Τα πολλά πρόσωπα του George Condo στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Πρόσωπα κατακερματισμένα, τεμαχισμένα, παραμορφωμένα: η ανθρώπινη μορφή κυριαρχεί στα 30 έργα που παρουσιάζει ο αμερικανός καλλιτέχνης George Condo στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, στην έκθεση «George Condo at Cycladic», που φιλοξενείται από τις 8 Ιουνίου μέχρι τις 14 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Σταθάτου.
Πρόκειται για ζωγραφικούς πίνακες, σχέδια και γλυπτά, που ο καλλιτέχνης φιλοτέχνησε κατά την τελευταία εικοσαετία, ανάμεσα στα οποία μια σειρά αυτοπροσωπογραφιών που δημιουργήθηκαν το 2017, η οποία παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό.
Ο George Condo ανήκει στην ομάδα εκείνη των αμερικανών καλλιτεχνών (Jean-Michel Basquiat, Keith Haring, Jeff Koons) που συνέβαλε στην αναβίωση της αναπαραστατικής ζωγραφικής κατά τη δεκαετία του 1980, μια εποχή που κυριαρχούσαν η εννοιολογική τέχνη και ο μινιμαλισμός. Το έργο του, που συνομιλεί με τις προηγούμενες κατακτήσεις του κυβισμού ή του σουρεαλισμού, αλλά και με το έργο των ολλανδών καλλιτεχνών του 17ου αιώνα, του Γκόγια και του Βελάσκεθ, αποτελεί ένα παιχνίδι με το «υψηλό» και το «ποπ», ισορροπώντας ανάμεσα στο όμορφο και το γκροτέσκο, στο καθημερινό και το παράλογο.
Σφοδρός επικριτής της σημερινής πολιτικής των ΗΠΑ (όπου, όπως είπε, «αποδιαρθρώνονται οι αρχές του ανθρωπισμού»), ο George Condo διατηρεί την πίστη του στην ηθική ευθύνη του καλλιτέχνη να δώσει «ελπίδα και φως» και «να μετατρέψει, μέσα από το έργο του, τα αρνητικά στοιχεία της κοινωνίας σε θετικά». Χρησιμοποιώντας το χιούμορ προκειμένου να εξισορροπήσει το τραγικό, επιχειρεί, όπως τόνισε, να ενσωματώσει «τις αντιφάσεις της ζωής σε κάτι απλό, κατανοητό, που δημιουργεί ενσυναίσθηση».
Μιλώντας για την Ελλάδα, στην οποία βρέθηκε για πρώτη φορά, αν και μελετά σε σταθερή βάση τους αρχαίους κλασικούς –ιδιαίτερα τα σπαράγματα των προσωκρατικών– δήλωσε γοητευμένος από τα αρχαία ερείπια. «Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπως παρουσιάζεται στις ειδήσεις, δηλαδή σε οικονομική κρίση, αλλά πολιτιστικά είναι πλούσια. Η Αμερική μπορεί να είναι ισχυρή, αλλά είναι πολύ φτωχή πολιτιστικά».
Η έκθεση, χωρίς να παρακολουθεί χρονολογικά την πορεία του καλλιτέχνη, εστιάζει στην ανάδειξη των έργων εκείνων που επιχειρούν να εξερευνήσουν την ανθρώπινη μορφή: χαμόγελα πονηρά, μάτια γουρλωμένα, προτεταμένες οδοντοστοιχίες, κεφάλια που διαθλώνται, καμωμένα με μαύρο μελάνι ή με εκρήξεις κίτρινου, πράσινου, μωβ και πορτοκαλί χρώματος, αποτελούν στοιχεία που κυριαρχούν στις μορφές που συνθέτει.
Μεταξύ άλλων η έκθεση περιλαμβάνει τα γλυπτά «Τοτεμική φιγούρα» (Totemic Personage, 2012) και «Γυμνό σε κιβώτια κρασιού 2» (Nude on Wine Crates 2, 2016), όπου ο κατακερματισμός και η ανακατασκευή αναδεικνύονται ως βασικά χαρακτηριστικά της δουλειάς του, καθώς και τον «Εσωτερικό κόσμο» (Internal Space, 2005), έργο που δείχνει ότι ο καλλιτέχνης μπορεί να χρησιμοποιεί ταυτόχρονα στο ίδιο έργο και την παραστατικότητα και την αφαίρεση.
Στα «Άστεγοι αρλεκίνοι» (Homeless Harlequins, 2004), «Χαμογελαστός αρλεκίνος» (Grinning Harlequin, 2005) και «Γελαστός ιερέας» (Laughing Priest, 2004) καταγράφει παραλογισμούς της καθημερινής ζωής φιλοτεχνώντας πορτρέτα που έχει επινοήσει ο ίδιος, μέσα από έναν απόλυτα προσωπικό θίασο χαρακτήρων της δικής του κομέντια ντελ άρτε. Τέλος, στα μνημειακά «Χάρτινα πρόσωπα» (Paper Faces, 1997) αποτυπώνονται συμπυκνωμένα μια σειρά χαρακτηριστικά μοτίβα της δουλειάς του Condo.
Την έκθεση «George Condo at Cycladic», την οποία επιμελήθηκε η Αταλάντη Μαρτίνου, συνοδεύει ένας πρωτότυπος δίγλωσσος κατάλογος, τυπωμένος με τέτοιον τρόπο που να παραπέμπει σε ταχυδρομικό φάκελο ο οποίος περιέχει καρτ-ποστάλ. Βασίζεται σε μια ιδέα του καλλιτέχνη, που δείχνει να γνωρίζει καλά το παιχνίδι με τα καταναλωτικά στερεότυπα που χαρακτήριζε την ποπ-αρτ…
