Παραπάνω από 4 λόγοι για να δεις το Fast Forward Festival 5 της Στέγης
Παρακολουθήσαμε τέσσερις από τις επτά δράσεις του FFF5 εκτός Στέγης που αποδεικνύουν ότι ο φετινός προγραμματισμός είναι ο πιο ενδιαφέρων της (σύντομης) ιστορίας του.
Μπαίνουμε σε ιστορικά κτήρια που δεν έχουμε επισκεφθεί ποτέ ξανά. Περπατάμε βράδυ, χωρίς φόβο και πάθος, στο Πεδίον Αρεως. Ζωντανεύουμε ξανά το πληθωρικό θεατρικό παρελθόν του. Παρακολουθούμε την πρώτη έκθεση σύγχρονης τέχνης στην ιστορία του Μουσείου της Ακρόπολης. Εντρυφούμε στα πρακτικά της σπουδαιότερης αρχαιολογικής ανακάλυψης των τελευταίων ετών στην Αθήνα. Μοιραζόμαστε το ίδιο δωμάτιο με ένα θηλυκό λιοντάρι.
Η Αθήνα έχει πολλές ακόμα ιστορίες να αφηγηθεί και το Fast Forward Festival έχει βρει τον τρόπο για να τις αφηγείται. Δυο μέρες και τέσσερις περιπάτους μετά, από την Ακρόπολη ως τα Εξάρχεια κι από τη Λεωφόρο Πατησίων ως τα βάθη του Πεδίου Αρεως χαρτογραφούμε μερικούς καλούς λόγους για τους οποίους αξίζει να παρακολουθήσει κανείς το FFF5 που ολοκληρώνεται στις 16 Μαϊου.
Unconformities στο Μουσείο Ακρόπολης
credit: Πάρις Ταβιτιάν
«Σε 4 εκατοστά γης μπορεί να χωρέσει ιστορία 1000 ετών». Πράγματι· οι κάθετοι κυλινδρικοί στύλοι που δεσπόζουν πλάι στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης μοιάζουν με αρχαίους κίονες που αναδύθηκαν σύσσωμοι από τα έγκατα της γης. Ένα αμάλγαμα της υπεδαφικής μας ιστορίας που μπορεί να μην έχει το κάλλος του πραγματικού κίονα αλλά έχει την ηλικία του. Έχει και το βάρος ενός πολυσήμαντου παρελθόντος.
Η, ελληνικής καταγωγής, Τζοάνα Χατζηθωμά και ο Χαλίλ Ζορέζ, ένα ζευγάρι ερευνητών και κινηματογραφιστών από το Λίβανο επιχειρούν μια εντυπωσιακά πρωτότυπη ανασκαφή του υπεδάφους τριών ιστορικών πόλεων: Της Αθήνας, της γενέτειρας τους, Βηρυτού και του Παρισιού. Χρησιμοποιώντας γεωτρητικούς πυρήνες φέρνουν στην επιφάνεια ερείπια ενός πολυσήμαντου και πολυκύμαντου παρελθόντος που συμβάλλουν στην κατανόηση του παρόντος ίσως και στη φαντασίωση του άρρητου μέλλοντος μας.
Το γεωτρύπανο τους έφτασε σε επτά-οκτώ μέτρα βάθος στην περιοχή του Ελαιώνα και στο Μοναστηράκι. Ανέδειξε από σκουπίδια (“μνημεία” της τρέχουσας ελληνικής κουλτούρας στο δημόσιο χώρο), ίχνη τσιμέντου από την ανοικοδόμηση της δεκαετίας του ’60, επιχώσεις του 19ου αιώνα μέχρι και υπολείμματα ενός υδραγωγείου της ρωμαϊκής περιόδου. Η πολύπαθη Βηρυτός, σύμφωνα με τα ευρήματα που αναδύθηκαν από την Πλατεία Μαρτύρων, “φωνάζει” το ρωμαϊκό, βυζαντινό και οθωμανικό παρελθόν της και τις καταστροφές που στο πέρασμα του χρόνου την ισοπέδωσαν και ενδεχομένως απάλειψαν στιγμές της ιστορίας της. Στο Παρίσι τα ίχνη των Ρωμαίων κατακτητών αναμειγνύονται με αναγεννησιακές μαρτυρίες.
