Άννα Μπουρμά: Είμαι απόλυτα συνειδητοποιημένη στο τι θέλω να προσφέρω
«Τα 5 στοιχεία», παράσταση που αγαπήθηκε ιδιαίτερα και που συνεχίζει την πορεία της -λογικά και επίμονα-, θα φιλοξενηθεί στο φεστιβάλ Ρεματιάς, την Τέταρτη 19 Ιουλίου. Νταούλια, τσαμπούνες, ελληνικές γκάιντες, καβάλι. Όλος ο κόσμος σε ένα σύννεφο. Άννα, ήθελα να σου πω και το ξέχασα ότι «δεν μπορώ να σκεφτώ την παιδική μου ηλικία χωρίς να σκέφτομαι το νερό». Με νιώθεις. Συνέντευξη στη Χρύσα Φωτοπούλου
Άννα, μουσικοθεαματική, μουσικοθεατρική, μουσικοθεματική παράσταση; Κατατόπισέ με.
Μουσικοθεματική. Δηλαδή μουσική πάνω σε θέμα. Δεν υπάρχουν διάλογοι, όπως υπάρχουν στο θέατρο. Υπάρχουν πέντε διαφορετικές ενότητες. Μόνο μικροί μονόλογοι υπάρχουν, μικρά ερωτήματα. Οι στίχοι των περισσότερων τραγουδιών, που έχω πει, είναι του πατέρα μου. Στην παράσταση, λέμε μόνο δικά μας τραγούδια. Είναι το δικό μας υλικό, το δικό μας ύφος. Έχουμε διαλέξει και τρία τραγούδια άλλων συνθετών: το «Αερικό» του Θανάση Παπακωνσταντίνου, το «Μεταφυσικό» του Ορφέα περίδη και το «Τραγούδι του χελιδονιού» της Χαρούλας Αλεξίου. Τα υπόλοιπα τραγούδια της παράστασης είναι αποκλειστικά δικά μας και βρίσκονται τοποθετημένα εκεί που ανήκουν. Ό,τι μιλάει για το νερό τοποθετείται στο νερό, ό,τι για τη φωτιά τοποθετείται στη φωτιά και πάει λέγοντας.
Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Κατάγεσαι από μουσική οικογένεια;
Ναι, κατάγομαι από μουσική οικογένεια. Ξεκίνησα την καριέρα μου, την «στουντιακή», από τα δεκατέσσερά μου. Υπήρξα, έπειτα, κοντά στον Γιώργο Νταλάρα, όπου για πρώτη φορά ο ίδιος, σε προσωπικό του δίσκο, παρουσίασε ένα νέο κορίτσι, εμένα, με δικό μου τραγούδι (δηλαδή σε στίχους και μουσική του πατέρα μου -«Το ζεϊμπέκικο κορμί σου»). Έτσι βρέθηκα και στις παραστάσεις μαζί του, μαζί και με την Μελίνα Ασλανίδου, τον Γεράσιμο Ανδρεάτο και την Αρετή Κετιμέ. Εκεί ήταν η πρώτη μου επαγγελματική παρουσία, στον χώρο. Έπειτα, υπήρξε από τη μεριά μου ένα διάλειμμα. Ήταν και η εποχή όπου οι δισκογραφικές εταιρείες ήθελαν να κάνουν περισσότερο εμπορικό τραγούδι και πολλοί καλλιτέχνες -μαζί κι εγώ- αντιμετωπίσαμε αυτό το πρόβλημα. Δε συμβιβάστηκα. Έκανα μια παύση για να συγκεντρώσω αυτά που ήθελα. Σπούδασα Αρχιτεκτονική κι από αυτό ζω σήμερα, όχι από τη μουσική.
Για να μπορώ να συνδυάζω τις τέχνες και να δίνω στον κόσμο να καταλάβει αυτό που κάνω ακριβώς, στράφηκα στο θέατρο.
