Στέλιος Μάινας & Κάτια Σπερελάκη: Δεν έχουμε κάνει μαζί καριέρα. Δεν πάμε πακέτο

Η πόρτα της κεντρικής σκηνής στο Απο μηχανής θέατρο ανοίγει· σήμα πως η πρόβα για τον «Κήπο» του Μπρους Γκουτς έχει μόλις τελειώσει. Ο Δημήτρης Μυλωνάς κλείνει το laptop και αφήνει τις σκηνοθετικές παρατηρήσεις κατά μέρος για τους πρωταγωνιστές του, Στέλιο Μάινα και Κάτια Σπερελάκη. Μεσημέρι Τετάρτης. Σε μια ώρα από τώρα οι δυο ηθοποιοί θα πρέπει να βρίσκονται σε μιαν άλλη πρόβα – αυτή του «Δείπνου» του Χερμαν Κοχ στο Σύγχρονο θέατρο σε σκηνοθεσία της Λιλλύς Μελεμέ· επιβεβαιώνοντας πως ο φετινός χειμώνας τους βρίσκει να δουλεύουν από κοινού και εντατικά.

Παρόλα αυτά, ο Στέλιος Μάινας ξεκαθαρίζει: Δεν είναι φίλος της «λαϊκού τύπου» κουλτούρας που προωθεί τα καλλιτεχνικά ζευγάρια. «Ολο αυτό μου μοιάζει παρωχημένο, παλιομοδίτικο. Ο θεατρίνος είναι μια φύση αυτόφωτη και όταν ταυτοποιείται ως ζευγάρι με τον/την σύντροφο του κάτι παραβιάζεται στη φύση αυτή. Γι’ αυτό και αποφεύγω να δουλεύω με την Κάτια. Αισθάνομαι μεγαλύτερη ευθύνη προς το κοινό ότι είμαι στη σκηνή με τη σύντροφο μου. Εχω το άγχος να κρατηθεί το επίπεδο της συνεργασίας σε πολύ υψηλά επίπεδα προκειμένου να ξεπεραστεί το στερεότυπο».

Από το 1986 μέχρι σήμερα – οπότε και θα γνωρίζονταν για πρώτη φορά στη σκηνή του Θεσσαλικού Θεάτρου – δεν επιδίωξαν τη, μεταξύ τους, συνεργασία. Ηταν μια συγκυρία, κάθε φορά, που τους έφερνε μαζί παρά μιαν επιδίωξη. Τα στατιστικά το αποδεικνύουν. Στα 32 χρόνια γνωριμίας οι συνεργασίες τους μετριούνται στα δάχτυλα τους ενός χεριού: «Τέσσερις βολές» σε σκηνοθεσία του Γιώργη Χριστοφυλάκη, «Σφαίρες πάνω από το Μπρόντγεϊ» όταν στο «Παρκ» σκηνοθετούσε ο Γιάννης Κακλέας, «Ο μικρός Τόννυ» σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη και τέλος «Η πόλη» της Αναγνωστάκη όταν ο ίδιος σκηνοθετούσε την Κάτια Σπερελάκη.

«Δεν ανήκουμε σ’ εκείνα τα ζευγάρια που έχουν κάνει μαζί καριέρα. Αυτές οι συναντήσεις θα μπορούσαν να έχουν γίνει ακόμα κι αν δεν ήμασταν παντρεμένοι. Ο Στέλιος, άλλωστε, έχει συναντηθεί με άλλες γυναίκες ηθοποιούς περισσότερες φορές απ’ ότι με μένα» υπενθυμίζει η Κάτια Σπερελάκη.

Από το περασμένο καλοκαίρι, όμως, μπήκαν στον πειρασμό. Οι επαφές και οι προσωπικές σχέσεις τους με συγγραφείς και ηθοποιούς στην Δυτική Ευρώπη και την Αμερική τους έφεραν μπροστά σε έργα και projects στα οποία δεν μπορούσαν να αντισταθούν. Η πρόταση του Καναδού Γκουτς ν’ ανεβάσουν το έργο του σε παγκόσμια πρεμιέρα στην Αθήνα – την ώρα που ο ίδιος και η ηθοποιός Λιν Βοτ θα παίζουν την ίδια παράσταση στην αγγλική εκδοχή της και πάλι στο «Απο μηχανής» – ήταν, οπωσδήποτε, δελεαστική. Πόσω μάλλον, όταν αυτή επεκτείνεται και στον Καναδά, όπου Μάινας και Σπερελάκη θα ταξιδέψουν την προσεχή Ανοιξη για να παρουσιάσουν τον «Κήπο» στην, εκεί, ελληνική κοινότητα.

Στον «Κήπο» ο Στέλιος Μάινας θα υποδυθεί έναν άξεστο οικοδόμο, πρώην βετεράνο του Βιετνάμ που χρειάζεται φροντίδα κατ’ οίκον μετά από μια επέμβαση στο γόνατο του και η Κάτια Σπερελάκη τη γυναίκα που θα αναλάβει να τον βοηθήσει· συντηρητική, ανύπαντρη, με ποιητικές ανησυχίες. Αυτοί οι δύο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι να κληθούν να συνυπάρξουν. «Σε μια εποχή αγριότητας και μοναξιάς δύο άνθρωποι που δεν έχουν τίποτα κοινό συναντούν ο ένας τον άλλον. Αμερικάνικος ρεαλισμός, έργο βαθιά ανθρώπινο και τρυφερό που κάπου απογειώνεται προς την ποίηση, έργο σχέσεων και χαρακτήρων, το οποίο μαζί με το Δημήτρη Μυλωνά διαβάζουμε μέσα από την αστεία του πλευρά» διαπιστώνει ο πρωταγωνιστής του.

