αλλά νόστιμος μπουφές στο φουαγιέ του Χώρου Η.

Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος παρουσίασε ένα γεμάτο πρόγραμμα, πληθωρικό, ίσως και αγχωτικά πληθωρικό, πάντως για όλα τα γούστα. Θίχτηκαν στη συζήτηση και θεσμικά και οικονομικά ζητήματα, όπως είναι αυτονόητο στις συνεντεύξεις Τύπου μεγάλων εποπτευόμενων φορέων. Παρούσα στη συνέντευξη Τύπου και η υπουργός Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου, που μάλλον λόγω της δικής της αργοπορίας καθυστέρησε να αρχίσει η συνέντευξη Τύπου γύρω στα τρία τέταρτα.

Σ’ αυτό το κείμενο θα επιχειρήσω να αποτιμήσω τις πρώτες θετικές εντυπώσεις, κάποιες σημεία που μου έκαναν αρνητική εντύπωση και κάποιες απορίες που μου δημιουργήθηκαν.

Τα θετικά (+)

• Το άνοιγμα του Φεστιβάλ και στον Πειραιά, στο πλαίσιο της ενότητας «Ανοιχτή Πόλη» (γιατί σε γειτονιές της Αθήνας είχε ανοιχτεί και στο παρελθόν το Φεστιβάλ, ίσως σε μικρότερη έκταση), το δεύτερο σημείο που τον αφορά περισσότερο, μετά το Λύκειο Επιδαύρου, όπως ομολόγησε ο Β.Θ. Ενα άνοιγμα στο πρώτο λιμάνι της χώρας που «παίρνει πάνω του το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά» με τον δραστήριο διευθυντή του, Νίκο Διαμαντή, ενώ και στην Αθήνα στηρίζει τις εκδηλώσεις σε πολλαπλά επίπεδα ο Δήμος Αθηναίων.

• Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα είναι πλήρες: γύρω στις 120 εκδηλώσεις συνολικά, αν και στη βασική του έδρα, στην Πειραιώς 260, φιλοξενούνται περίπου 80. Βέβαια οι 80 αυτές εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν σε μικρότερο διάστημα, αφού οι εκδηλώσεις στην Πειραιώς θα ξεκινήσουν την 1η Ιουνίου και θα ολοκληρωθούν στις 15 Ιουλίου. Τρεχάτε ποδαράκια μου, εν ολίγοις.

• Η επανάληψη της τελευταίας παράστασης που σκηνοθέτησε ο Σπύρος Ευαγγελάτος, «Αμύντας» στο Ηρώδειο, που ειδικά αυτή θα παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο, για να μπορέσει να την επιμεληθεί η κόρη του, Κατερινα Ευαγγελάτου, που θα έχει φέτος την πρώτη της παράσταση στο αρχαίο θέατορ Επιδαύρου, την «Αλκηστη» του Ευριπίδη, μία από τις δύο παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου (28 και 29 Ιουλίου).

• Το αφιέρωμα στην περίφημη γερμανική θεατρική ομάδα Φολκσμπίνε με τρεις παραστάσεις της, με αφορμή τη λήξη της θητείας του Φρανκ Κάστροφ που ήταν επί 25 χρόνια διευθυντής του ιστορικού αυτού θεάτρου.

• Οτι δεν υπάρχουν χρέη από προηγούμενες παραγωγές σε καλλιτέχνες (σπουδαίο αυτό), και το μόνο μεγάλο χρέος του Φεστιβάλ είναι τα 2 εκατομμύρια ευρώ προς το ΤΑΠΑ, που όμως έχει δημιουργηθεί εδώ και πολλά χρόνια για χρήση αρχαιολογικών χώρων, όπως είπε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ.

• Στα θετικά και τα γραφιστικά της φετινής διοργάνωσης, που σχεδίασε η Ιφιγένεια Βασιλείου.

Τα αρνητικά (-)

• Παρ’ ότι για πρώτη φορά η συνέντευξη Τύπου και η παρουσίαση του προγράμματος του Φ.Α. καθυστερεί τόσο πολύ, πλην του προγράμματος της Επιδαύρου που ήταν πλήρες, δεν υπήρχαν ημερομηνίες για τις παραστάσεις, ιδίως της Αθήνας που αρχίζουν νωρίτερα. Οι εξηγήσεις που δόθηκαν είναι ότι προσπαθούν να στήσουν έτσι το πρόγραμμα ώστε να μην επικαλύπτονται οι εκδηλώσεις και ότι τις επόμενες μέρες θα συμπληρωθούν στο site του Φεστιβάλ οι ημερομηνίες των παραστάσεων.

