‘Ενα από τα λιγότερα γνωστά έργα του Σαίξπηρ, το ”Χειμωνιάτικο Παραμύθι” παρουσιάζεται αυτήν την άνοιξη στο Από Μηχανής Θέατρο. Πρόκειται για ένα αλλόκοτο παραμύθι. Η ιστορία του ζηλόφθονου βασιλιά Λεόντιου που τα άρρωστα συναισθήματά του για την ωραία σύζυγό του (και πιστή εν τέλει) Ερμιόνη γίνονται η αιτία για 16 χρόνια δυστυχίας και μοναξιάς. Ο Λεόντιος τυφλωμένος από ζήλεια και διψώντας για εκδίκηση θα οδηγήσει την “άπιστη” στη φυλακή, το παιδί του και τους έμπιστους τους στην εξορία βυθίζοντας ταυτόχρονα τον ίδιο στην απόλυτη μοναξιά και απελπισία. Όμως, όπως η ζωή δίνει και δεύτερες ίσως και τρίτες ευκαιρίες, έτσι και ο Σαίξπηρ δίνει στον άτεγκτο βασιλιά την ευκαιρία να μετανοιώσει, να τον συγχωρέσουν αυτοί που αδίκησε και να αγαπήσει και να αγαπηθεί ξανά.
Όλο το έργο “Χειμωνιάτικο Παραμύθι”, από την αρχή έως και το τέλος του δεν σταματά να υμνεί τον έρωτα, την άδολη αγάπη, την συγχώρεση. Είναι στην πραγματικότητα μια ελεγεία σ’ ένα ρεαλιστικό σύμπαν όπου το Καλό κυριαρχεί και οι άνθρωποι κουρασμένοι από τα δεινά, αλλά σίγουρα σοφότεροι επιστρέφουν στην αθωότητα ξαναβρίσκοντας την αγάπη. Ρεαλιστικό ή μή στις μέρες μας; Σήμερα το “Χειμωνιάτικο Παραμύθι” μοιάζει πιο επίκαιρο από κάθε άλλη εποχή.
Ο Σαίξπηρ έγραψε “Το χειμωνιάτικο παραμύθι” ένα από τα σπουδαιότερα του έργα, κατά την ίδια περίοδο με την “Τρικυμία”, ανατρέποντας όλους τους κανόνες που ακολουθεί η τελευταία. Η ενότητα του χρόνου, του τόπου και της δράσης χάνεται μέσα σε ένα ταξίδι που διαρκεί δεκαέξι ολόκληρα χρόνια ανά την Ευρώπη, από την αυλή στην εξοχή, από την τραγωδία στην κωμωδία.
Σε μια εποχή γεμάτη σκληρότητα και κατάρρευση ιδεών ένα σπουδαίο έργο και ο μέγιστος δραματουργός Σαίξπηρ έρχονται να μας θυμίσουν ότι πάνω απ’ όλα σημασία έχουν η αγάπη και η συγχώρεση. Σκοτάδι στην αρχή (στο πρώτο μέρος) και έπειτα το φως της χαράς και της αλήθειας. Ο χρόνος -πανδαμάτωρ- οφείλει τα χρωστούμενα και ο Άγγλος δραματουργός αναζητά τη λύτρωση στο δεύτερο μέρος του έργου που μετατρέπεται σε κωμωδία .
Μαζί με τον “Περικλή”, τον “Κυμβελίνο”, την “Τρικυμία” και τον “Ερρίκο Η'”, το “Χειμωνιάτικο παραμύθι” ανήκει στα έργα της τελευταίας συγγραφικής περιόδου του Σαίξπηρ, έργα που έχουν πολλές γλωσσικές, στιχουργικές, υφολογικές και θεματικές ομοιότητες με κοινό άξονα τις ερωτικές ιστορίες υψηλόβαθμων ανδρών, τόσο σε αυλικό όσο και σε βουκολικό περιβάλλον.
