MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΚΥΡΙΑΚΗ
17
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

Η Εντα Γκάμπλερ αυτοκτονεί στο Μπάγκειον

Η οικοδόμηση του Μπάγκειον ξεκινάει το 1890. Ο Χένρικ Ιψεν παραδίδει την «Εντα Γκάμπλερ» το 1890. Πως ένα ιστορικό κτήριο συναντά καρμικά ένα κλασικό κείμενο με την Αντζελα Μπρούσκου να το οργανώνει.

author-image Στέλλα Χαραμή

Εχει κατοικήσει από υπόγεια (ιστορικά και μη), βιομηχανικά κτήρια μέχρι πολυτελή αστικά θέατρα. Ποτέ πριν όμως δεν είχε αναγνωρίσει σ’ ένα χώρο (θεατρικό και μη) αυτή την ομορφιά· την ίδια ομορφιά που αναζητά και αποθεώνει η ηρωίδα της, η Εντα Γκάμπλερ. Η Αντζελα Μπρούσκου μπαίνει στο περήφανο κι ανθεκτικό, στο χρόνο και στη φθορά, Μπάγκειον της πλατείας Ομονοίας για να κάνει θέατρο. Γιατί, όπως εξηγεί, «έχω ανάγκη το χώρο με τον ίδιο τρόπο που έχω ανάγκη τους ανθρώπους. Με επηρεάζει σημαντικά το κτηριακό περιβάλλον».

Από την πρώτη στιγμή του σχεδιασμού να ανεβάσει το κλασικό αριστούργημα έψαχνε ένα “διαφορετικό” χώρο θεωρώντας πως «το θέατρο σε οδηγεί σε μια σύμβαση και κατ’ επέκταση σε παραχωρήσεις». Η αναζήτηση της ξεκίνησε από την ιδέα ενός μουσειακού, ψυχρού περιβάλλοντος που θα εξυπηρετούσε και την δραματουργική τοποθέτηση των προσώπων του Ιψεν ώστε να παραπέμπουν σε ενοίκους του χρόνου, σε «ιδιοκτήτες – φαντάσματα». Κι έτσι όταν αντίκρισε την, ξεχασμένη στις δεκαετίες, σάλα του πρώτου ορόφου στο Μπάγκειον βρήκε το φυσικό περιβάλλον για την παράσταση της. «Κάθε έργο επιζητά το χώρο του για να λειτουργήσει σωστά δραματουργικά. Και στο Μπάγκειον δεν ήταν μόνο η φοβερή ατμόσφαιρα και το ιδανικό αισθητικό ερέθισμα· ήταν και η πολυτέλεια που ξαφνικά μας δόθηκε προκειμένου να κάνουμε από την πρώτη μέρα πρόβες στο χώρο στον οποίο τελικά θ’ ανέβει η παράσταση. Να εξοικειωθούμε με αυτόν, να μας χωρέσει και να τον χωρέσουμε» σημειώνει η σκηνοθέτις, στηλιτεύοντας τη νομαδική ζωή του θεατρίνου που σχεδόν ποτέ δεν κάνει πρόβα στον χώρο που θα φιλοξενήσει την παράσταση.

Hedda Gabler Mpagkeion7

Θάνος Παπακωνσταντίνου, Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου, Παρθενόπη Μπουζούρη κατοικούν το Μπάγκειον για την «Εντα Γκάμπλερ».

Φυσικά, οι δυσκολίες στην κατοίκηση ενός τέτοιου χώρου δεν λείπουν. Η εγκατάλειψη που βασανίζει το Μπάγκειον προϋποθέτει σοβαρές ελλείψεις και για την παραγωγή της παράστασης, με αποτέλεσμα τα λιγοστά χρήματα της επιχορήγησης που εξασφάλισε να διατεθούν στις αναγκαίες εγκαταστάσεις φωτισμού και θέρμανσης.

Το ξενοδοχείο Μπάγκειον αρχίζει να οικοδομείται το 1890 σε σχέδια του Γερμανού Ερνέστου Τσίλερ, ακριβώς την ίδια χρονιά που ο Χένρικ Ιψεν παραδίδει την «Εντα Γκάμπλερ». Δυο συνομίληκα έργα τέχνης συνομιλούν αναπάντεχα παρότι το ανέβασμα της Αντζελας Μπρούσκου δεν θα προχωρήσει σε μια τυπική αναπαράσταση της εποχής. Θα κινηθεί ωστόσο στον απόηχο μιας μνήμης, μιας εποχής που έχει παρέλθει κι έχει αμετάκλητα χαθεί, αποτυπωμένης συγκινητικά πάνω στο σώμα ενός ιστορικού κτηρίου. «Η Εντα Γκάμπλερ (την υποδύεται η Παρθενόπη Μπουζούρη) είναι ένα πρόσωπο που ασφυκτιά στην εποχή της, δεν μπορεί να συνδεθεί, να ενταχθεί σε αυτήν. Οι συνθήκες της επιβάλλουν το ρόλο της μητέρας και της συζύγου καταπιέζοντας αφόρητα τη δημιουργικότητα της. Την αναγκάζουν να υπηρετήσει κοινωνικά μια εικόνα, οδηγώντας την στην τρέλα. Εκείνη επιλέγει λοιπόν, να κοιμηθεί, να πεθάνει αγκαλιά με τα ιδεώδη της παρά να υπομείνει τον εγκλωβισμό και το αδιέξοδο. Δεν διαμαρτύρεται, δεν πολιτικοποείται, αυτοκτονεί. Κι έτσι φεύγει από το τότε κι έρχεται με μεγαλύτερη ευκολία στο σήμερα – μιαν αντίθεση που συμβολοποιεί ο συσχετισμός με το χώρο» παρατηρεί η σκηνοθέτις.

Hedda Gabler Mpagkeion4

Η Παρθενόπη Μπουζούρη στο ρόλο της Εντα Γκάμπλερ.

Και καθώς τα πρόσωπα του Ιψεν – τη διανομή απαρτίζουν εκτός από την Παρθενόπη Μπουζούρη, ο Θάνος Παπακωνσταντίνου, ο Ανδρέας Κωνσταντίνου, ο Φιντέλ Ταλαμπούκας, η Κωνσταντίνα Αγγελλοπούλου, η Ειρήνη Αϊβαλιώτου και η Χριστίνα Παπαδοπούλου – μετακινούνται στο χώρο και στο χρόνο, το Μπάγκειον αναζητά επίσης κι αυτό τη θέση του στο χρόνο και στον τόπο. Οι εργασίες αναστήλωσης του βρίσκονται σε εξέλιξη και μάχονται να το βγάλουν από τη λήθη και την παρακμή και να το εντάξουν ξανά στο κέντρο της αστικής ζωής.

Περισσότερα από Art & Culture