Μικρόκοσμος
Η πρώτη φορά που ο Αλεξάντερ Πέιν καταπιάνεται με το είδος της επιστημονικής φαντασίας διαθέτει πρωτότυπες ιδέες οι οποίες όμως δεν ολοκληρώνονται πάντα αποτελεσματικά.
Στο κοντινό μέλλον ένας Νορβηγός επιστήμονας δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να συρρικνώνουν τον εαυτό τους. Έτσι, οι συρρικνωμένοι άνθρωποι μπορούν πλέον να ζουν σε μικρές πόλεις, να τρέφονται λιγότερο και να δημιουργούν λιγότερα σκουπίδια ωφελώντας τον πλανήτη. Συνεκτιμώντας όλα αυτά τα πλεονεκτήματα του μικρόκοσμου, ο Πολ (Ματ Ντέιμον) αποφασίζει να συρρικνωθεί μαζί με τη σύζυγό του (Κρίστεν Γουίγκ) προκειμένου να μειώσουν τα τεράστια έξοδα διαβίωσης που έχουν.
Η ιδέα είναι εκτός από πρωτότυπη και δελεαστική για ένα ικανότατο σεναριογράφο όπως είναι πρωτίστως – η σκηνοθεσία έπεται- ο Αλεξάντερ Πέιν. Στο εναλλακτικό σύμπαν που δημιουργεί ο ελληνοαμερικανός σε τούτη την πρώτη sci-fi ταινία του, συναντάμε κάποιες από τις αγαπημένες του θεματικές (η πίστη στον άνθρωπο, το ταξίδι ως μέσο αυτογνωσίας, η μελαγχολία των σχέσεων). Μόνο που εδώ η γνώριμη υπαρξιακή αγωνία που χαρακτηρίζει τους παραδοσιακούς ήρωες του (από το «Πλαγίως» και το «Σχετικά με το Σμιντ» μέχρι τους «Απογόνους» και το «Νεμπράσκα»), μεταφέρεται στο μέλλον και ανοίγει την ομπρέλα της προβληματικής του σε πιο οικουμενικά μεγέθη. Τρυφερό και αστείο, αγωνιώδες και ανθρώπινο, με πολλά ερωτήματα να συνοδεύουν την προσωπική ιστορία του Πολ, το φιλμ έχει την ικανότητα να διεγείρει τη σκέψη του θεατή σε πολλά επίπεδα.
Όμως η αδυναμία του «Μικρόκοσμου» είναι πως δεν βρίσκει πάντα τον τρόπο να βάλει τα πράγματα στην σωστή τους θέση. Οι ιδέες υπάρχουν (μια μικρότερη σε μέγεθος κοινωνία, δεν παύει να είναι μια κανονική κοινωνία με όλες τις ταξικές ανισότητες και τα πολιτικά αδιέξοδα της) και δημιουργούν μια εντυπωσιακή αρχικά ταινία που κερδίζει τα εύσημα ακόμη και στο επίπεδο σκηνοθεσίας – καταπληκτικά τα ειδικά ψηφιακά εφέ που «δένουν» την καθημερινότητα των συρρικνωμένων ηρώων με τη γιγάντια πραγματικότητα των κανονικών ανθρώπων- αλλά στη συνέχεια ξεμένει από καύσιμο τόσο σεναριακά (αφελείς κάποιες καταστάσεις στο φινάλε) όσο και σκηνοθετικά.
Κωνσταντίνος Καϊμάκης