Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας 2018: Πήγαμε εκεί όπου ο χορός έχει περάσει στο dna της πόλης

Στο κατάφωτο Μέγαρο Χορού της Καλαμάτας οι θεατές μπαίνουν κατά δεκάδες στην κεντρική σκηνή για να παρακολουθήσουν την εναρκτήρια παράσταση του Φεστιβάλ Χορού από τον Σαρόν Φρίντμαν. Κι όμως δυο κορίτσια με σιδεράκια στα δόντια – που δουλεύουν εκεί ως εθελόντριες της διοργάνωσης – δίνουν μια μικρή, αυτοσχέδια παράσταση εκτός αυτής: Χορεύοντας στα κρυφά μα με χάρη πλάι στα σκαλιά της εισόδου. Και τότε προκύπτει η αναρώτηση: Τι είναι χορός τελικά; Που μπορεί να συμβαίνει; Πως ξεκινάει να χορεύει ένα παιδί; Πως ξεκινάει να χορεύει μια πόλη;

Εικοσιτέσσερα χρόνια πριν, ανάλογες απορίες δεν θα έπαιρναν απάντηση στην Καλαμάτα∙ σήμερα όμως είναι μια πραγματικότητα εγκατεστημένη και άρρηκτη με την καθημερινότητα της πόλης. Η sold out πρεμιέρα του «Free fall», της νέας χορογραφίας του Ισραηλινού Φρίντμαν, το επιβεβαιώνει δυναμικά, με την τοπική κοινωνία να φορά – κυριολεκτικά – τα καλά της και να σπεύδει να την παρακολουθήσει. Ακόμα και όρθιους έβλεπε κανείς στην πίσω ζώνη της αίθουσας το βράδυ της Παρασκευής οι οποίοι ανάγκασαν σε πολλές αυλαίες το μικτό σύνολο από πέντε επαγγελματίες και 20 ερασιτέχνες χορευτές – παιδιά της μεσσηνιακής πρωτεύουσας. Από τη μια η συνθήκη των Καλαματιανών περφόρμερς κι από την άλλη ο βαθιά πολιτικός χαρακτήρας της χορογραφίας όπου ο άνθρωπος παλεύει να αποδράσει από την ατομική και συλλογική πτώση, εξασφάλισαν μια ιδανική, φορτισμένη πρεμιέρα για τη διοργάνωση.

_{Το «Free Fall» του Σαρόν Φρίντμαν.} 

Διαπιστώνοντας την ανταπόκριση του κόσμου, η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Χορού, Λίντα Καπετανέα εκφράζει την ικανοποίηση αλλά και την ανακούφιση της. «Ομολογώ πως είχα αρκετή αγωνία μέχρι ν’ αρχίσει να παίρνει μπροστά η προπώληση. Όταν αυτό αποκαταστάθηκε, άρχισα να αξιολογώ τις παραστάσεις μία – μία» λέει αν και η διοργάνωση τρέχει μόλις τρεις μέρες. Μέλημα της για καθεμιά από τις συμπαραγωγές ή τις μετακλήσεις από το εξωτερικό ήταν και παραμένει «η συγκίνηση. Με απασχολεί οι ερμηνευτές να συγκινήσουν τον κόσμο. Εγώ τουλάχιστον με αυτό το κριτήριο τους επέλεξα, στοχεύοντας να παρουσιάσουμε παραστάσεις που θα εμπνεύσουν. Εξάλλου, έτσι έγινα κι εγώ χορεύτρια∙ γιατί κάποιοι άλλοι, με τη σειρά τους, με ενέπνευσαν να το κάνω» σημειώνει, απαντώντας ερήμην στο αρχικό ερώτημα «πως ξεκινάει να χορεύει ένα παιδί».

_{O Ακίρα Γιοσίντα στον πεζόδρομο της Αριστομένους.}

Θαρρείς πως η απάντηση βρίσκεται παντού. Το απόγευμα του Σαββάτου, οπότε δίνεται και η πρώτη παράσταση του φεστιβάλ σε δημόσιο χώρο – για την ακρίβεια στην κεντρική πλατεία της πόλης, στον πεζόδρομο της Αριστομένους – καμιά δεκαριά πιτσιρίκια έχουν βαλθεί να κάνουν ρόδα μέχρι να ζαλιστούν, μιμούμενα το ζέσταμα του Ακίρα Γιοσίντα. Ο πολυβραβευμένος Ισπανός break dancer που τα βάζει με τα πεζοδρόμια, τη ζέστη, την υγρασία και τον ημιτελικό του Μουντιάλ (event κράτησε πολλούς Καλαματιανούς μπροστά στις οθόνες τους) παρουσιάζει το τρίτο του σόλο «Home» και βρίσκει ένα αναπάντεχο κοινό ακόμα και στους εργαζόμενους των καταστημάτων που μένουν ανοιχτά ως το βράδυ. «Θα επιμείνουμε στο σχεδιασμό της πλατείας∙ με αφορά πολύ η τέχνη και ο δημόσιος χώρος. Για μένα η επιτυχία του Φεστιβάλ θα είναι η εμπλοκή των κατοίκων της πόλης με τη διοργάνωση, μεγαλύτερη επιτυχία και από τις sold out παραστάσεις» συνεχίζει η Λίντα Καπετανέα.

