Ανθρώπινη Ροή
Το ντοκιμαντέρ του κινέζου εικαστικού Αϊ Γουέι Γουέι για τη σύγχρονη μετανάστευση ήταν υποψήφιο για το Χρυσό Λέοντα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας.
Περισσότεροι από 65 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί με τη βία από τα σπίτια τους, στη μεγαλύτερη ανθρώπινη μετατόπιση από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα επικό ταξίδι για το προσφυγικό, γυρισμένο σε 23 χώρες από την Ελλάδα και τη Γερμανία έως το Μεξικό και τη Βιρμανία.
Η κάμερα στέκει ψύχραιμη (θα μπορούσες να την πεις και ψυχρή αλλά αυτό δεν είναι αρνητικό αφού ο σκηνοθέτης αποφεύγει να γίνει μελό όσο γίνεται με βάση ένα τόσο σκληρό θέμα) απέναντι στο γιγάντιο κύμα προσφύγων που απλώνεται σε όλες τις ηπείρους κι όλες τις θάλασσες. Ο Αϊ Γουέι Γουέι καταγράφει όλη αυτή την ανθρώπινη ροή με κριτήρια κινηματογραφικά και καλλιτεχνικά (εικόνες απίστευτου εικαστικού μεγαλείου και ομορφιάς «συνοδεύουν» παράδοξα όλο αυτό το δράμα) από τα οποία όμως δεν απουσιάζει η κοινωνικοπολιτική διάσταση του φαινομένου καθώς και η ανθρωπιά.
Με στατιστικά νούμερα, προσωπικές μαρτυρίες, στιγμιότυπα από την καθημερινότητα των προσφύγων, εξιστορήσεις ανατριχιαστικών στιγμών αλλά και ποιητικά πρελούδια που δίνουν όλη την παράνοια μιας απόκοσμης πραγματικότητας, ο ακτιβιστής σκηνοθέτης δημιουργεί το ιδεολογικό περίβλημα («το να είσαι πρόσφυγας δεν είναι μόνο μια πολιτική κατάσταση αλλά κυρίως είναι η πιο διαπεραστική σκληρότητα που μπορεί να ασκηθεί σε έναν άνθρωπο στερώντας του με τη βία όλες τις πτυχές που καθιστούν την ζωή όχι απλώς υποφερτή αλλά ουσιαστική») μιας συγκλονιστικής ταινίας.
Οι εικόνες οικείες και αφοπλιστικές – είτε αφορούν την Ειδομένη και τη Μυτιλήνη είτε στο Μιανμάρ όπου συντελείται εθνοκάθαρση κατά των Ροχίνγκια, της εθνοτικής μειονότητας περίπου 1,1 εκατομμυρίων μουσουλμάνων που υφίστανται διακρίσεις και βία από άλλες θρησκευτικές ομάδες του πληθυσμού της Βιρμανίας, που είναι κατά κύριο λόγο Βουδιστές- που καθηλώνουν με τη δύναμη του περιεχόμενου και επιχειρούν να δώσουν τις απαντήσεις στα αίτια δημιουργίας αυτών των φαινομένων.
Είναι βέβαιο ότι η «Ανθρώπινη ροή» εκτός του ότι είναι ένα από τα πιο άρτια ντοκιμαντέρ των τελευταίων ετών, προσφέρει τα κατάλληλα εφόδια για να αντιληφθούμε στην ολότητα του ένα από τα πιο κρίσιμα – αν όχι το κρισιμότερο- ζητήματα της σύγχρονης πραγματικότητας.
Κωνσταντίνος Καϊμάκης