Στην παράσταση όλοι οι ηθοποιοί επωμίζονται διπλό ή και τριπλό ρόλο αφού το έργο του Σαίξπηρ εκτυλίσσεται κατά το ήμισυ στη σκοτεινή, “πολιτισμένη” Σικελία και για το υπόλοιπο μισό στη φωτεινή και άγρια επαρχιώτικη Βοημία, που είναι “γεμάτη ανθρώπους αθώους και χαρούμενους”. Οι ηθοποιοί εναλλάσσονται συνεχώς ανάμεσα στις δύο συναισθηματικές περιοχές του έργου.
Πολλά είδη θεάτρου συνυπάρχουν όπως το τσίρκο, το μιούζικαλ, η σάτιρα αλλά και η ελληνική επιθεώρηση με τους ήχους από μια ιδιόμορφη εκδοχή της ροκ και τζαζ μουσικής αλλά με απόηχους ελληνικής μουσικής. Έχουν τρομερό ενδιαφέρον για τον θεατή οι διαφορετικοί και καταιγιστικοί ρυθμοί που κατακλύζουν το “αλλόκοτο” αυτό έργο του μεγάλου δραματουργού αφού οι ήρωες του έργου κινούνται ανάμεσα στην τραγωδία και την κωμωδία ή και αντίστροφα. Η αποθέωση δηλαδή του θεατρικού παιχνιδιού για τους ερμηνευτές.
Ο σκηνοθέτης Θανάσης Σαράντος για την παράσταση:
Η παράσταση βασίζεται στον λόγο του Σαίξπηρ και στην ρέουσα μετάφραση του Νίκου Χατζόπουλου που επιβάλλουν έναν καταιγιστικό ρυθμό ανά σκηνή. Πρόκειται για μια καθαρή ανάγνωση του ιδιαίτερου αυτού έργου όπου ο Άγγλος συγγραφέας δοκιμάζει μια νέα φόρμα όπου η τραγωδία μεταλλάσσεται σταδιακά σε κωμωδία, ενώ η τελική Πέμπτη πράξη είναι μια ελεγεία για την συγχώρεση και την αγάπη όπου υπάρχει μια νέα αρχή για όλους. Ο Σαίξπηρ έγραψε «Το χειμωνιάτικο παραμύθι», ένα από τα σπουδαιότερά του έργα, ανατρέποντας όλους τους κανόνες: Η ενότητα του χρόνου, του τόπου και της δράσης χάνεται μέσα σε ένα ταξίδι που διαρκεί δεκαέξι ολόκληρα χρόνια ανά την Ευρώπη, από την αυλή στην εξοχή, από την τραγωδία στην κωμωδία. Το έργο ξεκινά με έναν παρανοϊκό βασιλιά που οδηγεί την οικογένειά του στην καταστροφή. Ωστόσο, το σκοτάδι που επικρατεί στην αρχή του «Παραμυθιού» θα δώσει τη θέση του στο φως της χαράς, καθώς ο χρόνος θα παρασύρει τους χαρακτήρες σε ένα αναπάντεχο τέλος.
Στη συγγραφική του ωριμότητα, ο Σαίξπηρ μιλάει για τη ζήλια και την αποτυχία του ανθρώπου. Για τη μη αναστρέψιμη καταστροφή που μπορεί να φέρει η παράλογη ζήλια αλλά και για την λύτρωση που μπορεί να φέρει η ανθρώπινη συγχώρεση και η ελπίδα της αγάπης. Έχουν τρομερό ενδιαφέρον για τον θεατή οι διαφορετικοί και καταιγιστικοί ρυθμοί του “αλλόκοτου” αυτού έργου του μεγάλου δραματουργού: Ο όρος “τραγικοκωμωδία” περιορίζει την πολυπλοκότητα του αφού οι ήρωες του κινούνται ανάμεσα στην τραγωδία και την κωμωδία ή και αντίστροφα. Αυτή η εναλλαγή συναισθημάτων αλλά και ρόλων των ηθοποιών καθώς και η συνύπαρξη πολλών ειδών όπως το τσίρκο, το μιούζικαλ, η σάτιρα αλλά και η ελληνική επιθεώρηση με τους ροκ και τζαζ ήχους με απόηχους ελληνικής μουσικής δίνουν το στίγμα της παράστασης και σκοπεύουν να κεντρίσουν το σημερινό θεατή.