_{Ο Ολιβιέ ντε Σαγκαζάν έδωσε δύο sold out παραστάσεις.} 

Πίσω στο Μέγαρο Χορού, τα sold out πάντως συνεχίζονται. Ο Ολιβιέ ντε Σαγκαζάν με την αμφιλεγόμενη και – διόλου χορευτική – περφόρμανς του έχει αναγκάσει να προστεθούν μαξιλαράκια στο Studio. Το εκκεντρικό του σόλο «Transfiguration» που τον έχει χαρακτηρίσει καλλιτεχνικά καθώς το λανσάρει εδώ και 20 χρόνια είναι μια διαρκής κατάσταση αμφισβήτησης. Αμφισβήτηση του εαυτού, του Εγώ, της προσωπικότητας, του καλλιτέχνη ακόμη και της αντοχής του θεατή αφού ο Γάλλος εικαστικός αντιμετωπίζει το σώμα του ως ένα ασταμάτητα μεταβλητό έργο τέχνης που χτίζεται με πηλό και χρώμα για να μεταμορφωθεί κάθε φορά σε κάτι άλλο μέχρι την απόλυτη καταστροφή.

Η παράσταση του λογίζεται ως σημείο αναφοράς για το φετινό Φεστιβάλ Καλαμάτας, όχι μόνο λόγω του ιδιαίτερου περιεχομένου αλλά και γιατί είναι και η μοναδική μη χορευτική παραγωγή του προγραμματισμού. Καθόλου τυχαίο πως ήταν η πρώτη ανάμεσα στις μετακλήσεις που εξασφάλισε η Λίντα Καπετανέα και σίγουρα θα λειτουργήσει παραδειγματικά ώστε τις επόμενες χρονιές να βρεθούν και άλλοι καλλιτέχνες στην Καλαμάτα που δεν παρουσιάζουν μια αμιγώς χορευτική παράσταση. «Το φεστιβάλ έχει ανάγκη από μοναδικούς καλλιτέχνες και δυνατά έργα. Σαφώς, προκρίνουμε την κίνηση αλλά θέλω να συμπεριλάβουμε και οτιδήποτε άλλο μπορεί να επεκτείνει τη σωματική έρευνα, να μελετά τα όρια του ανθρώπινου σώματος. Νομίζω πως στο χώρο μας λείπουν οι πραγματικές προτάσεις» σχολιάζει η ίδια.

_{Οι Cinconcetrique στο studio του Μεγάρου Χορού.} 

Η Κυριακή ανήκει στον Βιμ Βαντεγκέιμπους. Όχι πως η παράσταση των Cinconcetrique, αυτό το εντυπωσιακό χορογραφημένο τσίρκο που προηγείται δεν αξίζει μνείας – κάθε άλλο – αλλά γιατί κάθε φεστιβάλ έχει ανάγκη τους σταρ του. Και ο τρομερός Βέλγος έχει στείλει στην Καλαμάτα πέντε θεότρελους περφόρμερς που μοιράζονται τη σκηνή ισότιμα με τους θεατές σε μια εμψυχωτική – παρότι συχνά αμήχανη – περφόρμανς για την ανθρώπινη συνάντηση. Το σίγουρο είναι πως το «Go figure out yourself» καταφέρνει να βάλει περισσότερους από 200 (μεταξύ τους) αγνώστους να χορέψουν, να τραγουδήσουν, να γνωριστούν, να συνυπάρξουν και μάλιστα στον άβολο, για τους θεατές, τόπο της σκηνής.

_{Η ομάδα του Βιμ Βαντεγκέϊμπους Ultima Vez με το «Go figure out yourself»}

Τρεις μόνο φεστιβαλικές μέρες έχουν περάσει στην Καλαμάτα και η καλλιτεχνική διευθύντρια της διοργάνωσης ήδη δρομολογεί τον προγραμματισμό του επόμενου καλοκαιριού. «Γράφω ήδη ονόματα πάνω στο χαρτί, επικοινωνώ με καλλιτέχνες, αναζητώ πρόσωπα που ζουν αυτό που κάνουν, που ανεβαίνουν στη σκηνή και το χαίρονται, έργα που θα με συγκινήσουν και εννοείται παραγωγές που θα προβάλουν την νεότερη γενιά του χορού τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη» εξηγεί.

Στο μεταξύ στην πόλη σε κάθε πλατεία, δρόμο και πάρκο, ανεμίζουν παντού, οι σημαίες του KDF (Kalamata Dance Festival)∙ που σημαίνει πως η γιορτή του χορού συνεχίζεται. Έξι μέρες και δεκατρείς παραστάσεις ακόμα.