Jens Lapidus: Ο “Σουηδός Τζέιμς Ελρόι” ήρθε στην Ελλάδα

Ως ένας από τους πιο περιζήτητους δικηγόρους στη χώρα του, έχει κατά καιρούς εκπροσωπήσει μερικούς από τους πιο σκληρούς εγκληματίες και η εμπειρία του αυτή τον βοήθησε να κατανοήσει τους κανόνες ενός άλλου κόσμου που οι περισσότεροι αγνοούν. Ένας συγγραφέας που γράφει για τη ζωή στους δρόμους και αποκαλύπτει τα κρυφά σημεία της σουηδικής κοινωνίας. Το έργο του φτάνει σε βάθος και εκείνο που τον απασχολεί είναι όχι μόνο το “γιατί οι κακοί άνθρωποι κάνουν κακές πράξεις αλλά και πώς”.

Στα βιβλία του που δεν λείπει το αμείωτο σασπένς, κατορθώνει να παντρέψει εξαιρετικά φόρμα και περιεχόμενο. Με γλώσσα δουλεμένη, άψογη πλοκή και ρυθμό στακάτο, ο Lapidus δημιουργεί έντονα θρίλερ και αποδεικνύεται ένας προικισμένος συγγραφέας που ξεφεύγει από τα στερεότυπα και τα κλισέ του είδους. Ο ίδιος επισημαίνει πως “η επιτυχία των σκανδιναβικού αστυνομικού μυθιστορήματος, έγκειται στην σύγκρουση και την αντίθεση που έχει η εικόνα μιας ασφαλούς κοινωνίας σε σχέση με το βίαιο έγκλημα, η οποία και συναρπάζει τον αναγνώστη“.

Η γλώσσα του Lapidus χαρακτηρίζεται από πολλές ιδιαίτερες εκφράσεις, από σουηδικά που μπερδεύονται με λέξεις από γλώσσες μεταναστών, μέχρι και αγγλικές βρισιές που ενσωματώνονται μορφολογικά στη σουηδική γλώσσα. Έμπνευση αντλεί επίσης από σουηδούς ράπερ, όπως οι Latin Kings, και από τους κύκλους των πλούσιων τσογλανιών (brats), όπως αποκαλούν τους κομψευόμενους νεαρούς των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων.

_{Στιγμιότυπο από την παρουσίαση του βιβλίου του στον Ιανό}

Στο έργο του είναι συναρπαστικές και εξαιρετικά πετυχημένες οι αναλύσεις της κοινωνίας, των κοινωνικών στρωμάτων, των τάξεων και των διαφορών τους. Αναγνωρίσιμο μοτίβο του είναι η ζωή των κακοποιών της Σουηδίας (Σέρβοι, Σύριοι κ.λπ.), προσεγγίζοντας πολλαπλά, δύσκολα θέματα που προκύπτουν όταν μπλέκονται πλούσιοι και φτωχοί, κακοποιοί και πρόθυμοι αγοραστές, καλοί και κακοί. Ο Lapidus δεν συνηθίζει να επιμένει ιδιαίτερα στα ψυχολογικά προφίλ των δευτερευόντων προσώπων, όμως το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται αυτοί οι χαρακτήρες αναλύεται διεξοδικότατα. Ωστόσο, όταν θέλει να εστιάσει σε κάποιον χαρακτήρα, πέραν των πρωταγωνιστών, το κάνει με απόλυτη δεξιοτεχνία. Ο Lapidus κατανοεί τους ήρωές του και έτσι οι πράξεις τους εντάσσονται σωστά και σε απόλυτη αρμονία με τα όρια του χαρακτήρα τους.

Τα δύο πρώτα βιβλία της νέας του τριλογίας κυκλοφορούν στην Ελλάδα από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ. Ένα έργο κοινωνικού ρεαλισμού υψηλής ποιότητας: Αίθουσα VIP (2016) και Στοκχόλμη (το οποίο κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες) σε μετάφραση από τα σουηδικά του Γρηγόρη Κονδύλη, με πρωταγωνιστές ένα ζευγάρι νέων ανθρώπων, ενός αποφυλακισμένου πρώην γκάνγκστερ και μιας ανερχόμενης και πολλά υποσχόμενης δικηγόρου οικονομικών υποθέσεων.

Είναι αρκετά πρωτότυπο το γεγονός ότι στα βιβλία του Lapidus δεν έχουμε πρωταγωνιστές αστυνομικούς, αλλά δύο άτομα των οποίων οι σχέσεις με τον νόμο είναι διαμετρικά αντίθετες, ή έτσι είναι τουλάχιστον στο ξεκίνημα. Οι πρωταγωνιστές, όπως σε όλες τις καλές ιστορίες έτσι κι εδώ, είναι αμφιλεγόμενοι: ο πρώην «κακός» Τέντι παλεύει με το παρελθόν του, η «καλή» Έμελι υπάρχει μόνο για να δουλεύει. Όπως μας λέει ο Lapidus, τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται.

_{Στιγμιότυπο από την Συνέντευξη Τύπου στο Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών}

Ο ίδιος ο Τζέιμς Ελρόι αναφέρει χαρακτηριστικά για το έργο του: «Επιτέλους! Ένας ευρωπαίος συγγραφέας που γράφει επικά θρίλερ τα οποία συναγωνίζονται τα βιβλία του Στιγκ Λάρσον. Ένας ολοκαίνουργιος κόσμος εγκλήματος, εξαιρετικά δοσμένος».

Αν αναρωτιέστε αν έχουν μεταφερθεί κάποια από τα βιβλία του στην μεγάλη οθόνη, η απάντηση είναι ναι! Τα πρώτα τρία του μυθιστορήματα, το Easy Money, στο οποίο συμπαραγωγός ήταν o Martin Scorsese στις ΗΠΑ, το Never Fuck Up και το Life Deluxe έχουν γίνει ταινίες. Αυτή την περίοδο μάλιστα, δουλεύει πάνω σε δύο τηλεοπτικές σειρές με δύο σουηδικές εταιρείες παραγωγής. Η πρώτη, που ονομάζεται Advokaten (Ο Δικηγόρος), είναι μία ιδέα που εμπνεύστηκαν ο ίδιος μαζί με τον Hans Rosenfeldt («Η Γέφυρα») και θα βγει στις σκανδιναβικές χώρες το φθινόπωρο.

Ο επιτυχημένος συγγραφέας, που εγκατέλειψε τη δικηγορία από την αρχή της χρονιάς για να ασχοληθεί με τη συγγραφή, μας μίλησε και για την προσωπική του ζωή, που όπως φαίνεται δεν διαφέρει και πολύ από την δική μας. Τα πρωινά πηγαίνει τα παιδιά στο σχολείο και μόλις γυρίσουν αφιερώνει όσο περισσότερο χρόνο μπορεί σε αυτά. Μετά το μεσημεριανό φαγητό ασχολείται με το γράψιμο, που όπως δηλώνει έχει γίνει πλέον η δουλειά του. Τα βράδια χαλαρώνει βλέποντας τις αγαπημένες του τηλεοπτικές σειρές (House of Cards, Homeland, Game of Thrones) ή διαβάζει κάποιο βιβλίο. Τέλος, μας αποκάλυψε πως η αγαπημένη του αναγνώστρια είναι η γυναίκα του.