Μητέρα
Ύστερα από τον αποτυχημένο σε όλα τα επίπεδα «Νώε» ο Ντάρεν Αρονόφκσι επιστρέφει στα δικά του και δημιουργεί ένα ντελιριακό φιλμ που αφορά τα… πάντα!
Εκείνη είναι η νεαρή νοικοκυρά που φροντίζει όλα τα ζητήματα της καθημερινότητας και του σπιτιού ενώ ο σύζυγός της είναι διάσημος ποιητής που είναι απορροφημένος στη δουλειά του και προσπαθεί να ξαναβρεί τη χαμένη του έμπνευση. Η ζωή τους κυλάει ήρεμα στην απομονωμένη εξοχική κατοικία τους ώσπου «αναγκάζονται» να φιλοξενήσουν έναν ηλικιωμένο άρρωστο θαυμαστή του ποιητή και την εκκεντρική σύζυγό του…
Με το μανδύα του ψυχολογικού θρίλερ και με αποφασιστικότητα που δεν σταματά μπροστά σε τίποτα, το νέο φιλμ του Αρονόφσκι είναι μια σπάνια κινηματογραφική εμπειρία.
Οι φιλοδοξίες του αμερικανού για το εν λόγω έργο θα μπορούσαν να γεμίσουν τόμους αναλύσεων. Τίγκα στις ιδέες και με ορμητική διάθεση, η «μητέρα!» είναι μια αλληγορία για τη Γέννηση και το Θάνατο. Της ανθρωπότητας, του θεού, της ζωής, του καλού και του κακού, της ίδιας της ύπαρξης.
Είναι δύσκολο να μείνεις ανεπηρέαστος μπροστά στην τόλμη του σκηνοθέτη να φτάσει το θέ(α)μα του στα άκρα και να οδηγήσει την υπαρξιακή αγωνία του εκεί που δεν την έχει οδηγήσει κανείς συνάδελφος του ως τώρα. Με νευρώδη κίνηση της κάμερας, αγχωτική ερμηνεία από την Λόρενς, ανησυχητική ηρεμία στις κινήσεις του Μπαρδέμ, προκλητική συμπεριφορά από το ζευγάρι των επισκεπτών (ο αβανταδόρικος ρόλος στη Μισέλ Φάιφερ σε μια απρόσμενα σέξι ερμηνεία) και ένα σπίτι που υπενθυμίζει διαρκώς και με διάφορους τρόπους ότι μπορεί και να είναι η πύλη της κολάσεως, ο Αρονόφκσι πετυχαίνει σχεδόν διάνα στους περισσότερους και απαιτητικούς στόχους που βάζει.
Ένα τέτοιο έργο-κολοσσός όμως, είναι δύσκολο να μην έχει αδυναμίες. Πολλές μάλιστα είναι και χτυπητές, με κυριότερη την ανικανότητα του δημιουργού να τιθασεύσει την ίδιο το τέρας που κατασκεύασε. Η ντελιριακή δύναμη του φιλμ ξεφεύγει γρήγορα από τα χέρια του. Στο παροξυσμό του οργιώδους τελευταίου ημιώρου ο Αρονόφσκι σαν να έχει αποδεχτεί πλέον τη μοίρα του, πατάει το fast forward και το τρενάκι του τρόμου – και της φαντασίας- εκτροχιάζεται. Θεοί και δαίμονες, υπερτροφικά Εγώ, η δύναμη του ενστίκτου, η τυφλή θρησκευτική πίστη, το κυνήγι της διασημότητας, η διάλυση της οικογένειας, το μεταναστευτικό ζήτημα, το προπατορικό αμάρτημα, η θέση της γυναίκας – και η βία κατά των γυναικών-, η έννοια της μητρότητας, το σαρκικό πάθος… (ουφ, πάρτε ανάσα) είναι μερικά μόνο από τα αμέτρητα θέματα που θίγει η ταινία με το χαρακτηριστικό βιβλικό προβληματισμό του Αρονόφσκι και καλεί το θεατή να τα αναλογιστεί.
Ποια είναι τελικά η μεγαλύτερη αγωνία αυτής της … «μητέρας» (έτσι, με το μ μικρό)? Είναι μια σοφία που υπερβαίνει τα πεπερασμένα όρια ενός κινηματογραφικού φιλμ; Ή μήπως κάτι άλλο;
Κωνσταντίνος Καϊμάκης