Θεατής: Ο Γάμος του Καραχμέτη στο Μουσείο του Πανεπιστημίου Αθηνών

Το κείμενο αυτό του Παπαδιαμάντη εμπεριέχει μια σύνθετη ηθική υπόσταση καθώς μπορεί να επικεντρωθεί κανείς σε θέματα που αφορούν στην οικογενειακή βία, τις αξίες και τα πρότυπα των προεπαναστατικών χρόνων, τον αγώνα για επιβίωση, την προσπάθεια για αφύπνιση, την δικαίωση, έστω και μεταθανάτια.

Η ιστορία εξελίσσεται στη Σκιάθο, γενέτειρα του Παπαδιαμάντη. Ο Καραχμέτης είναι το τυπικό αντρικό πρότυπο ενός εύπορου Έλληνα της εποχής που διατηρεί στενές σχέσεις με την τουρκική εξουσία, πρεσβεύοντας την ανωτερότητά του. Μετά από 15 χρόνια έγγαμου βίου, μη έχοντας αποκτήσει απόγονο, οργανώνει την απαγωγή μιας δεύτερης γυναίκας την οποία χάρη στους δεσμούς του με τους Τούρκους προσπαθεί να νομιμοποιήσει, παρά τον γάμο του που εξακολουθεί να υφίσταται. Στην εποχή εκείνη ήταν σε ισχύ το έθιμο της «σύγγριας», της πρόσληψης δηλαδή δεύτερης συζύγου -με ακούσιο συνήθως τρόπο για αυτή- σε περίπτωση ατεκνίας.

Με απλότητα και όχι απλοϊκότητα, με ελάχιστα και αυτοσχέδια τεχνικά μέσα, η φωνή του Παπαδιαμάντη ακούστηκε καθάρια κάτω από την Ακρόπολη

Παρά τη “σοβαρή” υφή της ιστορίας διακρίνει κανείς στοιχεία κωμικότητας, υποχθόνιου χιούμορ και λεπτής ειρωνείας, συστατικά που φάνηκαν και στην προσέγγιση της Όλιας Λαζαρίδου, η οποία στάθηκε με συναίσθηση απέναντι στο παπαδιαμαντικό κείμενο, χωρίς νεωτερισμούς που ενδεχομένως αλλοίωναν τη γλαφυρότητα του λόγου.

Με απλότητα και όχι απλοϊκότητα, με ελάχιστα και αυτοσχέδια τεχνικά μέσα, άφησε τη φωνή του Παπαδιαμάντη να ακουστεί καθάρια κάτω από την Ακρόπολη, εκεί που σύχναζε δηλαδή ο σκιαθίτης συγγραφέας και έπλαθε τους ήρωές του, μέσω της φρεσκάδας δύο νέων ηθοποιών. Η Ιφιγένεια Γρίβα και ο Νίκος Χαλδαιάκης στάθηκαν -και με το παραπάνω- στο ύψος των περιστάσεων. Εστιάζοντας στην πολυσύνθετη γυναικεία ερμηνεία διαπιστώσαμε μια όμορφη και εκφραστική παρουσία, μια ολοκληρωμένη ηθοποιό, που μαζί με τον συμπρωταγωνιστή της μας αναπαρέστησαν με σαφήνεια την ιστορία.

Ωραία και με φαντασία η ιδέα του μπλεξίματος κατά τη σκηνική δράση ενός κειμένου της λογοτεχνικής κληρονομιάς με μια άλλη πτυχή της παράδοσης, το θέατρο σκιών. Ο διάλογος του Καραχμέτη με τον ιερέα, με τον συνδυασμό αυτό, ήταν μια τέτοια εναλλαγή, έκπληξη ευχάριστη.

Στο δεύτερο μέρος της παράστασης παρουσιάζεται στο μπερντέ του θεάτρου σκιών το δραμάτιο του Ιωσήφ Βιβιλάκη, καθηγητή του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, «ο Καραγκιόζης νεκροθάπτης». Εκεί ο Καραγκιόζης αναλαμβάνει την εκταφή της Σεραϊνώ, όπου αποκαλύπτεται και η αγιοποίησή της. Πολλές από τις γνωστές φιγούρες του θεάτρου σκιών θα εμφανιστούν από τον Άθω Δανέλλη και τον Νικόλα Τζιβελέκη και θα πλαισιώσουν τον Καραγκιόζη, τον καταπιεσμένο πρωταγωνιστή, που με την χαρακτηριστική ειρωνία, τη θυμοσοφία, την έμψυχη τραγικότητα, παραμένει αισιόδοξος.

Το ωραίο κείμενο, πιο εύπεπτο σίγουρα από τον παπαδιαμαντικό λόγο, θα αποφορτίσει το έντονο κλίμα που έχει προηγηθεί, δίνοντας μια σπάνια ευκαιρία να δούμε πλάι σε μια θεατρική παράσταση και θέατρο σκιών, ενταγμένο μάλιστα με τρόπο εύστοχο.

Ένα συνολικό αποτέλεσμα που ενδείκνυται για μεγάλη μερίδα θεατών, ιδιαίτερα για τους εραστές της δραματοποιημένης λογοτεχνίας.