Φεστιβαλικά notes #1: Μάρτα Γκουρνίτσκα – «Ύμνος στην αγάπη» στην Πειραιώς 260

Η Πειραιώς 260 μας υποδέχθηκε και φέτος, την πρώτη μέρα του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών. Με λίγες χωροταξικές αλλαγές (από την είσοδο της Πειραιώς δεν έμπαιναν αυτοκίνητα, π.χ.) με τις εικαστικές εκθέσεις ήδη στημένες, με νέο οικοδεσπότη στα μπαρ (φέτος είναι ο ΒΕΝΕΤΗΣ) και με δύο παραστάσεις, μία ξένη παραγωγή και μια ελληνική να περιμένουν το κοινό στους δύο μεγάλους Χώρους, τον Δ και τον Η.

Καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, οι «συνήθεις ύποπτοι» του φεστιβαλικού κοινού κυρίως, ανταμώθηκαν την πρώτη μέρα στο προαύλιο του χώρου. Καλοκαιρινό κλίμα, ευχές για καλό καλοκαίρι και καλά θεάματα.

Είδαμε…

Και το πρώτο θέαμα, η παράσταση της Πολωνής Μάρτα Γκουρνίτσκα, αποζημίωσε όσους βρεθήκαμε στο Χώρο Η. Μερικά λούτρινα ζωάκια μας… περίμεναν επί σκηνής καθώς πηγαίναμε προς τις θέσεις μας. Και μια ομάδα ανθρώπων, ετερόκλητων, κάθε ηλικίας, όπως το πλήθος που συναντάμε στα πεζοδρόμια ενός πολυσύχναστου δρόμου ήταν στις θέσεις του, στο επικλινές πατάρι που είχε στηθεί στη σκηνή. Και όταν τα φώτα έσβησαν, μια μικροκαμωμένη γυναίκα, που ήταν όρθια στη μέση της πλατείας, άρχισε να διευθύνει, ως μαέστρος αλλά με το πάθος του μπροστάρη, αυτό το ετερόκλητο πλήθος.

Το οποίο, πολυφωνικά μάς αφηγήθηκε -μέσα από αποσπάσματα πατριωτικών τραγουδιών, ύμνων, ακόμα και πολιτικών ομιλιών- τα στερεότυπα, τις μνήμες, την ιστορία και τις αναζητήσεις της πολωνικής κοινωνίας. Και έθιξε εύστοχα τους αρμούς, τις ιδεολογογίες και τις ιδεοληψίες που διαμορφώνουν μια κοινωνία -εν προκειμένω την πολωνική. Η θρησκεία, ο εθνικισμός, η στρατοκρατία, η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός, ο νεοφασμός, ο λαϊκισμός, οι νέοι Μεσσίες πέρασαν γλαφυρά μέσα από τα «τραγούδια» αυτής της περίεργης χορωδίας. Όπως και οι μνήμες και οι αγκυλώσεις και οι μύθοι που διαμορφώνουν το θυμικό ενός έθνους και ενός λαού.