Έχεις πει «κάνω μουσική τέχνης». Ξεκάθαρα και συνειδητοποιημένα.
Δεν κάνω διασκεδαστική, ούτε έντεχνη μουσική. Για να μπορώ να συνδυάζω τις τέχνες και να δίνω στον κόσμο να καταλάβει αυτό που κάνω ακριβώς, στράφηκα στο θέατρο. Το θέατρο είναι ένας καθαρός χώρος. Χωρίς καπνίλα, χωρίς ηχορύπανση, βρίσκεις πάντα θέση να κάτσεις. Επειδή στηριζόμαστε πολύ και στο λόγο και τις συχνότητες του ήχου, ο θεατής όταν φεύγει από την παράσταση είναι σαν να..έχει πιει. Χαλαρώνει τόσο πολύ το οπτικό, το νευρικό και το ακουστικό σύστημα που είναι σαν να έχει πιει ένα μπουκάλι κρασί με πολύ ευχάριστη διάθεση. Το όνειρό μου ήταν να ζω μόνο από τη μουσική. Συνειδητοποίησα όμως με τον καιρό ότι όταν θες να κάνεις ένα καλλιτεχνικό καθαρά είδος είναι αδύνατο να σκεφτείς τον οικονομικό τομέα. Είμαι πολύ συνειδητοποιημένη στο τι θέλω να προσφέρω.
Φωτογραφία: Γιάννης Μαργετουσάκης
Ποιο θα όριζες εσύ ως στίγμα της παράστασης «Τα πέντε στοιχεία»;
Το όνειρό μου ήταν να συνδυάσω όλες τις τέχνες. Δηλαδή την πρόζα, το τραγούδι, την κίνηση (πολλά χρόνια τώρα διδάσκομαι το σύστημα της Μάρθα Γκράχαμ). Μαζί με τα νταούλια και τις τσαμπούνες, έχουμε μπλέξει και το σύγχρονο, το ηλεκτρονικό, δηλαδή το computer programming (περίεργοι ήχοι από πίσω). Συνδυασμός παράδοσης και ηλεκτρικού ήχου. Αυτό συμβαίνει και στην εικόνα μας. Έχουμε φτιάξει την πιο σύγχρονη μορφή προβολής. Το βίντεο κόβεται πάνω σε αντικείμενα και συγκεκριμένα στο σκηνικό πιάνο που έχουμε. Το πιάνο καίγεται, το πιάνο ανθίζει. Στη βροχή, με ειδικά μηχανήματα ξηρού πάγου, μπαίνει όλος ο κόσμος σε ένα σύννεφο.
Πολύ όμορφο. Είναι παράσταση περισσότερο του κλειστού χώρου;
Η παράσταση έχει παιχτεί και μέσα κι έξω. Έχει βγει ωραίο το αποτέλεσμα και στις δύο περιπτώσεις. Ειδικά σε εξωτερικούς χώρους, ο θεατής είναι κοντά και στα φυσικά στοιχεία. Θάλασσα, ουρανός… Στη Ρεματιά, μέσα στα δέντρα, θα είμαστε μέσα στο πράσινο. Όλο στηρίζεται στη συσκότηση. Δε θέλει κοντά του φωτισμό από πλατεία ή από δρόμο.
Όταν θες να κάνεις ένα καλλιτεχνικό καθαρά είδος είναι αδύνατο να σκεφτείς τον οικονομικό τομέα.
Στον αιθέρα, το πέμπτο στοιχείο, απέδιδαν ξεχωριστές ιδιότητες, αφού ο κόσμος τον οποίο δομούσε ήταν ιδανικός και η κατοικία των θεών. Έριξα μια ματιά πριν μιλήσουμε.