Την ίδια ώρα, ο κύκλος γνωριμιών με την ολλανδική σκηνή (μετά τη μεγάλη επιτυχία της «Τίρζα» του Γκρούνμπεργκ το 2013) τους κληροδότησε ένα ακόμα σημαντικό κείμενο: Τη θεατροποίηση του διάσημου μπεστ σέλερ του Χέρμαν Κοχ, «Δείπνο». Εδώ ο Μάινας πρωταγωνιστεί (μαζί με τους Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Κατερίνα Λέχου, Γιώργο Κοτανίδη και Κατερίνα Μισιχρόνη) και η Σπερελάκη περιορίζεται στα καθήκοντα της μετάφρασης.

Τελικά, παρά τις προφανείς ενστάσεις τους, τι τους φέρνει μαζί; Και μάλιστα σε διπλό μέτωπο; «Η κοινή αισθητική», απαντά ο Στέλιος Μάινας. «Η αισθητική είναι κρίσιμο ζήτημα σε μια σχέση. Κι αυτό εκβάλλει και στις επαγγελματικές ανησυχίες και στις επιλογές μας».

Οι δυο τους δεν κάνουν την έκπληξη. Συνεννοούνται με τα μάτια, όπως λέει, η Κάτια Σπερελάκη – γνώριμο μοτίβο για ένα ζευγάρι με τρεις δεκαετίες κοινής ζωής. Παρότι δεν φαίνεται να μοιάζουν στον τρόπο που δουλεύουν. Εκείνος είναι υποστηρικτικός και πρόθυμος με τους συναδέλφους του αρκεί να μην έχουν “ύφος”· τότε περνά στο άλλο άκρο και γίνεται επιθετικός. Εκείνη, πάλι, ήπια καθώς είναι εμμένει σε μια αξιοπρεπή συμπεριφορά που την εμποδίζει, συχνά, να γίνει διεκδικητική με τη δουλειά της.

«Είμαστε και οι δύο ισχυρογνώμονες απλώς εγώ υποχωρώ πιο εύκολα» ομολογεί η Κάτια Σπερελάκη που δεν κρύβει πως η συνεργασία τους επιφυλάσσει και στιγμές έντασης ή σύγκρουσης. Χωρίς, ωστόσο, να εκτονώνονται ανταγωνιστικά ο ένας προς τον άλλον. «Επαναλαμβάνω πως δεν πάμε πακέτο» παρεμβαίνει ο Στέλιος Μάινας. «Δεν έχει συνδεθεί ο ένας με την καριέρα του άλλου για να προκαλέσουμε ο ένας στον άλλον ασφυξία».

Καταφέρνουν και κάτι ακόμα, καθώς λένε: Να μην επιτρέπουν στη δουλειά να εισβάλλει στο σπίτι τους ή το αντίστροφο. «Η δουλειά πρέπει να μένει σ’ ένα ουδέτερο πεδίο. Γιατί στη σκηνή οφείλεις να αντιμετωπίζεις τον άλλο σαν να πρόκειται για κάποιον άγνωστο. Όταν λοιπόν, συμβιώνεις με κάποιον – άρα μοιραία τον γνωρίζεις πολύ καλά – αυτό χάνεται οπότε χρειάζεται να τον επανεφεύρεις».

Μα όταν έρχεται η ώρα της κριτικής, όχι, εκεί δεν είναι ουδέτεροι. Ούτε η εγγύτητα, ούτε η σχέση συγγένειας μοιάζει να τους μπλοκάρει. «Μα αν δεν σου επιστήσει την προσοχή ο πιο κοντινός σου άνθρωπος ποιος θα το κάνει; Σαφώς και θα προτιμούσα έναν εύσχημο τρόπο για να ακούσω μια κριτική αλλά προτιμώ ακόμη περισσότερο την αλήθεια» παραδέχεται η Κάτια Σπερελάκη.

Πάντως, η “συνεργασία” τους – ως ζευγάρι αυτή τη φορά – είχε έναν ακόμα καρπό, το γιο τους Σήφη Μάινα που τα τελευταία χρόνια δοκιμάζεται στη σκηνοθεσία. Να που αυτό δεν μπόρεσαν να το προβλέψουν. «Πολλές φορές έχω σκεφτεί σιωπηρά “μα χάθηκε να θέλει να γίνει γιατρός;”. Ομως, δεν αποτρέπονται αυτά τα πράγματα· είναι αποτέλεσμα και του περιβάλλοντος στο οποίο μεγάλωσε. Κι έτσι δεν τον αποθαρρύναμε παρότι οδηγείται σε μια επιλογή στην οποία θα είναι απροστάτευτος, όπως κι εμείς άλλωστε» λέει η μητέρα του.

Στην περίπτωση του Σήφη πάντως κάμφθηκαν και οι αναστολές τους για οικογενειακές συνεργασίες. Την προηγούμενη Ανοιξη, ο νεαρός δημιουργός επιχείρησε να σκηνοθετήσει τη μητέρα του στο μονόλογο της «Ολυμπιάδας» στο Vault. «Το διαχειριστήκαμε επαγγελματικά και διαπίστωσα πως τα καταφέρνει καλά όσο κι αν ακούγομαι μεροληπτική» λέει εκείνη. Ο Στέλιος Μάινας, πάλι, κρατάει ακόμα τις αποστάσεις του· αν και παραδέχεται πως είναι εδώ για να γίνει «αρωγός των ονείρων» του γιου του.