Είναι σπάνιας αξίας η ιδέα που προτείνει το «Uncorformities» καθώς αυτοί οι κύλινδροι που αιωρούνται από την οροφή του μουσείου δεν συνιστούν παρά σύγχρονα μνημεία που «ανατάσσουν» – όπως πολύ εύστοχα επισήμανε ο πρόεδρος του Μουσείου της Ακρόπολης, Δημήτρης Παντερμαλής – τον αστικό πολιτισμό και την αστική ιστορία μέσα από τα, βυθισμένα στη γη, κατάλοιπα τους. Σημειωτέων, η έκθεση σπάει το “πρωτόκολλο” του Μουσείου της Ακρόπολης αφού είναι η πρώτη με περιεχόμενο σύγχρονης τέχνης που φιλοξενείται σε αυτό.
* Είσοδος για το κοινό ελεύθερη
Park Fables (Μύθοι του πάρκου) στο Πεδίον Αρεως
credit: Γιώργος Σαλαμέ.
Η προτομή του Κολοκοτρώνη, του Παπαφλέσσα, της Μπουμπουλίνας, του Κανάρη, το άγαλμα του “κοιμώμενου” Υψηλάντη, ο έφιππος ανδριάντας του βασιλιά Κωνσταντίνου· οι χρήστες, οι άστεγοι, οι μετανάστες, οι joggers, οι Αθηναίοι που βολτάρουν με τους σκύλους τους. Οι κάτοικοι του Πεδίου Αρεως – οι πρώτοι αμετακίνητοι από τη μαρμάρινη σιωπή τους, οι δεύτεροι σε μια αντιφατική συγκατοίκηση – συστήνουν τη μυθολογία του ιστορικού πάρκου. Γιατί η παραμυθία, σύμφωνα με τη ρωσική κολεκτίβα των Chto Delat, δεν βρίσκεται μόνο στο ένδοξο και ηρωικό παρελθόν αλλά και στην επαναλαμβανόμενη καθημερινότητα του πάρκου – ακόμα κι αν αυτή είναι παρηκμασμένη κι αποκαρδιωτική.
Μέσα από τρεις θεματικές διαδρομές (την ιστορικο-πολιτική, την οικολογική και την οικονομική ξενάγηση) στα σκιερά μονοπάτια του με την εντυπωσιακή χλωρίδα που υψώνεται στοργικά πάνω από τα κεφάλια τους, οι περιπατητές συνομιλούν με τη μνήμη του χώρου αναθεωρώντας, θέλοντας και μη, για τη σημερινή του τύχη. Στο τέρμα των διαδρομών, τα μνημειακά και φυσικά σύμβολα με τα οποία είναι σπαρμένα το πάρκο τροφοδοτούν μια ευρηματική περφόρμανς συμφιλίωσης ανάμεσα στο χθες και στο τώρα.
* Είσοδος για το κοινό ελεύθερη με σειρά προτεραιότητας
The Primary Fact στη Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής
credit: Νίκος Παπαγγελής.
Νεαροί φοιτητές της Νομικής και γραμματείς φωνάζουν κάθε τόσο στους ανήσυχους του κτηρίου (στον πρώην χώρο εργαστηρίων Φυσικής και Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών δια χειρός Τσίλερ) να μιλούν ψιθυριστά. Σαν να πρέπει να τηρήσουν ενός λεπτού σιγή για τους νεκρούς που, μ’ έναν άλλο τρόπο, ήρθαν να τιμήσουν. Τα μυστικά του μαζικού τάφου που ήρθε στο φως προ έξι ετών στο παραλιακό μέτωπο του Παλαιού Φαλήρου, το μυστηριώδες παρελθόν των 80 δεσμωτών αριστοκρατικής καταγωγής του 7ου π.Χ., αναβιώνει στον τρίτο όροφο του κτηρίου χάρη στην πρωτότυπη συνεργασία του Ιάπωνα κινηματογραφιστή Χικάρου Φούτζι και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων (με επικεφαλής την Στέλλα Χρυσουλάκη).
