Φεστιβαλικά notes #7: Σίμος Κακάλας, «Greek Freak/ all star game»

Αυτή τη φορά η κατεύθυνση δεν ήταν η Πειραιώς 260, αλλά το μέχρι πρότινος κεντρικό κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Και ήταν η πρώτη φορά που δεν θα βλέπαμε εκεί όπερα, οπερέτα ή μουσικό θέατρο σε παραγωγή της Λυρικής. Για πρώτη φορά άλλος φορέας έκανε χρήση του χώρου. Ενας χώρος που κουβαλάει πολλών χρόνων ιστορία.

Εχω παρακολουθήσει αρκετές από τις δουλειές του Σίμου Κακάλα. Και πάντα εκτιμούσα την επιμονή του, την έρευνα που κουβαλούσαν οι δουλειές του, τη διαφορετική του πρόταση. Παρ’ όλα αυτά διαβάζοντας εκ των προτέρων μια περίληψη αυτής της νέας του δουλειάς, του «Greak Freak/ all star game», είχα αντιληφθεί ότι επρόκειτο για κάτι εντελώς διαφορετικό. Πάνω στη σκηνή του «Ολύμπια» είχε στηθεί μια άλλη θεατρική αυλαία, που παρέπεμπε σε άλλες εποχές. Μπροστά της η ορχήστρα. Οι μουσικοί εμφανίστηκαν φορώντας μάσκες του Σπάιντερμαν, του Σούπερμαν και άλλων ηρώων κόμικς. Η μουσική ενός τούρκικου σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού, σε μεγάλη ένταση, τους υποδέχθηκε πριν πάρουν τις θέσεις τους. Στην οροφή του «Ολύμπια» φωτορυθμικά σαν σε ντισκοτέκ της δεκαετίας του ’80.

Λίγο μετά εμφανίστηκε και ο Σίμος Κακάλας στη μικρή σκηνή, με μια αστεία περικεφαλαία, με φούστα και άρχισε να τραγουδάει και να μιλάει. Αγγλικά και ελληνικά. Απευθυνόταν στους θεατές, όσους αναγνώριζε ονομαστικά. Στον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, σε φίλους του στην πλατεία. «Γιατί έχει τόσο λίγο κόσμο; Γαμώτο, ξέχασα να ποστάρω στο facebook», έλεγε ανάμεσα σε άλλα πολλά. Λίγο μετά αποχώρησε. Και επικράτησε σιωπή, μερικά γέλια. Οταν επανήλθε πάλι απευθύνθηκε στο κοινό: «Δεν φύγατε; Τώρα θα μείνετε μέχρι το τέλος. Οι πόρτες είναι κλειδωμένες». Με τέτοιου είδους πειράγματα συνεχίστηκαν οι παρλάτες του.

Στην αρχή αναρωτιόταν κανείς πού θα το πάει. Μετά άρχισε να επαναλαμβάνεται, με κάτι λίγο από το «Βρίζοντας το κοινό», με κάτι λίγο από Λένα Κιτσοπούλου (αλλά πολύ απέχον από το δικό της ύφος και στυλ), πάντως οπωσδήποτε με υπερβολική διάθεση αποδομητικού σαρκασμού και αυτοσαρκασμού. Αποδόμησε τα πάντα. Δεν άφησε τίποτα όρθιο. Την τηλεόραση, τα τηλεπαιχνίδια, το Φεστιβάλ, συναδέλφους του καλλιτέχνες, την ανάγκη για δημοσιότητα, τις κλισέ φράσεις, τους δημοσιογραφικούς και τηλεοπτικούς διαλόγους. Ηταν σαφές το σκεπτικό του. Freak άλλωστε, και μάλιστα Greek.

Μόνο που όλα αυτά έγιναν με μακρόσυρτα σκετς, με γυμνασιακού επιπέδου αστεία που επαναλαμβάνονταν και γίνονταν κατανοητά μόνο από μια μικρή παρέα του κοινού, με προκλητική χρήση βωμολοχιών, με την παντελή απουσία δραματουργίας. Υπάρχουν ασφαλώς πολλοί τρόποι να μεταφερθούν στη σκηνή ( ή στην τέχνη γενικά) όψεις της πραγματικότητας, κι αυτό άλλωστε είναι το ζητούμενο από την τέχνη, αλλά ο συγκεκριμένος δεν συνέβαλε στον προβληματισμό και στη συμμετοχή των θεατών.

Κούρασε, θύμωσε κάποιους, έκανε πολλούς να αποχωρήσουν στο διάλειμμα, και απογοήτευσε ακόμη περισσότερους που πίστευαν στην τέχνη και στο ταλέντο του Σίμου Κακάλα. Μέσα στα πολλά που αποδόμησε ο Σίμος Κακάλας, πάντως, ήταν και ο χώρος. «Πρώην Λυρική είναι, άρα ό,τι θέλουμε κάνουμε». Μόνο που οι χώροι και τα αντικείμενα κουβαλούν ερήμην της δικής μας διάθεσης τη δική τους ιστορία. Ισως αν ήταν σε έναν άλλο χώρο, πιο φεστιβαλικό, το εγχείρημά του να «χωρούσε» καλύτερα. Στην προκειμένη περίπτωση έμοιαζε σαν να είχαν εισβάλει μπαχαλάκηδες και έκαναν το πάρτι της κατάληψης…

Για την ακρίβεια δεν ακούσαμε. Είδαμε απλώς παντομίμες και βλέμματα εξαλλοσύνης, θυμού, απελπισίας, κούρασης και απογοήτευσης. Και ναι, ένα Φεστιβάλ οφείλει να δίνει χώρο και σε πειραματισμούς, είναι και αυτό μέρος του ρόλου του. Ουδείς ψόγος. Επιμένω όμως, ότι θα έπρεπε να είχε επιλεγεί ένας άλλος χώρος. Ηταν τόσο κρίμα η πρώτη παράσταση του Φεστιβάλ στο «Ολύμπια» να είναι αυτή!