Στο μυαλό της «Μήδειας»: Δέκα φράσεις για τον πιο βάρβαρο έρωτα που γράφτηκε ποτέ

 «Τώρα απομακρύνεται όλο και βαθύτερα στο σκοτάδι που είναι ο έρωτας – πρέπει να έχει σκοτάδι ο έρωτας για να μη φαίνεται ότι ο Αλλος λείπει, πρέπει να είχε πολύ σκοτάδι ο βάρβαρος έρωτας της Μήδειας αφού ο Ιάσονας δεν ήταν ποτέ μαζί της: Δεν είναι τώρα κι άρα δεν ήταν ποτέ». Το απόσπασμα από το εισαγωγικό κομμάτι της μετάφρασης του Γιώργου Χειμωνά (εκδόσεις Καστανιώτη) πάνω στο ερωτικότερο έργο της ανθρώπινης ιστορίας (κατά τα λεγόμενα του ιδίου) καθρεφτίζει την προσέγγιση που επιχειρεί το Θέατρο Τέχνης και η Μαριάννα Κάλμπαρη στην κορυφαία τραγωδία κατά την κάθοδο τους στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. 

Η «Μήδεια» είναι το σύμβολο που χωράει τη βαρβαρική μορφή, την απελπισία και τον πόνο του έρωτα, είναι το πρόσωπο που συνδιαλέγεται τόσο με το απόλυτο φως (εγγονή του θεού Ηλιου γαρ) όσο και με το απόλυτο σκοτάδι της ψυχικής αβύσσου· που διατρέχει κάθε ύψος της έννοιας του τραγικού και συνάμα ξεπερνά κάθε όριο του ανθρωπίνως ανεκτού. Ως φυσικό φαινόμενο που ξεσπά από την ερωτική προδοσία την κοιτάζει και η σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη, αφηγούμενη την ιστορία της σαν ένα μαρτυρικό, ερωτικό ύμνο. Γι’ αυτό και εμπλουτίζει το, αγέραστο συναισθημάτων, πρωτότυπο του Ευριπίδη με ένθετα αποσπάσματα και ποιήματα αρχαίων συγγραφέων (Θεόκριτου Ειδύλλια, Αρτεμίδωρου Ονειροκριτικά, Πλούταρχου Ερωτικός, Πλάτωνος Συμπόσιο) που συναντούν το μέγα τραγικό στην ερωτική οδύνη. Η σκηνοθέτις επιλέγει για το Monopoli τα δέκα πιο αντιπροσωπευτικά αποσπάσματα της παράστασης της για το σπαραγμό του έρωτα.

_{Η σκηνοθέτις της παράστασης Μαριάννα Κάλμπαρη στο ρόλο της Τροφού.}

«Δεν υπάρχει οργή πιο φοβερή κι αθεράπευτη από αυτήν που γεννιέται ανάμεσα σε ανθρώπους που είχαν αγαπηθεί».
Τροφός, Μήδεια

«Καλύτερα το έχω τρεις φορές σε πόλεμο να πάω, παρά να ξεσκιστεί γεννώντας η κοιλιά μου έστω και μια φορά».
Μήδεια

«Δεν είσαι γυναίκα εσύ, είσαι θηρίο ανήμερο, πιο άγριο κι από τη Σκύλλα».
Ιάσονας, Μήδεια

«Ολόκληρη μέσα στον όλεθρο βουλιάζω».
Μήδεια

_{Ο Χάρης Φραγκούλης στο ρόλο του Ιάσονα.}

«Ένα μονάχα ξέρω: Ο άνθρωπος είναι σκιά και δεν μπορεί ποτέ να είναι ευτυχισμένος. Μέσα σε μια απέραντη δυστυχία πορεύονται οι θνητοί».
Άγγελος, Μήδεια

«Είναι λοιπόν ο έρωτας μέσα στη φύση μας απ’ τα παλιά τα χρόνια. Αυτός παλεύει να επαναφέρει κάθε άνθρωπο στην πρώτη, στην αρχαία του μορφή. Αυτός μας κάνει συνέχεια να αναζητάμε το κομμάτι που μας λείπει για να γίνουμε ολόκληροι. Και μόνο όταν δυο κομμάτια ενωθούν και γίνουν ένα, τότε μόνο η ανθρώπινη φύση στον πόνο της βρίσκει γιατρειά».
Απόσπασμα από το «Λόγο του Αριστοφάνη» στο Συμπόσιο του Πλάτωνα

«Ο πόνος μ’ ερεθίζει για τις πιο θαρραλέες πράξεις».
Μήδεια

_{Ο Γεράσιμος Γεννατάς ως Αγγελος στη «Μήδεια»} 

«Όταν δίπλα σ’ εκείνη σε θωρώ μήτε φωνή μήτε μια λέξη βγάζω
Η γλώσσα μου παγώνει στη σιωπή
Κάτω απ’ το δέρμα μου ευθύς μικρή φωτιά χυμάει
Τα μάτια μου δε βλέπουνε
Βουίζουνε τ’ αυτιά μου
Κι ιδρώτα χύνει το κορμί
Ολόκληρη ένα τρέμουλο μ’ αδράχνει
Και νιώθω από το θάνατο λίγο ν’ απέχω
Καθώς σαλεύει το μυαλό
Στη σκέψη πως μπορεί πλάι μου να μη σ’ έχω».
Σαπφώ

«Γιατί εγώ ξέρω καλά πόσο σπουδαίο είναι να σε γνωρίζει ο κόσμος· σπουδαιότερο από το να στοιβάζεις στο σπίτι σου χρυσάφι ή να έχεις από τον Ορφέα το χάρισμα ποιήματα να γράφεις».
Ιάσονας, Μήδεια

_{Η Θεοδώρα Τζήμου υποδύεται τη Γλαύκη, την κόρη του Κρέοντα.} 

«Του έρωτα μέγα κακό σπαράζεις τους ανθρώπους. Με ματωμένους κόπους αυτοί που αγάπησαν ξεχνούν. Το άγγιγμα το σιωπηλό, το άγγιγμα το ελαφρυό. Αυτοί που αγάπησαν πενθούν».
Χορός, δεύτερο στάσιμο, Μήδεια

«Ο έρωτας δε γεννιέται, ούτε πεθαίνει μονομιάς.
Ο έρωτας σαν το θυμό σιγά σιγά φουντώνει και λειώνει μέσα μας.
Και σαν αγγίξει την ψυχή, δεν την εγκαταλείπει.
Ακόμα και αν μαραθεί από το χρόνο ή από τη λογική, δεν την εγκαταλείπει.
Αφήνει μέσα της όπως αφήνουν πίσω τους οι κεραυνοί- μια φωτιά που σιγοκαίει.
Ακόμα και η βαθιά λύπη, έρχεται και φεύγει. Ακόμα και η άγρια οργή υποχωρεί και εξαφανίζεται. Ακόμα και ο πόθος ο αχόρταγος έρχεται η ώρα που ησυχάζει.
Του έρωτα όμως η πληγή, μένει ανοιχτή ακόμη κι όταν το θηρίο απομακρυνθεί. Και κανείς δεν μπορεί να πει τι ήταν, πώς ξεκίνησε και πώς βυθίστηκε του θηρίου το κεντρί τόσο βαθιά μες στην ψυχή».
Πλούταρχου Ερωτικός

_{Η Μήδεια της Μαρίας Ναυπλιώτου.}