• Να πω την αλήθεια εκείνη η γιορτή λήξης των Επιδαυρίων, με τίτλο «Εδώ είν’ αλώνι για χορό», στη διάρκεια της οποίας θα τιμηθεί η μουσικοχορευτική παράδοση του Μοριά, με εξέπληξε (τουλάχιστον). Οχι γιατί δεν είναι ισχυρή και σπουδαία η μουσικοχορευτική παράδοση του Μοριά, αλλά γιατί θα προτιμούσα αυτή τη γιορτή σ’ έναν άλλον χώρο της περιοχής Επιδαύρου και όχι στο αρχαίο θέατρο και γιατί μου έκανε κάτι σαν «λοξή ματιά» σ’ εκείνους τους πάλαι ποτέ Μουσικούς Ιούλιους και τις γιορτές αγροτοτουρισμού.

• Το πληθωρικό πρόγραμμα έχει και την αρνητική του όψη. Κυρίως για το αν θα καταφέρει να προσελκύσει το Φεστιβάλ τους θεατές που προσδοκά σε τόσες πολλές εκδηλώσεις (υποθέτω ότι θα υπάρχουν και φέτος πακέτα προσφορών είτε για ειδικές ομάδες -νέων, ανέργων, κ.λπ.- είτε για όσους θέλουν να παρακολουθήσουν πολλές παραστάσεις).

Οι απορίες (;)

• Ομολογουμένως δημιουργήθηκε μια απορία, οπωσδήποτε ένα μπέρδεμα με τον προϋπολογισμό του Φεστιβάλ που ανακοίνωσε ο ο αντιπρόεδρος του ΔΣ Πέτρος Σταυριανός (10 εκατ. ευρώ), από τα οποία, όπως διευκρινίστηκε, τα 6 εκατ. αφορούν τα πάγια λειτουργικά έξοδα και τα 4 εκατομμύρια θα καλύψουν τις ανάγκες του καλλιτεχνικού προγράμματος. Περιμένουμε κάποια στιγμή να ανακοινωθεί ο αναλυτικός προϋπολογισμός του Φεστιβάλ, για να μας λυθούν οι απορίες.

• Μέσα στους τόσους χώρους που απλώνεται φέτος το Φεστιβάλ Αθηνών, με την προσθήκη και την αξιοποίηση του ιστορικού «Ολύμπια» της Λυρικής στην οδό Ακαδημίας, με εντυπωσίασε που ούτε μία εκδήλωση δεν στεγάζεται στο κρατικό, πλέον, Μέγαρο Μουσικής, στο Δ.Σ. του οποίου ανήκει και ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος.

• Ενώ δήλωσε σε όλους τους τόνους ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ότι το Λύκειο Επιδαύρου εν πρώτοις και η «Ανοιχτή πόλη» κατά δεύτερον «είναι τα δύο που με αφορούν πάνω απ’ όλα», απουσίαζε ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης. Είχα απορία και για την απουσία του προέδρου του Δ.Σ., Γιάννη Μηλιού, αλλά ο ίδιος ο Β.Θ. μου την έλυσε: «Η συνέντευξη Τύπου επρόκειτο να γίνει 27 Μαρτίου και, επειδή μετατέθηκε, είχε ήδη κανονίσει να βρίσκεται σ’ ένα συνέδριο στο εξωτερικό».

• Πριν λίγες μέρες, στη συνέντευξη Τύπου του Εθνικού Θεάτρου, ο καλλιτεχνικός του διευθυντής, Στάθης Λιβαθινός, είχε υπαινιχθεί κάποιες καλλιτεχνικές συνέργειες με το Φεστιβάλ Αθηνών (ότι θα φιλοξενούσε το Εθνικό, το φθινόπωρο, κάποιες από τις παραστάσεις του Φεστιβάλ). Και είχε συμπληρώσει ότι οι επίσημες ανακοινώσεις είναι αρμοδιότητα του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου. Στην πορεία μάθαμε ότι οι παραστάσεις που θα φιλοξενούσε το Εθνικό, θα ήταν κάποιες από τις παραγωγές της Μικρής Επιδαύρου. Στη συνέντευξη Τυπου του Φεστιβάλ Αθηνών, πάντως, αυτή η προοπτική δεν αναφέρθηκε.

Εν τέλει το κλίμα, η ατμόσφαιρα και το πλαίσιο ήταν μακράν διαφορετικά (προς το καλύτερο, προς την ομαλοποίηση) από το περσινό θρίλερ που ζήσαμε. Τότε γιατί ξεκίνησα με τα αρνητικά; Μα γιατί πιστεύω ότι το επαρκές γίνεται επαρκέστερο όταν εξαρχής σημειώνονται απορίες, αβλεψίες ή αστοχίες.