Η Μαρία Κάλλας, κατά κόσμον Μαρία Καλογεροπούλου, ήταν και είναι συνώνυμη της Όπερας. Καμιά προσωπικότητα όσο εκείνη δεν προσέφερε τόσα πολλά στη λυρική τέχνη καθώς κουβαλά μια τεράστια γκάμα ερμηνειών, κυρίως του ιταλικού ρομαντισμού, ερμηνεύοντας τις ηρωίδες με τρόπο έκδηλης βιωματικής εμπειρίας. Εργατική, με σκηνική παρουσία μαγνητική, προσωπικότητα έντονη, έγινε η απόλυτη ντίβα της εποχής, μετατρέποντας κάθε καλλιτεχνική -και όχι μόνο- εμφάνισή της σε είδηση.
Σαράντα χρόνια μετά τον θάνατό της (16/9/1977) η γυναίκα που πέρασε στη σφαίρα της ιστορίας και του μύθου, με τους εκατομμύρια θαυμαστές ανά τον κόσμο, με αφορμή την επετειακή έκθεση του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη, “επιστρέφει” και θυμίζει ότι είναι αέναη στον νου και την καρδιά.
Ένας μεγάλος όγκος αντικειμένων (περίπου 200), κυρίως από αυτά που διαθέτει στην προσωπική του συλλογή ο συλλέκτης Νίκος Χαραλαμπόπουλος, αντικείμενα μεγάλης συναισθηματικής αξίας, εκτίθενται για το κοινό στους τρεις ορόφους του Ιδρύματος.
Εκεί θα συναντήσει κανείς από φορέματα των ρεσιτάλ της και των κοσμικών της εμφανίσεων (τα περισσότερα από τη διάσημη Μιλανέζα Biki, προσωπική και κατ’ αποκλειστικότητα σχεδιάστρια της Κάλλας), παρτιτούρες των ρόλων της με χειρόγραφες σημειώσεις, ως και άλλα πιο προσωπικά: δώρα θαυμαστών, κοσμήματα και αξεσουάρ, τηλεγραφήματα, προσκλήσεις, προγράμματα από παραστάσεις, έπιπλα από τα σπίτια της, αντικείμενα από την καθημερινή ζωή (το φλιτζάνι που ήπιε τον καφέ της ελάχιστη ώρα πριν ξεψυχήσει είναι ένα από αυτά), την ατζέντα της, οικογενειακά άλμπουμ, προσωπικά έγγραφα όπως το διαβατήριό της, οι τελευταίες της εξετάσεις αίματος και το πιστοποιητικό θανάτου της, αντικείμενα από τη θαλαμηγό του Ωνάση “Χριστίνα”, εισιτήρια της Ολυμπιακής (με την οποία, όπως μας αποκάλυψε ο κύριος Χαραλαμπόπουλος, η Κάλλας πετούσε πάντα δωρεάν ζητώντας κατ εξαίρεση άδεια μεταφοράς του σκυλιού της στον θάλαμο επιβατών), επιστολές με μαέστρους και σκηνοθέτες που συνεργάστηκε αλλά και με μύθους της εποχής όπως ο Λώρενς Ολίβιε και η Γκρέης Κέλλυ, λεπτομέρειες δηλαδή που συνθέτουν το πορτρέτο του μύθου της.
Ως προς τον χαρακτήρα της έκθεσης ο κύριος Χαραλαμπόπουλος αναφέρει χαρακτηριστικά «Προσπάθησα μέσα από τα αντικείμενα να ζωντανέψω τον μύθο της Κάλλας. Το αξιοσημείωτο με την περίπτωση της είναι ότι ήταν η ίδια δημιούργημα του εαυτού της. Διαμόρφωσε την εικόνα της ως η ομορφότερη γυναίκα της Ιταλίας, διαμόρφωσε τη φωνή της έτσι ώστε να της αποδώσει τη θεατρική διάσταση, ήθελε να συναναστρέφεται με την ελίτ της εποχής και το κατάφερε. Πέρα από αυτό όμως θέλησα να αναδείξω και την πιο ανθρώπινη, προσωπική και άγνωστη πλευρά της, κάθε βράδυ λόγου χάρη φώναζε το προσωπικό της και τους έλεγε “σας αγαπώ”, εικόνα ασυνήθιστη για μια μεγαλοκυρία…».
Στην ερώτηση-απορία της έκπληξης για το πώς κατόρθωσε και συγκέντρωσε όλα αυτά τα αντικείμενα της μεγάλης ντίβας ο κύριος Χαραλαμπόπουλος ήταν αποκαλυπτικός «οι οικείοι της Κάλλας δεν έχουν μιλήσει ποτέ, δεν έχουν δημοσιοποιήσει τίποτα που την αφορά, εγώ κατάφερα να τους κάνω φίλους μου και να με εμπιστευτούν, χωρίς να καταλάβω πώς ακριβώς έγινε, είχα τη βούληση ισχυρή και απλά έγινε…».
Ο ίδιος ξεχωρίζει από τον τεράστιο όγκο αντικειμένων της Κάλλας (τα μισά μόνο από αυτά που διαθέτει εκτίθενται στην παρούσα έκθεση) το πρώτο της αυτόγραφο σε ηλικία 14 ετών και το τελευταίο της (μια μόλις μέρα πριν τον αιφνίδιο θάνατό της) και ως συγκινητικότερο τον χρυσό της σταυρό, που τον φόρεσαν στη σωρό της προκειμένου να καεί μαζί της, αλλά τελευταία στιγμή αφαιρέθηκε από συγγενικό της πρόσωπο.
Η έκθεση συμπεριλαμβάνει αντικείμενα από την Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων (ανάμεσα στα οποία η περούκα του θρυλικού της ρόλου στη «Μήδεια»), ενώ οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στους χώρους αξιοποιώντας την εφαρμογή Clio Muse App από τα κινητά τους.
Με την αντιπαραβολή εκθεμάτων και φωτογραφικού υλικού, το πλούσιο αρχείο, τις συνοδευτικές πληροφορίες για τη ζωή και το έργο της Κάλλας -πολλές άγνωστες στο ευρύ κοινό-, την ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα όπου μπορεί κάποιος να πάρει μια γεύση από τις άριες της, το Ίδρυμα Θεοχαράκη παρουσιάζει μια “ζωντανή” έκθεση, που αφηγείται με τρόπο γοητευτικό την ιστορία της μοναδικής λυρικής ερμηνεύτριας, ο μύθος της οποίας αποδεικνύεται αναλλοίωτος στον χρόνο, χαρίζοντας της περίοπτη θέση στο πάνθεον των αθάνατων.
*Το Ίδρυμα συμμετέχει στο Art Night Athens στις 23 Σεπτεμβρίου όπου οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να ξεναγηθούν στην έκθεση από τον κύριο Νίκο Χαραλαμπόπουλο.
