Το Δείπνο του Χέρμαν Κοχ στο Σύγχρονο Θέατρο

Ένα δείπνο. Δυο ζευγάρια. Ένα έγκλημα. Τρία παιδιά. Ένα μυστικό που δεν πρέπει να αποκαλυφθεί. Ως που μπορεί να φτάσει κάποιος για να προστατεύσει την οικογένειά του;

Το διάσημο μπεστ σέλερ του Ολλανδού Χέρμαν Κοχ, ένα συγκλονιστικό ψυχολογικό θρίλερ, γραμμένο το 2009, το οποίο προκάλεσε παγκόσμια αίσθηση και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 25 χώρες στον κόσμο, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία της Λίλλυς Μελεμέ, σε μετάφραση της Κάτιας Σπερελάκη, τον Νοέμβριο του 2018, στο ανανεωμένο Σύγχρονο Θέατρο που πέρασε στα χέρια της Ομάδας Νάμα και της Λυκόφως. Πέντε σημαντικοί πρωταγωνιστές, ο Στέλιος Μάινας, η Κατερίνα Λέχου, ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος, η Κατερίνα Μισιχρόνη και ο Γιώργος Κοτανίδης συνεργάζονται με μια ομάδα εξαιρετικών συντελεστών και δημιουργούν μια παράσταση που κινείται στην κόψη του ξυραφιού. Από την λαμπερή εικόνα δυο ζευγαριών σε ένα υπερπολυτελές εστιατόριο, στις πιο ζοφερές οικογενειακές αποκαλύψεις. Μια παράσταση για να παρακολουθήσει ο θεατής με κομμένη την ανάσα.

Υπόθεση

Δύο παντρεμένα ζευγάρια συναντιούνται για δείπνο σε ένα υπερπολυτελές εστιατόριο. Οι δύο άντρες είναι αδέρφια. Ο ένας, επιτυχημένος πολιτικός, φαβορί για την πρωθυπουργία της χώρας, και ο άλλος, καθηγητής Ιστορίας. Καθώς η ιεροτελεστία του δείπνου προχωρά, η ένταση κορυφώνεται επικίνδυνα, εν αναμονή του “κυρίως πιάτου”, που δεν είναι άλλο, από το σκοτεινό μυστικό που συνδέει τα δύο ζευγάρια, και αφορά σε ένα αποτρόπαιο έγκλημα που έχουν διαπράξει τα παιδιά τους. Ο χρόνος κυλά, τα περίτεχνα πιάτα καταφθάνουν και τα μαχαίρια ακονίζονται. Η πολιτισμένη και αψεγάδιαστη βιτρίνα της σύγχρονης, ευτυχισμένης, αστικής οικογένειας, ραγίζει ανεπανόρθωτα, και τα χειρότερα ένστικτα βγαίνουν στην επιφάνεια. Η υψηλή γαστρονομική εμπειρία, μετατρέπεται σε ανελέητο παιχνίδι επιβίωσης, και βάζει σε σκληρή δοκιμασία τα όρια και τις αντοχές τους. Μέχρι ποιο σημείο μπορεί να φτάσει κάποιος άραγε για να προστατεύσει τα παιδιά του;

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

O Χέρμαν Κοχ είναι γεννημένος το 1953 και είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος συγγραφέας μπεστ σέλερ. Τα μεταφραστικά δικαιώματα του Δείπνου (2009) έχουν δοθεί σε πάνω από 55 χώρες, κάτι χωρίς προηγούμενο για ένα σύγχρονο Ολλανδικό μυθιστόρημα. Το Δείπνο έχει διασκευαστεί σε πολλά  θεατρικά κείμενα διεθνώς, και σε μια Ολλανδική και μια Ιταλική ταινία.  Η αμερικανική κινηματογραφική μεταφορά του έγινε το 2017 με πρωταγωνιστές τον Ρίτσαρντ Γκιρ, την Λώρα Λίνει, τον Στηβ Κούγκαν και την Ρεβέκκα Χωλ.  Τα Summer House with Swimming Pool (2011) και  Dear Mr M. (2014) είναι επίσης μπεστ σέλερ. Η έκδοση του τελευταίου του μυθιστορήματος TheDitch έτυχε θερμής υποδοχής και είναι ήδη γνωστό ως «Ένας Κοχ εκλεκτής εσοδείας».