Η τραγική και για, πολλούς λόγους, πρωτοφανής ιστορία της εκτέλεσης τους λίγο πριν εγκαθιδρυθεί η Δημοκρατία στην Αθήνα – λίγο καιρό δηλαδή πριν θεσπιστούν οι πρώτοι νόμοι – αναπαρίσταται σ’ ένα φιλμ πολλών επεισοδίων από την χορογράφο Πατρίσια Απέργη και τους 80 χορευτές της, στο κτήριο όπου σήμερα εκκολάπτονται υπερασπιστές των νόμων και – τι ειρωνεία – συνομήλικοί τους· εκείνοι ζητούν επίμονα από τους διπλανούς τους να κάνουν ησυχία.
Εξαιρετικής σύλληψης και βαθιά συγκινητικό εγχείρημα που εδραιώνει τη σύζευξη της αρχαιολογικής επιστήμης και της new media art.
Έως 16 Μαϊου: 12.00 – 19.00 Παλαιό Χημείο (Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής) Μαυρομιχάλη 17-19 & Σόλωνος 104. Με ελληνικούς & αγγλικούς υπότιτλους
* Είσοδος για το κοινό ελεύθερη
The Nature Museum στο κτίριο της Δεριγνύ 15, στην πλατεία Βικτωρίας
credit: Κική Παπαδοπούλου.
Στον προθάλαμο του νεοκλασικού, πίσω από τη λευκή πόρτα της εισόδου, δυο μεγάλα πορτοκαλί μάτια είναι καρφωμένα στο κενό. Η Αρτεμις, η πρώτη αφρικανική λιονταρίνα που πάτησε την πατούσα της επί ελληνικού εδάφους – υπακούοντας στην επιθυμία της βασίλισσας Αμαλίας να ιδρύσει ένα ζωολογικό κήπο στην πρωτεύουσα – υποδέχεται με τη μεγαλοπρέπεια του είδους της τον επισκέπτη. Και δεν είναι η μόνη. Όσες πόρτες κι αν ανοίξουν από εκείνη τη στιγμή, πίσω τους θα αποκαλυφθούν απροσδόκητοι θαμώνες αυτής της πόλης, πουλιά και σαύρες, ελάφια και τσακάλια, σπάνια έντομα μέσα σε βιτρίνες και κάδρα που κάποτε δωρίστηκαν στο βασιλιά Οθωνα (αν και εκείνος καθόλου δεν το εκτίμησε), εξωτικοί παπαγάλοι, αυγά πουλιών μέσα στις αριστοτεχνικά δομημένες φωλιές τους. Και πάνω σ’ ένα τραπεζάκι, φιαλίδια γεμάτα με νερό από τα δεκάδες αστικά και περιαστικά ρέματα που θάφτηκαν κάτω από τη βάναυση οικοδόμηση του 20ου αιώνα.
Ο Σιγκαπουριανός εικαστικός Ρόμπερτ Ζάο Ρινούι αποκαλύπτει πολλές από τις απίθανες ιστορίες του αθηναϊκού φυσικού πλούτου από τη στιγμή που αυτές έσταξαν αίμα. Ιστορίες που είθισται να αρχίζουν και να τελειώνουν βίαια και οδυνηρά, τόσο ώστε άγρια ζώα να ποζάρουν σήμερα σιωπηλά μέσα σε προθήκες από πλέξι γκλας.
Δεριγνύ 15, Πλατεία Βικτωρίας. Κατάλληλο για θεατές 14+ / Δε-Πα: 16:00-21:00 / Σα-Κυ: 10:00-11:00 & 14:00-18:00. Ξεναγήσεις: 5, 6, 12, 13 & 16 Μαΐου
* Εισιτήρια 2-3 ευρώ