Ασχολούμαι πάντα, ως άτομο της αναζήτησης, και με τι συμβαίνει κι εκτός Γης. Διαβάζω αστρονομία και ιστορία. Με συνεπαίρνουν ιστορικά γεγονότα, που έχουν σημαδέψει τον πλανήτη. Είτε αυτά είναι κρυφά, είτε είναι φανερά. Ακούγοντας τραγούδια μου ξανά και ξανά, παρατήρησα ότι και οι στιχουργοί που μας έχουν δώσει στίχους (Γκόνης, Δημοπούλου, Μπετίνη, Λαμπρίδη..), μέσα από τα φυσικά στοιχεία, εκφράζουν τα συναισθήματά τους: θα καώ, θα πάρει φωτιά η μουσική…! Χρησιμοποίησαν όλοι στους στίχους τους σημεία από τα στοιχεία για να εκφράσουν το συναίσθημά τους. Φωτιά, νερό, αέρας, Γη και μια κατηγορία τραγουδιών που δεν είχε στοιχείο. Κι εκεί προβληματίστηκα. Μπήκα να διαβάσω για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και βρήκα ότι υπάρχει κι ένα ξεχασμένο, πέμπτο στοιχείο. Ο αιθέρας. Το σύμπαν. Κι έχω μια τεράστια κατηγορία τραγουδιών που μιλούν γι’ αυτό το πέμπτο στοιχείο. Κάτι από τη δική μας ιστορία, λοιπόν, εκτυλίσσεται εκεί πάνω, αλλά με σύγχρονη μορφή.
Κι εδώ κάτω κάτι πολύ ωραίο εκτυλίσσεται. Έχετε κερδίσει τον κόσμο και με το παραπάνω.
Από την πρώτη μέρα, ήταν σολντ άουτ οι παραστάσεις. Ο κόσμος περίμενε απ’ έξω, ρωτούσε για τα πέντε στοιχεία. Μπήκαν σιγά- σιγά οι Δήμοι. Στήριξαν με κάθε τους δύναμη την παράσταση. Οι Δήμοι αγοράζουν την παράσταση και τη δίνουν στον κόσμο τους για να μάθει. Έτσι μας λένε. Ένα πολιτιστικό γεγονός για να μάθει ο κόσμος τι σημαίνει μουσική. Τι σημαίνει η άλλη όψη της μουσικής. Πιστεύω ότι θα κάνουμε ένα νέο άνοιγμα (και με την τρίτη μου δισκογραφική δουλειά-είμαι τώρα στο στούντιο) και θα βοηθηθούν και πολύ νεότεροι από μένα καλλιτέχνες. Πρέπει όλοι να έχουμε το θάρρος της επιλογής μας. Βαθιά μου επιθυμία είναι να ανοιχτεί ένα νέο δρομάκι. Στην Ελλάδα, δεν υπάρχει διάθεση ψυχική και απόθεμα υπομονής.
Υπάρχουν όμως άνθρωποι που δε διστάζουν να σχεδιάζουν. Μετά τη Ρεματιά τι θα ακολουθήσει;
Μετά τη Ρεματιά, θα κάτσω όλον τον Αύγουστο να κάνω φωνές για τον δίσκο και μίξεις. Από Οκτώβρη, ξανά στο θέατρο Αλκμήνη. Νέα σειρά παραστάσεων και μετά, στην καρδιά του φθινόπωρου, θα παίξουμε στη Σαντορίνη. Δεν παίζω ποτέ Αύγουστο. Το αποφεύγω κι αυτό γιατί ο κόσμος τον μήνα αυτό βρίσκεται σε φάση διασκέδασης κι εγώ θέλω να έρχονται στην παράσταση οι άνθρωποι όχι τυχαία. Ο κόσμος, που μας έχει τιμήσει, έχει δει φοβερά πράγματα, που μας έχει αφήσει άφωνους. Λες, Χριστέ μου, είναι δυνατό να έχουν δει τόσες λεπτομέρειες; Είναι, επίσης, στοχευμένη κίνηση οι παράστασεις μας να γίνονται καθημερινές μέρες.
Καλή επιτυχία κι αυτή τη φορά, Άννα.
Ευχαριστούμε πολύ!