Λίγα λόγια από την σκηνοθέτη για την παράσταση

Το μέλλον, στο πρόσωπο των τριών παιδιών της ιστορίας του Κοχ, ευνουχίζεται ή καλύτερα διαμελίζεται. Μια ανίερη θυσία στον βωμό της ευτυχίας. Η ανεξαρτησία και οι προοδευτικές απόψεις διαπαιδαγώγησης κρύβουν επιμελώς ένα απύθμενο κενό επικοινωνίας και ουσιαστικής τρυφερότητας που χάσκει ανεκπλήρωτο. Η αγάπη γίνεται συναλλαγή και η γονεϊκή σχέση αποκτά καννιβαλιστικές διαστάσεις με το πρόσχημα της προστασίας και της επιβίωσης. Ο ναρκισσιστικός εγωισμός των γονέων δηλητηριάζει το μέλλον των παιδιών, αφήνοντας στο πέρασμά του, θλιβερά κουφάρια και υποψήφιους, αδίστακτους δολοφόνους.

Οποιαδήποτε μικρή ή μεγάλη ρωγμή, δυσλειτουργία ή αναπηρία είναι ανεπίτρεπτη στον καλογυαλισμένο κόσμο της δυτικής ευημερίας και ανάπτυξης, στον οποίο υπάρχει χώρος  μόνο γι΄ αυτούς που έχουν υψηλό δείκτη αντοχής, μοιάζουν έτοιμοι για όλα. Οποιοδήποτε ξένο σώμα αδυνατεί να αφομοιωθεί εντελώς και να συμμορφωθεί με τους κανόνες της αψεγάδιαστης  ευημερίας, δεν έχει θέση στον κατασκευασμένο  παράδεισο και επιβάλλεται να εκδιωχθεί με κάθε τρόπο.

Η τυραννία της τελειότητας κατασκευάζει φοβικούς ανθρώπους, ευάλωτους και ανασφαλείς που μεταφράζουν ακόμα και την απειροελάχιστη μετατόπιση από τον γνώριμο, τετραγωνισμένο κόσμο τους, ως απειλή. Η οικονομική κρίση, η έκρηξη της ανεργίας και οι ισχυρές και απότομες μεταβολές στο επίπεδο διαβίωσης δυναμιτίζουν το αίσθημα ασφάλειας και κυριαρχίας και τροφοδοτούν πρωτόγονα ένστικτα επιβίωσης, που μέχρι πρόσφατα ήταν επιμελώς κρυμμένα κάτω από ένα ανακουφιστικό πέπλο  ευδαιμονίας.  Εγκλωβισμένοι στα τείχη που έχουν οι ίδιοι υψώσει ανάμεσά τους, και υπερασπιζόμενοι με νύχια και με δόντια το κεκτημένο δικαίωμά τους στην ευτυχία, οι άνθρωποι αυτοί αναζητούν άλλοθι και επιβεβαίωση για τις πράξεις, τη θέση και τα συναισθήματά τους σε ένα καρουζέλ γαστριμαργικής ηδονής που ναρκώνει τις αισθήσεις και καταπραΰνει τις ενοχές. Ωστόσο τα ηθικά διλήμματα παραμένουν και καραδοκούν να συνθλίψουν τα ψήγματα συνείδησης που είναι ακόμη ζωντανά. Πως αλλιώς μπορεί κανείς να διαχειριστεί την φρίκη της απώλειας του εαυτού; Πώς αλλιώς μπορεί κανείς να συναινέσει σε ένα έγκλημα; Το ανησυχητικό τοπίο της έξαρσης μιας αναίτιας και απροκάλυπτης βίας που σιγοβράζει καταλύει τις ψευδαισθήσεις και διαρρηγνύει τα προσωπεία του καθωσπρεπισμού.  Οι ήρωες του Κοχ, απελπιστικά μόνοι, αν και ζευγάρια, γαντζώνονται ο ένας  απ΄ τον άλλον με λύσσα για να μπορέσουν να αντέξουν την βαθιά οδύνη και την μοναξιά τους, σε έναν κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται σε ένα άψυχο τοπίο,  έναν τόπο πολυτελούς μαρτυρίου χωρίς ηθικούς φραγμούς.

Το Δείπνο του Herman Koch κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.